Yönetmen, yapımcı ve yazar İsmet Arasan’ın Balkanları anlatan dördüncü filmi olan “Balkanların Türkçe Hafızası” belgesel filminde Balkanlardaki Türk dilinin kader yolculuğu, Kosova Prizren’de yaşayan Türkologlar Prof. Nimetullah Hafız ve Prof. Tacida Zübceviç Hafız’ın danışmanlığında anlatılıyor. Belgeselin ilk gösterimi 6 Kasım’da Atatürk Kültür Merkezi’nde yapıldı.
T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kosova Prizrenliler Kültür ve Yardımlaşma Derneği ve Prizren Doğruyol Türk Kültür Derneği’nin katkıları ile hazırlanan filmde, Hafız’ların ömrü ve anıları ile bütünleşen Balkanlarda konuşulan Türk dilleri seyirciyi Prizren’e, Bosna’ya, Belgrad’a, Novi Pazar’a, bir zamanların Üsküp’üne, Saraybosna’ya ve Trebinje’deki ilk sevdalinkanın öyküsüne; Almanya, Türkiye, Karadağ ve Kazakistan’a götürüyor.
Türkolog Nimetullah Hafız, Kosova Türk çağdaş edebi yaratıcılığının ilk kuşak yazarlarından. Hafız, 1976 yılında, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi'nde, 'Prizren Türk Halk Edebiyatı Metinleri ve Ağız Hususiyetleri' konulu teziyle doktorasını yaparak, Kosova Türklerinin ilk Türk dili doktoru ve ilk Türkiye mezunu olmuş. 'Doğru Yol' Türk Kültür Sanat Derneği 'Nazım Hikmet' Edebiyat Kolunun ilk başkanı olarak İkinci Dünya Savaşı sonrasında Atatürk'e adanmış ilk anma akademisini düzenleyen Hafız, Prizren Eski Eserleri Koruma Kurumu'nda görev yaptığı sırada, Prizren bölgesinde yok olmaya yüz tutmuş Osmanlı-Türk tarihine ait eserleri değerlendirip, koruma altına alınmasını sağlamış. Kosova'da Türk eğitimine en büyük katkısı 1988-1989 yılında Priştine Üniversitesi, Filoloji Fakültesi, Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü kurmak olmuş. 2000 yılından sonra eşi Prof. Dr. Tacida Zubçeviç Hafız ile birlikte Prizren'de Balkanlarda ve Güneydoğu Avrupa'nın ilk Türkoloji Araştırmaları Merkezi olan BAL-TAM (Balkan Türkoloji Araştırmaları Merkezini)’ı kurmuş. Hayatlarını Balkanlarda, gerilim topraklarında, artık bir azınlık dili ve kültürüne dönüşen Türk dilinin köklerini yaşatmaya ve korumaya adayan Hafız Ailesinin hayatlarının anlatıldığı “Balkanların Türkçe Hafızası”nda Arasan, Kosova’ya merkeze alarak tüm Balkanları dolaşıyor. Hafız Ailesinin emeklerini anıtsal bir çaba olarak değerlendiren Arasan, bu filminde de kolay cevapların değil, doğru ve yeni soruların peşinden gitmeyi, yorumu seyirciye bırakmayı tercih etmiş.
