Halk parlamenter demokrasi istiyor Kadir Has Üniversitesi’nin dört yýldýr sürdürdüðü Türkiye’de kamuoyunun ülke gündemine ve sorunlarýna bakýþýný belirlemek amacýyla yapýlan ‘Türkiye Sosyal-Siyasal Eðilimler Araþtýrmasý’, 2012 yýlýnda da çarpýcý sonuçlar ortaya çýkardý.    Prof. Dr. Mustafa Aydýn, Prof. Dr. Hasan Bülent Kahraman, Prof. Dr. Osman Zaim, Prof. Dr. Bülent Çaplý, Prof. Dr. Banu Baybars Hawks ve Soli Özel’in yönlendirilmesiyle hazýrlanan ankette kantitatif araþtýrma yöntemi uygulandý. Önceden hazýrlanmýþ soru formuna baðlý yüz yüze görüþmelerle veri toplandý. Anket Ýstanbul, Ankara, Konya, Bursa, Kocaeli, Ýzmir, Aydýn, Manisa, Tekirdað, Balýkesir, Adana, Antalya, Hatay, Zonguldak, Samsun, Kastamonu, Kayseri, Kýrýkkale, Trabzon, Gaziantep, Diyarbakýr, Mardin, Malatya, Bitlis, Erzurum ve Aðrý illeri kent merkezlerinde ikamet eden 18 yaþ ve üzeri 1000 kiþiye uygulandý. Saha çalýþmasý 26 Aralýk 2012-6 Ocak 2013 tarihlerinde gerçekleþti.   “Türkiye ve Sorunlarý, Ekonomi, Güvenlik ve Terör, Siyaset”, “Kürt Sorununa Yaklaþým, Siyaset”, “Hükümet ve Muhalefet Deðerlendirmesi, Siyaset”, “Kurum Deðerlendirmesi”, “Dýþ Politika, Yargý Sistemi, Anayasa, Demokrasi ve Medya”, “Þiddet ve Toplumsal Ýliþkiler, Türkiye’de Yaþam”  ana baþlýklarýnda düzenlenen araþtýrma için, Türkiye genelini temsil eden 26 ilde 1000 kiþi ile önceden hazýrlanmýþ soru formuna baðlý yüz yüze görüþmeler gerçekleþtirildi. Kadir Has üniversitesi araþtýrmasýnda kamuoyuna Türkiye’nin ekonomik, sosyal ve politik sorunlarýna dönük düþünceleri soruldu.   HALK PARLAMENTER DEMOKRASÝ ÝSTÝYOR Araþtýrmaya katýlan deneklerin yüzde 66’sý yeni Anayasa’da yönetim tarzý olarak parlamenter demokrasinin benimsenmesini istedi. Toplumun % 21’i Baþkanlýk Sistemi’nden yana. Buna karþýlýk olasý bir baþkanlýk sisteminde halkýn % 34’ü Erdoðan’ý % 12’si Kýlýçdaroðlu’nu Baþkan olarak düþünüyor. Toplumda “Anayasa Reformu gereklidir” diyenlerin oraný % 53. Bu oran 2010’da yýlýnda % 74’tü.    ÝDEOLOJÝK TANIM MUHAFAZAKÂRLIK Araþtýrmaya gore Türkiye’de Kendisini muhafazakâr diye nitelendirenlerin oraný artýyor. Halkýn     % 22.5’u kendisini “Muhafazakar”, % 15’i “Ilýmlý Muhafazakar” olarak nitlendiriyor. Bu oranlar 2009 yýlýndan bu yana sürekli olarak yükseliyor. Buna karþýlýk kendisini “Milliyetçi”diye nitelendirenlerin oranýnda düþüþ var. 2009’da “Milliyetçiyim” diyenler % 23.5 iken bugün % 16.   ÜST KÝMLÝK TÜRK Araþtýrmada toplumun % 55’i kendisini Türk olarak tanýmladý. Kendisini Kürt olarak tanýmlayanlarýn oraný ise % 6. Kürtlerin % 19’u “PKK bizi temsil etmektedir” derken % 35’i BDP’nin kendilerini temsil ettiðini söylüyor   2012 SONUNDA SÜRDÜRÜLEN KÜRT POLÝTÝKASI BAÞARISIZDI Halkýn % 19’u hükümetin Kürt politikasýný baþarýlý bulurken, % 50’si baþarýsýz ve kesnlikle baþarýsýz diye nitlenediriyor. Toplumun % 27’si ise ne baþarýlý ne de baþarýsýz buluyordu.    