Asrın En Sistemli Yer Değiştirme Hareketi: Ermeni Tehciri Kervan 1915


İsmail Güneş’in son filmi, Kervan 1915 tarihimizde yaşanan Ermeni tehciri olaylarını anlatıyor. Kervancı Salim’in devletten ihale usulü aldığı Ermeni vatandaşlarımızı belli güzergahta sayım ve deftere kayıt yapılarak kontrol sağlanıp başka bölgelere yerleştirilmelerini anlatan film 3 yıllık bir çalışmanın ürünü.  

Osmanlı Devlet tarihinde Millet-i Sadıka olarak nitelenen Ermenilerin Birinci Dünya Savaşanı boyunca yıllarca birlikte yaşadıkları halka karşı yaptıkları taşkınlıklar, kurdukları çetelerle Müslüman halkı öldürmeleri, Van, Bitlis gibi işgal güçlerinin hedefi olan bölgelerde Rusların yanında yer alıp Van’ın düşmana teslim edilmesini ve Osmanlı askerlerinin yenilmelerine ve katledilmelerine yardım etmeleri yetkililerin tehcir kararı vermelerine neden oldu.  
Günün şartlarını daha iyi anlamak için şu hususları göz önünde bulundurmak gerekir;

Dünya Harbi döneminde Osmanlı Devleti 8 ayrı cephede savaşırken Ermenilerin çıkardığı isyanlar devleti zayıf düşürmüştür. Osmanlı orduları bir yandan bu cephelerde savaşırken, diğer yandan cephe gerisine de asayiş için kuvvet ayırmak zorunda kalmıştır.
 
* Bu dönemde Osmanlı Devleti’nde silah altında olan Ermeni vatandaşlarımızdan bazıları silahlarıyla birlikte ordudan firar ederek Rus ordusuna katılmışlar, bir bölümü de silahlı çeteler kurmuş ve Türk köylerinde Müslümanları katliama başlamıştır.
 
* Osmanlı Devleti, tüm uyarılara rağmen Anadolu’da bazı bölgelerde Ermenilerin masum sivil halkı katletmeye devam etmesi üzerine 24 Nisan 1915’te Ermeni Komite Merkezleri'nin kapatılarak evrakına el konulması ve komite liderlerinin tutuklanması kararını almış, bu kapsamda İstanbul’da 235 Ermeni komite lideri tutuklanmıştır.

* Osmanlı Devleti 27 Mayıs 1915’te Ermenilerden isyan edenlerin ve çeteler kurarak sivil halkı katledenlerin bulundukları bölgelerden çıkarılarak Osmanlı Devleti toprakları içinde yer alan ancak savaş bölgesinden uzakta olan Şam ve Musul gibi vilayetlere nakledilmelerini kararlaştırmıştır.

* Osmanlı Hükümeti zorunlu göç uygulamasına başlamadan önce bütün vilayetlere resmi yazılar yazarak, bölgelerinden geçecek kafilelerin bütün ihtiyaçlarının karşılanması için gereken tedbirlerin alınması ve yiyecek stoklanması talimatını vermiştir.

Anadolu’da 1915 yılı göçü bir taraftan Dünya Savaşının sürdüğü, Çanakkale’de yedi düvelle sınandığımız, Osmanlı’nın çetelerle, başıbozuklukla, yoklukla savaştığı yıllardı. Verilen kararın tarihi belgelerle nasıl uygulamaya konulduğu kuşkusuz tarihçilerin işidir. Ancak bu yılların acılarını ve devletin bu konudaki hassasiyetini anlatan İsmail Güneş’in Kervan 1915 filmi Osmanlının savaş yıllarında bile ‘asrın en sistemli yer değiştirme hareketi’ ni nasıl en az hasarla yapmaya çalıştığını ortaya koyuyor.  

1915 Ermeni Tehciri kuşkusuz acıların yoklukların ve savaşın ortasında aşkı, insaniyeti, emanete sahip çıkmayı, Anadolu’nun devlet otoritesini kaybedişini ve yine de insan olmanın güzelliğini ortaya koyuyor.  


Uzun süren bir gayretin sonucu olan film, biraz belgesel tadında olmasına rağmen yine de görsel yönü ile beğeni kazanıyor.

Bir asır sonra zihinlerimize o günün şartlarında bir tehcir hareketinin nasıl yapılabildiğini anlatıyor.  
Gençlerin Ermeni Tehciri ve 1915 Osmanlı toplumu konusunda bir fikir edinmeleri için iyi bir kapı aralıyor.

Kaçırmadan izleyin derim, pişman olmazsınız. 

Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.
Avatar
Kemal 2020-12-15 20:38:51

Tehciri yapıp ortalığa sıçan Osmanlı, ama üstüne bok sıçrayan Türk Milleti...