27 Mayýs döneminde Genelkurmay Baþkaný olan Rüþtü Erdelhun´un cuntayý deþifre eden günlükleri kitaba dönüþtü. Geçtiðimiz 27 Mayýs´ýn yýldönümünde Zaman Gazetesi´nin yayýnladýðý Erdelhun´a ait günlükler Gazeteci Mustafa Gürlek ve Fatih Uður tarafýndan kaleme alýnarak 50 Yýllýk Sýr adlý kitaba dönüþtürüldü. Kitapta Erdelhun´un günlüklerinin yaný sýra, karanlýk döneme ýþýk tutacak tarihi bilgi ve belgelere de yer veriliyor. Kitaba göre Rüþtü Erdelhun cuntacýlarýn bulunduðu devlet mezarlýðýna gömülmek istememiþ. 27 Mayýs 2012 tarihinde Zaman Gazetesi´nin dizi yazý olarak yayýnladýðý Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´a ait olan günlükler 311 sayfalýk 50 Yýllýk Sýr adlý kitapta toplandý. Zaman Gazetesi Muhabiri Mustafa Gürlek´in bir yýlý aþkýn bir süre Erdelhun´a ait izleri bulabilmek için derin bir araþtýrmanýn içine girmesiyle baþlayan günlüklerde yolculuk, Erdelhun´un tutuklandýktan sonra yaþadýklarýna kadar uzanýyor. Bugüne kadar yayýnlanmýþ pek çok eserin bulunduðu kanlý 27 Mayýs´a Erdelhun´un 50 yýl boyunca akrabalarý tarafýndan saklanan kendisine ait kýrmýzý bavulun ortaya çýkmasýyla darbenin saklý kalmýþ gerçekleri de gün yüzüne çýktý. MUSTAFA GÜRLEK: `KÜÇÜK BÝR BÝLGÝ ÝÇÝN GÝTTÝÐÝMÝZ ANKARA´DA BAVULLA KARÞILAÞTIK´50 Yýllýk Sýr adlý kitap Kabataþ´tan 27 Mayýs Darbesine uzanan bir yolculuk ile baþlýyor. Türkiye´nin 10. Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´un kýrmýzý bavulundan habersiz olan Gazeteci Mustafa Gürlek, araþtýrmasýna Erdelhun Paþa´nýn uzun yýllar yaþadýðý Kabataþ´taki Kader Apartmaný´ný ziyaret etmesiyle baþlýyor. Gürlek, daha sonra yaþadýklarýný þöyle anlatýyor: Erdelhun´un 27 Mayýs darbesine iliþkin düþüncelerini ve hatýralarýný bulmak için ilk önce Paþa´nýn defnedildiði Cebeci Asri Mezarlýðý´ndaki defin bilgilerine ulaþtýk. Paþa´nýn en son yaþadýðý yerin Ýstanbul Kabataþ da Setüstü´ndeki evinin adresiyle defin iþleriyle ilgilenen Turgut Sayarer olduðunu öðrendik. Ýlk iþ olarak Paþa´nýn yaþadýðý eve gittik. Burada Erdelhun´un yanýnda uzun yýllar kapýcý olarak görev yapan Kiraz Abla isimli birini bulduk. Kiraz Abla´dan Paþa´nýn kýrýk dökük hikâyesini dinledik fakat asýl merak ettiðimiz darbeye iliþkin sorulara ise cevap bulamadýk. Ardýndan Erdelhun´un defin iþleriyle ilgilenen Turgut Sayarer´i bulduk. Sayarer, Erdelhun´un eþi Vasfiye Haným´ýn yeðeniydi. Ýlk önce ikna olmasa da `Bizim için anlatacaðýnýz en küçük bilgi dahi önemli´ sözü üzerine görüþmeyi kabul etti. Sadece bir röportaj için gittiðimiz Ankara´da, Erdelhun´un darbeye iliþkin düþünceleri, tutuklandýðý gün neler yaþadýðý, Yassýada günleri ve yargý sürecindeki savunmalarýný yer