Bayramlar beslenme düzenimizin değiştiği özellikle şerbetli tatlı ve hamurişi tüketimimizin arttığı özel günler. Kurban Bayramı’nda bunlara ek olarak et tüketimi de artıyor. Ancak bu yiyecekleri doğru şekilde ve uygun miktarlarda tüketmediğimizde sindirim problemleri, mide ağrısı, kabızlık, şişkinlik, tansiyon yükselmesi gibi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya kalıyoruz.
Acıbadem Fulya Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Melike Şeyma Deniz “Kalp-damar, yüksek tansiyon, diyabet, böbrek hastalığı gibi herhangi bir hastalığı olanlar başta olmak üzere herkes beslenmede hata yapmadan bu süreci geçirmeye dikkat etmeli. Özellikle son 1.5 yıldır pandemi gölgesinde geçirdiğimiz bayramlarımızda güçlü bir bağışıklık sistemi için doğru beslenmeye önem vermemiz gerektiğini unutmamak gerekiyor. Aşırı şeker ve yağ tüketimi gibi beslenme hataları ile bağışıklığımızı düşürmemeye dikkat etmek de önceliklerimizden olmalı” diyor. Beslenme ve Diyet Uzmanı Melike Şeyma Deniz bayramlarda en çok yapılan beslenme hatalarını anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Kırmızı et sindirimi en zor olan yiyecektir. Kesimden sonra birkaç saat içerisinde et yemek hazımsızlık, şişkinlik başta olmak üzere mide problemlerine neden olur. Etler kesildikten sonra 24 saat bekletmek ve mümkünse bayramın ilk gününü yeni kesilmiş hayvan etini yemeden geçirmek daha doğru olacaktır. Yine de ilk gün et yemek istiyorsanız porsiyonunuzu olabildiğince küçültmeye dikkat etmelisiniz.
Eti çok yüksek ısıda pişirmek ve mangal yapıyorsanız ateşe çok yakın pişirmek etin içerisinde kanser yapıcı maddelerin oluşmasına neden olur. Ayrıca yanlış pişirme yöntemleriyle B12, folik asit kayıpları da yaşanır. Bu nedenle eti kızartma, kavurma ve mangal gibi pişirme yöntemleriyle pişirmek yerine ızgara, fırında, haşlama gibi yöntemler tercih etmek gerekir. Mangal yapacaksanız, et ile ateş arasında 20 cm civarında bir mesafe olması gerektiğini unutmayın.
Sağlıklı bir beslenme planında tüm besin gruplarından yeterli miktarlarda bulunması gerekir. Ancak Kurban Bayramı’nda öğün düzeni karışıyor, et tüketimi artıyor. Her öğün et yemek yerine bir öğününüzde et yemek, diğer öğününüzü semizotu, kabak, taze fasulye gibi mevsim sebzeleri veya nohut, barbunya gibi baklagil grubu yemekler yiyerek geçirmek daha uygun. Et yediğinizde yemeğinizin yanında salata olması et porsiyonunu azaltmanıza yardımcı olur. Ayrıca; etin yanında pirinç pilavı, patates gibi kan şekerini hızlı yükselten besinleri olabildiğince az tüketin; bu seçenekler yerine bulgur, karabuğday gibi daha uzun süre tok tutan besin tercihleri yapın.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Melike Şeyma Deniz “Kırmızı et iyi bir hayvansal protein kaynağıdır. Demir, çinko, fosfor, B12, B6 gibi vitamin ve minerallerden zengindir. Ancak yağ içeriği de yüksektir. Bu nedenle eti pişirirken içerisine kuyruk yağı ve iç eklemekten kaçınmalı etleri ekstra yağ ilave etmeden kendi suyunda, kısık ateşte pişirmelisiniz” diyor.
Her zaman sofraların olmazsa olmazı mevsim sebzeleridir. Salata, sote, haşlama, fırında, zeytin yağlı olarak sebzelere mutlaka öğünlerinizde yer vermelisiniz. Kurban Bayramı’nda et ağırlıklı beslenme ile birlikte sebze yemek ihmal ediliyor. Oysa etin içerisindeki demirden maksimum fayda sağlamak için yanında bol limonlu bir yeşil salata yemek gerekiyor çünkü hem limondaki hem yeşilliklerdeki C vitamini ile etteki demirin vücuda olan faydası da artıyor. Ayrıca sebze grubu iyi bir posa kaynağı olduğu için sindirimi kolaylaştırıyor, tok tutuyor.
Vücudun düzenli çalışması için su içmek çok önemlidir. Özellikle sıcak yaz günlerine denk gelen bu bayramda çay, kahve, asitli içecek tüketimini arttırarak su içmeyi unutmak sık görülen hatalardan. Kurban Bayramı'nda su içmeyi ihmal etmek sindirimi de zorlaştırarak kabızlık yaşamanıza neden olabilir. Bu nedenle çay, kahve içmeyi arttırarak suyu ihmal etmediğinizden emin olun. Her gün 2-2.5 lt su mutlaka için.
Bayramların vazgeçilmezi tatlılar. Özellikle; yılın diğer zamanlarında olmadığı kadar şerbetli tatlı tüketimi artıyor. Ancak kontrolsüzce tatlı tüketimi fazla kalori, yağ ve şeker alımıyla sonuçlanıyor. Bu durum hem sindirim sorunları hem kan şekeri dengesizlikleriyle kendini hissettiriyor. Daha dengeli olduğu için sütlaç, muhallebi, dondurma gibi sütlü tatlılar veya meyveli tatlıların tercih edilmesi daha doğru. Ama yine de şerbetli tatlı yiyecekseniz gündüz saatlerini tercih edin, 1-2 dilimi aşmamaya özen gösterin.
Beslenme ve Diyet Uzmanı Melike Şeyma Deniz “Dünya Sağlık Örgütü 2020 yılında yayınladığı fiziksel aktivite rehberinde genel sağlık durumunun daha iyi olması için yetişkinler için haftalık 150-300 dakika, 5-17 yaş arası çocuklar ve ergenler için günde en az 60 dakika fiziksel aktivite önerisinde bulundu. Pandemi nedeniyle hareketsiz bir sene geçirmek zorunda kalan bizler bayramımıza mutlaka hareket katmalıyız. Yürüyüş, ip atlama, bisiklet, yüzme gibi sevdiğiniz, sürekli yapma imkanınız olan bir fiziksel aktiviteyi yapmak için kendinize fırsat yaratın” diyor.
