Prof. Dr. Ali Osman Özcan
aozcan@skyturk.net
aozcan@skyturk.net
“Kanaat tükenmez bir hazinedir” ilkesi günümüzde artık değerini yitirmiş bulunmaktadır. İnsanlar böbürlenme, şişinme, gururlanma ve kibirlenme ile benliklerini bambaşka bir düzleme yerleştirmektedirler. Maddi hazcılık gibi manevi hazcılığı da tüketme peşindedirler. “Azı karar çoğu zarar” anlayışı yerine “Fazla mal göz çıkarmaz” anlayışı geçmiş gibidir. İnsanlar kendi ruhlarına bile sahip olmaktan uzaklaştırılarak adına serbest piyasa denilen pazarda ıvır zıvır peşinde koşup durmaktadırlar.
Günümüz insanı ahlâki davranışını kaybetmiş, ruhunu karartıcı her şeyin peşine düşmüştür. Milli ve manevi değerler, inançlar değerlerinden düşürülerek toplumsal kalkınma, ilerleme ve yenilik sağlayacağı yanılgısı doğruymuş gibi sunulmaktadır. Gününü gün etme, ıvır zıvır pazarında vakit geçirmenin adı olmuştur. Bu pazarda iliklerine kadar çıkarcılık hastalığına yakalananlar cirit atmaktadır. Bu pazarın çığırtkanları “daha fazla daha fazla” sloganıyla sattıkları mallara mal sahibini bile satılığa çıkararak bağırıp durmaktadırlar.
Ivır zıvır pazarında utanmazlık özgürlüğü bile satılır. Böyle bir özgürlük olmadığı hâlde daha fazla özgürlük haykırışları ıvır zıvır pazarında yankılanıp durmaktadır. Kendini yenileme gayreti içinde olanlar bile ıvır zıvır pazarından alışverişi yeğlemektedirler. Bu Pazar her şeyin parasallaştırıldığı bir pazardır. Hem zaman hem de mekânlar parasallaştırılmıştır. Tek geçer akçenin para olduğu bu pazarda para yoksa hiçbir şey yoktur. Fazla, çok fazla, daha fazla ve en fazla sözcükleri bu pazarda daha çok değerli kabul edilmektedir. Bu pazardaki müşterilerin beyinleri mangırlaşmış ve mangırlaştırılmış beyinlerdir. Bu beyinler arzu ve isteklerini bile ihtiyaçları zannetmektedirler. Mangırlaşan ve mangırlaştırılan beyinler “ Fazla kazanan olmak iyidir” ilkesine göre davranmaya programlanmıştır.
Ivır zıvır pazarında “Devir hesap kitap devridir” ilkesi el üstünde tutulur. Hesaplama yüceltilir. Pazardaki panolarda “Hesapsız kasap ne balta kor ne masat” sloganı afiş olarak herkesin görebileceği bir yere asılmıştır. Ivır zıvır pazarının kültürüne uymayanlar ilkel canlılar olarak görülürler. Ivır zıvır pazarını simgeleri ve göstergeleri kullanabilme becerisine sahip insanların ürünleri doldurmuştur. Bu pazarda üreticilerin malları değil üretim görevlilerinin, makine memurlarının ürünleri satıldığından bu pazara tüketim toplumu veya para toplumunun pazarı da denir.
Ivır zıvır pazarında insanların ihtiyaçları, zevkleri, tutumları vb. her şey para ile ilişkilendirilmiştir. İnsanlar ceplerindeki para kadar adam sayılmaktadırlar. Bu pazarın müşterileri manevi daralma ve duyarsızlaşma denilen bir hastalıktan da mustariptirler. Vahşi ve acımasız zevk düşkünleri de bu pazarda tezgâh açmışlardır. Bu pazarın mimarisi sanayi mimarisi olarak insanların en çok sevdikleri bir mimari olduğundan dikey mimari olarak araştırma alanlarına örnek olarak verilmektedir. Ivır zıvır pazarından insanlığı kurtaracak, bu pazarı temizleyecek bir akıl ve mantığa insanlığın daha çok ihtiyacı vardır.