aldýðý kýrmýzý bavul ile karþýlaþtýk. `ASKERDEN DEVLET VE HÜKÜMET EMÝRLERÝNE ÝTAAT ETMEKTEN BAÞKA NE BEKLENEBÝLÝR?Kitapta yer alan en çarpýcý bölümlerden biri ise Rüþtü Erdelhun´un Yüksek Adalet Divaný´nda yaptýðý savunma. Erdelhun´un savunmasý adeta demokrasi manifestosu niteliðinde. Emekli Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´un savunmasýnda demokrasi vurgusu yaptýðý bölüm þöyle; Askerlikte itaat ve disiplin ruhu esastýr. Bunun haricinde devlete ve millete karþý koyacak bir askeri düþünebilmek benim için muhaldir. Vicdanýnýza hitap ediyorum. Yüce Divan Baþkaný ve üyeleri, sýrf askerlik statüsünün bünyesine has bulunan kýymet ve hükümleriyle yetiþmiþ ve yalnýz vatan müdafaasýna matuf devlet ve hükümet emirlerine itaat etmek ruhundan baþka her hangi bir kýymet veya prensiple yetiþtirilmeyen ve öyle de olmasý lazým gelen biz askerlerden devlete sadakat göstermekten baþka ne beklenebilir?ERDELHUN: `BENÝ AÝLE KABRÝSTANINA DEFNEDÝN´50 Yýllýk Sýr adlý kitapta Rüþtü Erdelhun´un vasiyetine de yer veriliyor. Erdelhun´un öldükten sonraki gömülmek istediði yeri yakýn tanýklarýna dile getirdiði anlaþýlýyor. Eski Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´un kaleme aldýðý notlarýndan oluþan kitaptaki ilgili bölüm þöyle: Erdelhun, 9 Kasým 1983 günü 89 yaþýndayken Ankara´da hayata gözlerini yumdu. Ýddiaya göre kanser tedavisi görmüþtü. `Aðýr hastalýk´ demiþlerdi o günlerde. Hayatýnýn son günlerinde GATA´da hizmet almýþtý. Paþa, son yolculuðuna sessiz bir þekilde uðurlandý. Naaþý kendi isteði üzerine Ankara´da devlet baþkanlarýnýn ve devlet erkânýnýn gömüldüðü Devlet Mezarlýðý´na deðil, Cebeci Asri Mezarlýðý´na defnedildi. Bir rivayete göre, Genelkurmay´dan da ailesine Erdelhun´un Devlet Mezarlýðý´na defni ile ilgili hiçbir teklif gelmemiþti. Ancak yakýn þahitlerin tespitine göre, Erdelhun cuntacýlarýn bulunduðu Devlet Mezarlýðý´na gitmek istememiþ, `Beni aile kabristanýna defnedin´ demiþti.Zaman Gazetesi Genel Yayýn Müdürü Ekrem Dumanlý´nýn ön sözünü yazdýðý 50 yýllýk Sýr adlý kitap 13 bölümden oluþuyor. 27 Mayýs 1960, Çankaya kuþatmasý, Menderes´i kimler kandýrdý?, Kanunsuz sorgunun ilk suali, 27 Mayýs darbesinin nedenleri, Maksadým, Türk milletini kanlý bir badireden korumaktý, Erdelhun Paþa´nýn 27 Mayýs günlükleri: Tam metin, Yassýada´daki son savunmasý, Yüksek Adalet Divaný´nda savunma ve Mahkemenin gerekçeli kararý gibi karanlýk döneme ýþýk tutacak baþlýklarýn yer aldýðý kitapta Rüþtü Erdelhun´un hayat kronolojisini de okumak mümkün. Gazeteci Mustafa Gürlek ve Fatih Uður´un kaleme aldýðý 50 Yýllýk Sýr adlý eser, tüm kitapçýlarda raflardaki yerini aldý. CÝHAN
