Kış aylarında soğuk ve yağışlı günler ile birlikte; gribal enfeksiyon, soğuk algınlığı, bronşit ve zatürre gibi rahatsızlıkların görülme sıklığı artıyor. Kapalı alanlarda geçirilen zamanın artmasıyla birlikte hızla yayılan bulaşıcı enfeksiyonlar, en çok çocuklar ve ileri yaştaki kişileri etkiliyor. Bağışıklık sistemini güçlendirerek bu hastalıklardan korunmak mümkün olabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Erhan Aslanhan, kış hastalıkları ve korunma yolları hakkında bilgi verdi.
Kış aylarıyla birlikte hızla artmaya başlayan bulaşıcı rahatsızlıkların başında grip gelmektedir. Gripten korunmanın en etkili yolu, bu hastalığa yakalanmış kişilerin bulunduğu ortama girmemek, temastan kaçınmak ve sık sık elleri yıkamaktan geçmektedir. Ancak büyük şehirlerde yaşayan kişiler için bu pek de mümkün olmamaktadır. Sürekli olarak tip değiştiren grip virüsü, Dünya Sağlık Örgütü tarafından her yıl belirlenerek yeni virüs tipine göre aşı hazırlamaktadır. Yapıldıktan 7-10 gün sonra vücut için antikor üretmeye başlayan grip aşısı, temas edilen benzer virüsler için koruma sağlamaya başlamaktadır. Bağışıklığı artırması için sonbahar aylarında yapılması tavsiye edilen grip aşısı, kış aylarında da rahatça yaptırılabilir. Griple ilişkili komplikasyonların gelişmesi yüksek riskli kişilerden aşılanması en öncelikli grup olarak hamile kadınlar (ve doğum sonrası iki haftaya kadar olan kadınlar), 5 yaşından küçük çocuklar, 65 yaş üstü erişkinler, huzurevleri ve diğer uzun süreli bakım tesisleri sakinleri şeklinde sıralanmaktadır.
Özellikle kış aylarında geçirilen gribal enfeksiyonlar risk grubundaki bazı bireylerde hastalığın uzamasıyla birlikte ilerleyici bir durum sergileyerek akciğer enfeksiyonlarına dönüşebilmektedir. Bu risk grubundaki bireyler arasında; herhangi bir kronik hastalığı olmasa bile 65 yaş üstü tüm erişkinler, 65 yaş üstü olmasa bile bağışıklık sistemini zayıflatabilen bazı kronik hastalıklara sahip bireyler bulunmaktadır. Bu kronik hastalıklar arasında diyabet, kronik akciğer hastalıkları, kronik böbrek hastalıkları, kronik karaciğer hastalıkları gibi durumlar gelmektedir. Bunun yanı sıra; onkolojik hastalıklar, uzun süreli kortizol kullanılmasını gerektiren durumlar, alkolizm, vücudun immün sistemini zayıflatabildiği için risk grubunu oluşturmaktadır. Eğer bu risk gruplarından herhangi birinde yer alıyorsanız tek doz olarak yaptıracağınız pnömokok aşısı, toplumda en sık görülen zatürre etkenlerinden olan bir bakteriye karşı uzun yıllar koruyuculuk sağlayabilir.
Kış hastalıklarından korunmanın en önemli yollarından birisi de bağışıklık sisteminin güçlendirilmesinden geçmektedir. Dengeli beslenme, kaliteli uyku, düzenli egzersiz, temiz hava almak ve stresten uzak kalmak güçlü bir bağışıklık sistemi için önem taşımaktadır. Antioksidan ve probiyotik tüketimi de bağışıklık sistemi için gereklidir. Bu nedenle mevsim geçişlerinde vitamin ve mineral deposu olan sebze ve meyve grubuna özellikle önem vermek, vitamin ve mineralleri doğal ve doğru kaynaklardan almak gerekmektedir. Doktor önerisi olmadan bitkisel ürün ve vitamin alınması başka hastalıklara neden olmaktadır. Bu nedenle vitamin tabletleri yerine dengeli ve düzenli beslenme tercih edilmelidir. Kış aylarında açılan iştahınız fazla kilo almanıza neden olabilir. Bu nedenle ideal kilonuzu korumanız gerekmektedir.
Vücudumuzun yaz aylarında olduğu gibi kış aylarında da sıvı ihtiyacı bulunmaktadır. Bu dönemde vücudun sıvı ihtiyacının karşılanması, hastalık riskini azaltmaktadır. Enfeksiyon ve yüksek ateşli rahatsızlıklarda yeterli miktarda sıvı tüketilmesi de iyileşme sürecini hızlandırmaktadır.
Bulaşıcı hastalıklar kişiden kişiye genellikle eller ile geçmektedir. Bu nedenle sık sık ellerinizi yıkayarak birçok hastalıktan korunabilirsiniz.
Kış hastalıklarından korunmak için doğru giyinmek de büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle hava durumunu öğrenerek evden çıkmadan önce, o günkü hava şartlarına göre giyinmek gerekir. Ayrıca ani gelişebilecek hava değişimlerine karşı tedbirli olmak gerekir.
Kış ayları güneşin erken batması ve havanın genelde kapalı olması kişilerin duygu durumlarını da olumsuz etkileyebilmektedir. Bu nedenle havanın açık ve güneşli olduğu dönemlerin iyi değerlendirilmesi gerekmektedir. Bu günlerde yürüyüş ve egzersizlere devam edilmesi önemlidir. Düzenli ve kaliteli bir uyku da hastalıklardan korunma ve sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmazlardandır.
Birçok soğuk algınlığı ilacı, özellikle yaşlı hastalarda çarpıntı, tansiyon yüksekliği,prostat problemlerine neden olabilmektedir. Bu açıdan ilaç kullanımında dikkatli olmak gerekmektedir. Özellikle ileri yaşta veya kronik hastalıkları olan kişilerde grip sonrası zatürre gelişebilmekte ve bu durum hayati tehlikeye neden olabilmektedir.
