Yeni Anayasa'da en önemli değişiklikler neler olacak?
Başkanlık sistemi tartışmalarının göbeğinde yer alan Yeni Anasaya, Türkiye Cumhuriyeti tarihine damgasını vuran pek çok siyasi kural, kanun, tüzük, yönetmelik ve uygulama artık geride kalıyor.
TBMM Başkanlığı'na sunulan yeni Anayasa ile Başbakanlık sistemi fiilen ortadan kaldırılıyor. Başbakanlığın kaldırılmasıyla birlikte doğrudan Başbakanlığa bağlı çok sayıda kurumun varlığına ya son verilecek, ya da bakanlıkları veya doğrudan Cumhurbaşkanlığı'na bağlanacak.
Yeni Anayasa eğer TBMM'den ya da referandumdan yeterli oyu alarak yürürlüğe girerse Türk siyasi hayatında büyük değişiklikler geliyor. Yeni Anayasa ile birlikte artık hükümetleri doğrudan Cumhurbaşkanı kuracak, yürütmenin de icraatın da başında fiilen Cumhurbaşkanı yer alacak.
Yeni Anayasa ile hükümetlerin güvenoyu alması, Gensoru ile düşürülmesi ya da seçim hükümetlerinin kurulması gibi uygulamalar da tarih oluyor.
Yeni Anayasa değişiklikleri siyasi hayatımızda bakın hangi yenilikleri getiriyor?
BAŞBAKANLIK TARİH OLUYOR
Başbakanlık fiilen ortadan kaldırılıyor. Anayasa değişikliği metni ile “Başbakan” başta olmak üzere birçok makam ve mekanizmanın varlığına son veriliyor.
KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME DÖNEMİ KAPANIYOR
Cumhurbaşkanı, yürütme çalışmaları sırasında ihtiyaç duyduğu düzenlemeleri kararname ile yapacak. Kanun Hükmünde Kararname (KHK) artık olmayacak. Meclis’in hükümete kararname çıkarma yetkisi vermesine de gerek kalmayacak. Tüzük ve sıkıyönetim uygulaması da kaldırılan düzenlemeler arasında
HÜKÜMETLER İÇİN GÜVENOYU YOK, GENSORU VERİLEMEYECEK
Artık Hükümet Cumhurbaşkanı tarafından kurulacak. Meclis’e hükümet programı sunulmayacak. Dolayısıyla hükümet Meclis’ten güvenoyu almak zorunda olmayacak.
Gensoru verilemeyecek
Gensoru ile bakan ya da hükümetin düşürülmesi de söz konusu olamayacak. Güvenoyu almak zorunda olmayacak. Gensoru verilemeyecek.
KOALİSYON HÜKÜMETLERİ DEVRİ KAPANDI
Cumhurbaşkanı kabineyi Meclis dışından ya da içinden atayacağından ve güvenoyu gerekmeyeceğinden koalisyonlar tarih olacak. Ancak Cumhurbaşkanı uygulamada istediği partiden ve istediği kaynaktan bakan atayabilecek. Böylece adı koalisyon olmayan ancak ülkenin ihtiyaç durumuna göre Cumhurbaşkanları tarafından çerçevesi belirlenen yeni “mutabakat” hükümetleri gündeme gelebilecek.
SEÇİMLERDE ÜÇ BAKAN GÖREVİNDE KALACAK
Seçimlerden önce Adalet, İçişleri ve Ulaştırma bakanlarının yerine bağımsız kişilerin bu koltuklara oturmasına ilişkin kural da tarih oluyor.
SEÇİM HÜKÜMETİ ARTIK KURULMAYACAK
Son seçimlerde uygulanan, hükümetin kurulamaması nedeniyle seçime ülkeyi bir seçim hükümetinin götürmesini sağlayan 114. madde kalkıyor. Böylece güvenoyu alınamaması ya da seçimlerden sonra 45 gün içinde yeni hükümetin kurulmaması durumunda bir seçim hükümeti ile seçime gidilmesi uygulaması tarihe karışacak.
CUMHURBAŞKANLIĞI GENEL SEKRETERLİĞİ KALDIRILIYOR
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği’nin kuruluşuna ilişkin 107. madde de kaldırılan hükümler arasında.