01 Aralık 2012 Cumartesi 11:26
27 Mayýs döneminde Genelkurmay Baþkaný olan Rüþtü Erdelhun´un cuntayý deþifre eden günlükleri kitaba dönüþtü. Geçtiðimiz 27 Mayýs´ýn yýldönümünde Zaman Gazetesi´nin yayýnladýðý Erdelhun´a ait günlükler Gazeteci Mustafa Gürlek ve Fatih Uður tarafýndan kaleme alýnarak 50 Yýllýk Sýr adlý kitaba dönüþtürüldü. Kitapta Erdelhun´un günlüklerinin yaný sýra, karanlýk döneme ýþýk tutacak tarihi bilgi ve belgelere de yer veriliyor. Kitaba göre Rüþtü Erdelhun cuntacýlarýn bulunduðu devlet mezarlýðýna gömülmek istememiþ. 27 Mayýs 2012 tarihinde Zaman Gazetesi´nin dizi yazý olarak yayýnladýðý Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´a ait olan günlükler 311 sayfalýk 50 Yýllýk Sýr adlý kitapta toplandý. Zaman Gazetesi Muhabiri Mustafa Gürlek´in bir yýlý aþkýn bir süre Erdelhun´a ait izleri bulabilmek için derin bir araþtýrmanýn içine girmesiyle baþlayan günlüklerde yolculuk, Erdelhun´un tutuklandýktan sonra yaþadýklarýna kadar uzanýyor. Bugüne kadar yayýnlanmýþ pek çok eserin bulunduðu kanlý 27 Mayýs´a Erdelhun´un 50 yýl boyunca akrabalarý tarafýndan saklanan kendisine ait kýrmýzý bavulun ortaya çýkmasýyla darbenin saklý kalmýþ gerçekleri de gün yüzüne çýktý. MUSTAFA GÜRLEK: `KÜÇÜK BÝR BÝLGÝ ÝÇÝN GÝTTÝÐÝMÝZ ANKARA´DA BAVULLA KARÞILAÞTIK´50 Yýllýk Sýr adlý kitap Kabataþ´tan 27 Mayýs Darbesine uzanan bir yolculuk ile baþlýyor. Türkiye´nin 10. Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´un kýrmýzý bavulundan habersiz olan Gazeteci Mustafa Gürlek, araþtýrmasýna Erdelhun Paþa´nýn uzun yýllar yaþadýðý Kabataþ´taki Kader Apartmaný´ný ziyaret etmesiyle baþlýyor. Gürlek, daha sonra yaþadýklarýný þöyle anlatýyor: Erdelhun´un 27 Mayýs darbesine iliþkin düþüncelerini ve hatýralarýný bulmak için ilk önce Paþa´nýn defnedildiði Cebeci Asri Mezarlýðý´ndaki defin bilgilerine ulaþtýk. Paþa´nýn en son yaþadýðý yerin Ýstanbul Kabataþ da Setüstü´ndeki evinin adresiyle defin iþleriyle ilgilenen Turgut Sayarer olduðunu öðrendik. Ýlk iþ olarak Paþa´nýn yaþadýðý eve gittik. Burada Erdelhun´un yanýnda uzun yýllar kapýcý olarak görev yapan Kiraz Abla isimli birini bulduk. Kiraz Abla´dan Paþa´nýn kýrýk dökük hikâyesini dinledik fakat asýl merak ettiðimiz darbeye iliþkin sorulara ise cevap bulamadýk. Ardýndan Erdelhun´un defin iþleriyle ilgilenen Turgut Sayarer´i bulduk. Sayarer, Erdelhun´un eþi Vasfiye Haným´ýn yeðeniydi. Ýlk önce ikna olmasa da `Bizim için anlatacaðýnýz en küçük bilgi dahi önemli´ sözü üzerine görüþmeyi kabul etti. Sadece bir röportaj için gittiðimiz Ankara´da, Erdelhun´un darbeye iliþkin düþünceleri, tutuklandýðý gün neler yaþadýðý, Yassýada günleri ve yargý