Edirne'de 'Bocuk Gecesi' şenliklerle kutlandı
Edirne’nin Keşan ilçesine bağlı Çamlıca köyünde, Balkanlardan kalma bir gelenek olan 'Bocuk Gecesi’ kutlandı. Gecede beyaz çarşaf giyen ve yüzlerini boyayan gençler, evlerin pencerelerine vurarak, köy sakinlerini korkuttu.
Çamlıca Köyü Muhtarlığı, Çamlıca Kültür ve Turizm Derneği ile Korudağ Doğal Yaşam ve Çevre Derneği tarafından Keşan Ticaret ve Sanayi Odası'nın katkılarıyla bu yıl 13'üncüsü düzenlenen ‘Bocuk Gecesi’, Çamlıca Kültür ve Sanat Evi bahçesinde yapıldı. Geceye, Trakya Üniversitesi Yusuf Çapraz Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Hakkı Yörük Sağlık Yüksekokulu ve Keşan Meslek Yüksekokulu öğrencileri ile çok sayıda kişi katıldı.
Türk Patent Enstitüsü’nce ’Çamlıca Bocuk Gecesi’ olarak tescillenen ve Türkiye, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne girebilmesi için çalışmalar başlatılan etkinlikte, Antik Dönem, Ortaçağ ve bölgenin etkileşim içinde bulunduğu diğer kültürlerin izlerini taşıyan koreografiler ve gösteriler sahnelendi. Gecede, katılımcılara kış aylarına özgü kabak tatlısı da dağıtıldı. Yüzlerini boyayan, maske takan ve pelerin giyen gençler, bazı evlerin pencerelerine vurarak, vatandaşları korkuttu. Katılımcılar, ateş yakılan varillerin başında DJ performanslarıyla doyasıya eğlendi. Bu yıl ayrıca gelen konukların ihtiyaçlarına yönelik olarak Çamlıca Köyü'nde yetişen el ve ev yapımı yerel ürünlerden oluşan mini bir pazar yeri de kuruldu.
Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürü Ahmet Hacıoğlu, 'Çamlıca Bocuk Gecesi'nin UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne girebilmesi için çalışmalar başlatıldığını belirterek, "Bocuk bin yıllık bir Türk geleneğidir. Bocuk Gecesi ve Çamlıca, artık bir destinasyon olmuş. Bakanlık envanterine de Bocuk'u da işlersek, Hıdrellez gibi, Kırkpınar gibi Ebru gibi UNESCO Kültür Mirası Listesi'nde olma yolunda emin adımlarla ilerleyecek ve buraya gelecek insanların sayısı kat ve kat artacaktır" dedi.
'BOCUK GECESİ'NDE NELER YAPILIR
Bocuk Gecesi, Orta Çağ'dan kalma bir gelenek. Balkanlar'daki Hristiyanların 'bojic' adetleriyle ilişkisi yok. Tamamen Türk halk kültürünün bir parçası. Bocuk Gecesi, her evde mutlaka kabak pişirilir. Gecede kabak tatlısı, ince akıtma, kar suyunda haşlanmış mısır, armut, ayva, çekirdek, badem, kuzinede fırınlanmış yer fıtığı, ceviz gibi yiyecekler yenir. İnanışa göre, ’Bocuk’ verilen varlık, kabak pişen eve gelmez ve kötülük yapmazmış. Bu gecede kabağın yanı sıra mutlaka akıtma yapılır. Geceye, aile halkı, komşular ve akrabalar katılır. Gençler, çarşaflara bürünerek komşularını ’Bocuk geliyor’ diye korkuturlar. Gecede ’Bocuk’ diye adlandırılan bir varlığın beyazlar içinde insan görünümünde gezdiğine inanılır. Bocuk Gecesi, kışın, en sert gecenin simgesi. Bu gece suya tahta atılır ve tahta sabah suyun üzerinde donmuş olarak bulunursa, o evdeki kişilerin o yıl boyunca sağlıklı, sıhhatli, dayanıklı ve güçlü olacağına inanılır.
Eğlencenin ve törenlerin amacı; evin bereketinin bol olması, kötülüklere karşı birlikte olup tılsımlı bir güç oluşturarak korunma, kışın en sert gecesini birlikte geçirme, dirilecek olan tabiatla yeni yılda dayanıklılık, sağlık ve sıhhat dileyip bunu ölçmedir. Bocuk gecesinin kışın en sert gecesini simgelemesi sebebiyle, gece suya tahta atılır ve tahta sabah suyun üzerinde donmuş olarak bulunursa o evdeki kişilerin o yıl boyunca sağlıklı, sıhhatli, dayanıklı ve güçlü olacağına inanılır. Bocuk gecesi, her evde kabak pişirilir ve o evdeki herkes mutlaka bir lokma dahi olsa yer, aksi takdirde, o gece Bocuğun gelip kabak yemeyenlerin sırtına bineceğine inanılır.
İnanışa göre bocuk, kabak pişen ve yenilen eve gelip, kötülük yapmaz. Bocuk gecesine aile halkı, komşular ve akrabalar katılır.
Gecede kabak tatlısı, akıtma, haşlanmış mısır, armut, ayva, çekirdek, badem, yer fıstığı, ceviz vb. gibi yiyecekler yenir.
Bocuk gecesinde yapılan ritüel nitelikli çeşitli inanmalar ve âdetler vardır; gece yarısına doğru çeşitli kıyafetlere girilerek komşular korkutulur. En çok yapılan korkuluk tiplemesi de Bocuğu andırmasından dolayı ölü tiplemesi olup, beyaz çarşaflara bürünüp yüze nişasta sürülür, sivri dişler ağız içine yerleştirilerek komşular korkutulur.
Ayrıca çeşitli korkunç kıyafetlere bürünen kişiler sokaklarda gezerler, genellikle grup olarak yapılan bir çalışmayla korkutmak için seçilen evler gezilip tek tek korkutulur. Bazen teneke de çalarak ses unsurları kullanılır.