ERDOÐAN AKP’DEN DAHA BAÞARILI Halkýn % 39’u AKP’yi baþarýlý bulurken % 42’si Baþbakan Recap Tayyip Erdoðan’ý baþarýlý buluyor.CHP’de durum deðiþik. Toplumun % 18.5’i CHP’yi baþarýlý sayarken, CHP Lideri Kemal Kýlýçdaroðlu’nu baþarýlý bulanlarýn oraný % 17.    EN BÜYÜK SORUNLAR: ÝÞSÝZLÝK VE TERÖR Son üç yýlda olduðu gibi Türkiye’nin en büyük sorunu yine ‘iþsizlik’; ‘terör’ ise en büyük ikinci sorun olarak ortaya çýktý. Türkiye’nin en büyük ekonomik sorununun geçen yýl olduðu gibi ‘iþsizlik’ olduðu ortaya çýktý. (Yüzde 40,2)..   “TERÖRÜ ASKER ÇÖZER” 2010 döneminde terörle mücadelede en etkin yöntemin ‘siyasi yöntemler’ olduðu düþünülürken, 2011 ve 2012 yýllarýnda ‘askeri yöntemler’ ön plana çýktý. Terör sorununu çözmede askeri yöntemlerin kullanýlmasý gerektiðini düþünenlerin oraný bir önceki yýla göre daha da artýþ göstererek yüzde 50,1 oldu. Diðer bir deyiþle, 2012’de her iki kiþiden biri “terörü asker çözer” dedi.    AB UMUDU VE ÝSTEDÝÐÝ AZALDI Ankete göre, Türkiye’nin AB’ye üye olamayacaðýný düþünenlerin oraný % 66.AB üyeliðini destekleyenlerin oraný % 50. Bu oran 2010’da % 55’ti.   GÜVEN KURUMU OLARAK ‘ORDU’ LÝDERLÝÐÝNÝ KORUDU Her ne kadar siyasetteki gücü ve etkisinin son yýllarda azalmýþ olsa da, kurumlara güven sýralamasýnda ‘Ordu’ 2012 yýlýnda da liderliðini sürdürdü. (Yüzde 56,3). Ordu’yu ‘Cumhurbaþkaný’ (yüzde 53,7) ve ‘Baþbakanlýk’ (yüzde 47,9) takip etti. YÖK’e duyulan güven de 2011’e göre yüzde 3,3 oranýnda azaldý   “SURÝYE’YE ASKERÝ MÜDAHELEDE BULUNULMAMALI.” Türkiye’nin Suriye politikasýný baþarýsýz bulunlarýn oraný yüzde 46 iken, yüzde 36,5’luk bir kesim hiçbir þart altýnda Suriye’ye uluslararasý müdahalede bulunulmamasý gerektiðini savundu. Katýlýmcýlar Türkiye’nin Suriye’ye askeri müdahalede bulunmasý için öncelikle Türkiye’ye doðrudan yönelecek bir tehdit olmasý gerektiðini düþündü ve yüzde 43,5 oranýnda Türkiye’nin tarafsýz kalmasý ve Suriye’ye karþý herhangi bir müdahalede bulunmamasýný vurguladý. Halk Suriye’ye müdahaleyi ancak Türkiye’ye dönük bir askeri müdahalede istiyor. Halkýn % 43.5’I Türkiye tarafsýz kalmalý diyor.    TÜRKÝYE’DE YARGI SÝYASALLAÞTI Türkiye’de anayasa reformu yapýlmasý gerektiðini düþünenlerin oraný 2011 yýlý ile kýyaslandýðýnda azaldý. Ancak bu oranýn yine de yüzde 53,2’lerde olmasý, durumun siyasi görüþlerden baðýmsýz  olduðunu gösterdi. Katýlýmcýlarýn yarýsýndan fazlasý (yüzde 52,5) Türkiye’de yargýnýn siyasallaþtýðýný söyledi, bu oranda 2011 yýlýna göre yükselme eðilimi gözlendi.    TÜRKÝYE’DE YAÞAMAKTAN MUTLU VE UMUTLUYUZ Katýlýmcýlarýn 2011’de yarýya yakýný, 2012’de ise her üç kiþiden biri Türkiye’deki deðiþimin iyiye gittiðine inandýðýný söyledi, yarýsý ise deðiþmediðini vurguladý. Buna karþýlýk halk yüzde 65 oranýnda Türkiye’de yaþamaktan mutlu olduðunu dile getirdi, baþka bir deyiþle geleceðine umutla baktýðýný söyledi.