sürecindeki savunmalarýný yer aldýðý kýrmýzý bavul ile karþýlaþtýk. `ASKERDEN DEVLET VE HÜKÜMET EMÝRLERÝNE ÝTAAT ETMEKTEN BAÞKA NE BEKLENEBÝLÝR?Kitapta yer alan en çarpýcý bölümlerden biri ise Rüþtü Erdelhun´un Yüksek Adalet Divaný´nda yaptýðý savunma. Erdelhun´un savunmasý adeta demokrasi manifestosu niteliðinde. Emekli Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´un savunmasýnda demokrasi vurgusu yaptýðý bölüm þöyle; Askerlikte itaat ve disiplin ruhu esastýr. Bunun haricinde devlete ve millete karþý koyacak bir askeri düþünebilmek benim için muhaldir. Vicdanýnýza hitap ediyorum. Yüce Divan Baþkaný ve üyeleri, sýrf askerlik statüsünün bünyesine has bulunan kýymet ve hükümleriyle yetiþmiþ ve yalnýz vatan müdafaasýna matuf devlet ve hükümet emirlerine itaat etmek ruhundan baþka her hangi bir kýymet veya prensiple yetiþtirilmeyen ve öyle de olmasý lazým gelen biz askerlerden devlete sadakat göstermekten baþka ne beklenebilir?ERDELHUN: `BENÝ AÝLE KABRÝSTANINA DEFNEDÝN´50 Yýllýk Sýr adlý kitapta Rüþtü Erdelhun´un vasiyetine de yer veriliyor. Erdelhun´un öldükten sonraki gömülmek istediði yeri yakýn tanýklarýna dile getirdiði anlaþýlýyor. Eski Genelkurmay Baþkaný Rüþtü Erdelhun´un kaleme aldýðý notlarýndan oluþan kitaptaki ilgili bölüm þöyle: Erdelhun, 9 Kasým 1983 günü 89 yaþýndayken Ankara´da hayata gözlerini yumdu. Ýddiaya göre kanser tedavisi görmüþtü. `Aðýr hastalýk´ demiþlerdi o günlerde. Hayatýnýn son günlerinde GATA´da hizmet almýþtý. Paþa, son yolculuðuna sessiz bir þekilde uðurlandý. Naaþý kendi isteði üzerine Ankara´da devlet baþkanlarýnýn ve devlet erkânýnýn gömüldüðü Devlet Mezarlýðý´na deðil, Cebeci Asri Mezarlýðý´na defnedildi. Bir rivayete göre, Genelkurmay´dan da ailesine Erdelhun´un Devlet Mezarlýðý´na defni ile ilgili hiçbir teklif gelmemiþti. Ancak yakýn þahitlerin tespitine göre, Erdelhun cuntacýlarýn bulunduðu Devlet Mezarlýðý´na gitmek istememiþ, `Beni aile kabristanýna defnedin´ demiþti.Zaman Gazetesi Genel Yayýn Müdürü Ekrem Dumanlý´nýn ön sözünü yazdýðý 50 yýllýk Sýr adlý kitap 13 bölümden oluþuyor. 27 Mayýs 1960, Çankaya kuþatmasý, Menderes´i kimler kandýrdý?, Kanunsuz sorgunun ilk suali, 27 Mayýs darbesinin nedenleri, Maksadým, Türk milletini kanlý bir badireden korumaktý, Erdelhun Paþa´nýn 27 Mayýs günlükleri: Tam metin, Yassýada´daki son savunmasý, Yüksek Adalet Divaný´nda savunma ve Mahkemenin gerekçeli kararý gibi karanlýk döneme ýþýk tutacak baþlýklarýn yer aldýðý kitapta Rüþtü Erdelhun´un hayat kronolojisini de okumak mümkün. Gazeteci Mustafa Gürlek ve Fatih Uður´un kaleme aldýðý 50 Yýllýk Sýr adlý eser, tüm kitapçýlarda raflardaki yerini aldý. CÝHAN
