(Ayrıntılar eklendi.)
İSTANBUL, 1 Ekim () - HSBC Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Eylül ayında, 50.4 oldu.
Markit tarafından HSBC için hazırlanan ve Ağustos ayında 50.3 olarak ölçülen PMI, Eylül ayında hafif artışla 50.4 düzeyine çıkarak, Eylül ayında Türkiye imalat sektöründe ticaret koşulları ılımlı bir seviyede iyileşti.
Fabrika çıkışları Mart'tan bu yana ölçülen en güçlü oranda artmaya devam ederken, önceki dört aylık dönem boyunca düşüş gösteren yeni sipariş hacmi istikrara kavuştu. Bununla birlikte, fabrika çıkışlarında gözlenen artış genel anlamda ılımlı seviyelerde kaldı ve birikmiş işlerin azaltılması ile desteklendi.
ALINAN TOPLAM SİPARİŞLHER DEĞİŞMEDİ
HSBC Türkiye Baş Ekonomisti Melis Metiner, son PMI araştırma bulguları hakkında yaptığı değerlendirmede şunları söyledi:
"Eylül ayı satın alma yöneticileri endeksi imalat sanayindeki gidişatın Ağustos ayına göre büyük değişiklik göstermediğine işaret ediyor. Alınan toplam siparişlerde bir ay öncesine göre değişiklik olmazken, Ağustos ayında artan ihracat için alınan siparişlerde Eylül ayında düşüş gözlemlendi. Şirketler, dış talepteki zayıf seyrin bir kısmının Orta Doğu’daki jeopolitik gerginlikten kaynaklandığını belirttiler."
DÖRDÜNCÜ ÇEYREKTE İÇ TALEP GÜÇLENEBİLİR
Değerlendirmesini, "Dördüncü çeyrekte iç talebin dış talepten daha güçlü seyredeceğini tahmin ediyoruz" diye sürdüren Metiner, Avrupa’daki yavaş büyüme ve Irak’daki gelişmelerin Türkiye’nin ihracat performansını negatif etkileyebileceği uyarısı da yaparak, şöyle devam etti:
"Açıklanan resmi verilere göre Irak 2013 yılında Türkiye’nin ikinci en büyük ihracat pazarıydı. Bu senenin ilk beş ayında Irak’a giden ihracat yıllık bazda yüzde 12 artarken, Haziran ve Temmuz aylarında ise yüzde 32’lik bir düşüş kaydetti. Diğer taraftan, önümüzdeki aylarda iç talep büyümesinin bir nebze hız kazanacağını tahmin ediyoruz. Kredi hacmindeki artış da buna işaret ediyor. Toplam kredi hacmindeki büyüme Mayıs ayında yüzde 9 seviyesine kadar geriledikten sonra Eylül ayı ortası itibariyle yüzde 15 seviyesine çıkmış durumda."
TİCARET KOŞULLARINDA MARJİNAL GELİŞME
HSBC Türkiye PMI'daki "hafif artış"ın ticaret koşullarında "sadece marjinal" bir gelişme olduğuna işaret ettiğine de dikkat çekilen Markit değerlendirmesinde, bu verinin Nisan ayından bu yana ölçülen en yükseği olduğuna işaret edildi ve şöyle denildi:
"Başlık değeri, fabrika çıkışları ve istihdamın hızla artmasıyla güç kazandı, fakat Ağustos 2005'ten beri en iyi seviyede olan tedarikçi performansının iyileşmesi ve girdi stoklarındaki belirgin azalma ile bastırıldı. Yeni siparişler bileşeni ise son dönem boyunca genel olarak nötr seviyelerde seyretti. Türk imalat üretimi Eylül'e kadar geçen iki ay boyunca, Mart'tan bu yana en güçlü oranda arttı."
Bunun yanındafabrika çıkışlarının da ay boyunca yeni işlerin istikrara kavuşması ve bekleyen işler seviyesinin düşmesi ile birlikte güç kazandığına işaret edilen değerlendirmede, buna karşılık üretimde büyümenin "zayıf seyrettiği" vurgulandı.
YENİ SİPARİŞLER DEĞİŞMEDİ
Dört aylık daralmanın ardından, yeni siparişlerin Eylül ayında genel olarak değişiklik göstermediğinin de altı çizilen Markit değerlendirmesinde, "Verilere göre, yerel piyasalar alınan yeni iş siparişlerini istikrara kavuşturma konusunda önderlik yaptı ve yeni ihracat ticaret seviyesi Ağustos'ta gözlenen büyümenin ardından çok az düşüş gösterdi" denildi.
İmalatçıların Eylül ayında işe alımları ve satın alma faaliyetlerini artırdıkları belirtilen değerlendirmede, "İstihdam son altı ayın en hızlı seviyesinde artarken, girdi sipariş hacmi Nisan'dan bu yana en hızlı şekilde arttı. Girdi talebinin güç kazanmasına rağmen, tedarikçilerin teslimat süreleri Ağustos 2005'ten bu yana en büyük ölçüde iyileşti" denildi ve şöyle devam edildi:
ENFLASYONDA İLERLEME HIZI YÜKSEK
"Türk imalat sektöründe ortalama girdi fiyatları Eylül ayında da artarak, Haziran 2009'dan bu yana gözlenen trendi sürdürdü. Firmalar, metal, yakıtla ilgili ürünler ve yiyecek fiyatlarının arttığını rapor ettiler. Enflasyon oranı Nisan ayından bu yana ölçülen en hızlı şekilde ilerlese de, uzun vadeli anket ortalamasından daha zayıf seviyelerde kaldı. Bu sırada, imalatçılar tarafından mamul mallar için talep edilen fabrika çıkışları fiyatları son üç ayın en güçlü seviyesinde artmış olsa da, uzun vadeli anket ortalamasına nazaran daha zayıf seviyelerde kaldı."
