Türkiye ile ABD arasında derinleşen F-35 krizinde beklenmedik gelişme. ABD, S-400 füzelerinin, F-35 uçaklarının kritik bilgilerini Rusya'ya sağlayacağı gerekçesiyle Türkiye'ye satışına engel koyarken, teknoloji casusluğu yapmakla suçladığı ve yaptırım uyguladığı Çin'e, F-35 savaş ucaklarının en kritik dijital kartlarını ürettirdiği ortaya çıktı..
Dünyanın en pahalı savunma sanayii projesi olan 5. nesil savaş uçağı F-35'in motorlar, aydınlatma, yakıt ve navigasyon sistemlerini kontrol eden devre kartlarının Çin'in Exception PCB şirketi tarafından üretildiğinin ortaya çıkması, İngililtere'de tepkiyle karşılandı.
Olayı gündeme taşıyan İngiliz medyası, son dönemlerde gündemden düşmeyen 'Çin'in casusluk faaliyetleri' tartışmasını hatırlatarak, olayı 'Vahim durum, şoke eden gelişme' şeklinde servis etti.
Konuya ilişkin açıklama yapan İngiltere Savunma Bakanlığı, şirketin savunma endüstirisi alanında köklü bir tedarikçi olduğunu ve söz konusu parçaları tedarik etmenin herhangi bir risk oluşturmadığını savundu.
Bu gelişme, ABD ordusu F-35'in tedarik zincirine Çin'in katılımını ilk kez gizlemesi değil. Pentagon, 2014 yılında da maliyet aşımına uğramış programın devamı çabalarında, Çin yapımı bileşenleri kullanma yasağını kaldırmak için uğraştı. Mesele gündeme taşındamadan tedarikçilerden Northrop Grumman ve Honeywell'in, uçakların radar sisteminde Çin yapımı mıknatıs kullanmasına izin verildi.
Exception PCB, 2013 yılında Şenzen Fastprint tarafından satın alındı. Çin tarafı mülkiyet haklarını asla gizli tutmadı. Şirket birçok hassas alanın yanı sıra Eurofighter Typhoon savaş uçağı ve Apache saldırı helikopteri için de çalıştı.
S-400 FÜZELERİ BİLGİLERİ ÇALABİLİR DİYORDU
Çin teknoloji devi Huawei'yi teknoloji casusluğu suçlamasıyla cezalandıran, çok sayıda Çinli şirkete aynı suçlamayla dava açan Amerikan yönetimi, Türkiye'ye bu uçakların satışını da 'F-35 uçaklarının gizli bilgileri S-400 füzeleri sayesinde Ruslara gidebilir' gerekçesini öne sürerek satışını yasaklamıştı.
PKK'lı teröristlere yıllardır silah desteği vermekten çekinmeyen NATO müttefiki ABD yönetimi daha önce de Türkiye'ye kritik füzelerin satışına engel koymuştu. Teknoloji casusluğu ile suçladığı ülkeye, F-35'in en kritik parçalarının ürettirmesini gizlemeyen ABD yönetiminin bu konudaki sessizliği sürüyor..
