Esnafın beklentisi fazla değil
Geçtiğimiz hafta burada yerel seçimleri nedeniyle esnaf dostlarının arttığını hemen her partiden başkan e meclis üyesi adayın ziyaretlerini dile getirmiştim. Tabi her siyasetçinin amacı seçim kazanmaktır. Bunu da doğal karşılamak gerekir. Ancak seçim sürecinde erilen sözler asla e asla unutulmamalıdır. Esnafı en çok yaralayan erilen sözlerin zamanla unutulması ve tutulmamasıdır. Geçen haftaki yazımdan sözüm var. Bugün esnafın yaşadığı sorunları dile getireceğim diye.
Öncelikle esnaf ve sanatkârın sorunu ekonomik değil, yasaldır. Yani devletten ve idarecilerden para istemiyorlar. Sadece kuralların konulmasını e bazı kanunların zaman kaybedilmeden çıkarılmasını istiyorlar. Örneğin bir kamyoncu esnafı ülke genelinde kamyonu ile taşımacılık yapabilmesi için Ulaştırma, Deniz ve Haberleşme Bakanlığı tarafından çıkarılan belgeleri alması gerekiyor. Tabi hemen alsın bunda ne var her şeyin bir kuralı olsun der gibisiniz. Evet, bende almalarından yanayım. Bakın bugün ülkemizde 750 bine yakın kamyon var. Bir kamyonu olan şahıs bu taşımacılığı yapabilmesi için K türünde bir yetki belgesi alması gerekiyor. Bu belgenin bedeli 17 bin lira. Yani eski parayla 17 milyar liradır. İşte tam da bu nokta da dikkatinizi çekmek istediğim nokta burası. Şirketi olan ve üzerine 100 aracı olan firmadan da 17 bin lira K türü yetki belgesi ücreti alınıyor. 100 tane aracı olan şirketten de 17 bin lira alınıyor. Bununla birlikte yaşlandığı için, sağlık durumu el vermediği için deyin, kazanamadığı için deyin işi bırakmak isteyen ve aracını satmak isteyen şahıslar bu K türü yetki belgelerinden büyük zarar ediyorlar. Çünkü 5 yıl kulanım süresi olan bu yetki belgelerini birinci derece yakınlarının dışında kimseye devredemiyorlar. Anlayacağınız 17 bin lira biranda buhar olup havaya uçuyor. Kamyoncu esnafına acilen bu tür belgelerde mutlaka devir hakkı verilmelidir.
Birde meşhur SRC belgelerimiz var. Eski adı ‘Ticari Taşıt’ belgesi. Adından da anlaşılacağı gibi ticari taşıt işleten ve mesleği şoförlük olup ticari taşıtlarda sigortalı olarak çalışan kişilere bu SRC belgesi verilmesi gerekiyor. Ama şuandaki uygulama böyle değil. Öğretmen, polis ve 657 ye tabi tüm devlet memurları bu belgeyi alıyorlar. Yani kişinin mesleğinin ticari taşıt sürücüsü olup olmadığına bakılmıyor. Bu yanlış zaman kaybedilmeden düzeltilmelidir. Bunun yanında yurtdışına nakliye yapan kamyon ve tırlara verilen C2 yetki belgesi ile sıkıntı yaşanıyor. C2 yetki belgesi ile yurtdışından ucuz akaryakıt alan bu araçlar Türkiye ye girer girmez 2 bin liraya götürülmesi gereken bir yükü 500 lira, bin lira gibi düşük ücrete taşıyarak ülke içinde nakliyecilik yapan kamyoncu ve taşımacı esnafına büyük bir zarar vermektedirler. Bunun için acilen C2 yetki belgesine sahip araçların yurt içinde nakliye yapmaları engellenmelidir.
Esnafın sorunlarını saymakla bitmez. Birde büyük şehirlerde çalışan, taksici, dolmuş, servis aracı, halk otobüsü olarak ulaşımda görev yapan yüz binlerce şoför esnafının yaşadığı sıkıntılar zaman kaybedilmeden giderilmelidir. Özellikle Ankara ve İstanbul’da metronun faaliyete geçmesi ile otobüs ve dolmuş hatlarına kısıtlama getirildi. Bu kısıtlama ile hem dolmuş, minibüs, hem halk otobüsleri zarar görmeye başladılar. En önemlisi başkent Ankara’da metroya binmek artık olukça zorlaşmaya başladı. Daha rahat ulaşım imkânına kavuşmak isterken Sincan-Batıkent hattının açılması ile başkentte artık metroda rahat yolculuk hayal oldu. Acilen Sincan, Batıkent, Ostim, Macunköy, Hastane, Karşıyaka, Demetevler, Yenimahalle gibi önemli merkezlerden Ulus, Kızılay ve Çankaya istikametlerine halk ve belediye otobüs seferleri mutlaka düzenlenmelidir.
Bu saydıkların şoför esnafının sorunlarıdır. Birde yerleşik sabit adreste hizmet eden bakkal, kasap, manav, terzi, berber, ayakkabıcı, fırıncı ve pastacı gibi yerleşik esnafların sorunları var. Bunların başında da emekli olup halen çalışmaya devam eden esnaflardan kesilen sosyal destek priminin mutlaka kaldırılması gerekiyor. Tabi en önemlisi kuralsız olarak her geçen gün çoğalan AVM’ler ile ilgili de perakende sektörünü düzenleyen yasa tasarısının zaman kaybedilmeden çıkarılması gerekiyor. Çünkü 10 yıl önce 4,5 milyon olan esnaf sayısı bugün 1,5 milyon seviyelerine düştü. Esnafı tamamen kaybetmek istemiyorsak mutlaka bu kurallar konulmalı ve yasalar zaman kaybedilmeden çıkarılmalıdır. Benden söylemesi kim olursa olsun, hangi parti olursa olsun bunları yapmadan esnafın kapısına yanaşmasın.
