Önce Kuş Gribi, ardından Domuz Gribi SARS ve MERS derken şimdi de yeni versiyonu Koronavirüs (Covid-19) tüm dünyayı kasıp kavuruyor. Milyarlarca insan korku içinde kıvranırken komplo teorisyenlerine bile pes dedirtecek tesadüfler zinciri ortalığa saçıldı.
Dünya koronavirüse karşı çaresizlik içinde kıvranırken İsviçre ilaç devi Roche, dün sürpriz açıklamayı ABD'nin başkenti Washington'da yaptı. Roche Kuzey Amerika CEO'su Matt Sause, ABD Başkanı Donald Trump'ın yanında kürsüye çıkarak Amerikan İlaç Dairesi FDA'ya teşekkür ederken, şirketin üst düzey yetkililerinin kürsü arkasında mutluluk pozları vermesi dikkat çekti. Peki tüm bu olayların ABD askerlerinin Almanya'daki gövde gösterisi ile ne ilgisi var?
Amerikan askerlerinin ağır silahlar ve zırhlı araçlarla birlikte yollarda gövde gösterisi yaptığı yer Koronvirüs aşısını bulan, üretmeye başlayan Alman ilaç şirketinin bulunduğu Hamburg'ta çekilen görüntüler büyük yankı uyandırdı. Koronavirüs aşısı ile ABD askerlerini yanyana getiren komplo teorisyenlerini, ABD'de yapılan canlı yayın haklı çıkaracak cinsten. Zira Alman ilaç şirketi CureVac merkezi konumundaki Stutgard, bu ülkede yerleşik en büyük Amerikan askeri üsleriyle oldukça yakın. Amerikan ve İsviçre kökenli ilaç şirketlerinin borsalardaki hisseleri aşı haberleriyle tavan yaparken, bir Alman ilaç şirketinin araya girmesi çarşıyı karıştırdı.
Alman ilaç şirketi CureVac'ın Covid-19 aşısıyla ilgili çıkışı kısa sürde. Zira bu trilyon dolarlık bir pazara çomak sokmak olarak görüldü. Amerikan zırhlıları, iptal edildiği açıklanan bir tatbikat haberinin ardından yollara döküldü. ABD Başkanı Donald Trump'ın bile devreye girdiği, CureVac sessizliğe gömülürken, 2005 önce kuş gribi aşısı olarak piyasaya sürülen, daha sonra H1N1 Domuz Gribi için insanlara umut olan Tamiflu ilacıyla yüzlerce milyar dolar kazanan Roche ortaya çıktı.
İsveç Kökenli küresel ilaç deği Roche, Covid-19 aşısı lisansı almak için ABD Federal ilaç dairesi FDA'nın yolunu tuttu. Kısa sürede tüm dünyada kullanım lisansını alan Roche'nin müjdeli haberini bizzat ABD Başkanı Donld Trump ile Roche'nin CEO'su Kuzey Amerika Matt Sause verdi. Sause kısa süren konuşması, kürsüye iki kez geri dönmesi, bu sırada bir kadının gülerek 'Ateşim çıktı' diyerek kahkaha atması dünya basınında tepkilere neden oldu.
ABD basını, Trump'ın konuşması ile Sause'nin açıklaması arasındaki farkı okurlarına dünden itibaren vermeye başladı. Roche aşı yerine Covid-19 testleri ifadesini kullanmaya özen gösterdi. Aşı konusunda Dünya Sağlık Örgütü verilerini kaynak gösteren ABD ve uzak doğu medyası Roche'nin kuş gribi ve H1N1 için geliştirdiği şaibeli ilacın ABD yönetimleri tarafından baskı unsuru olarak kullanıldığına dikkat çekti. Özellikle Iddia Today gazetesi, Roche'nin Uzak Doğu ülkelerinde kullandığı Tamiflu'nun hala büyük şaibe taşıyan içeriğiyle tartışma konusu olduğunu yazdı.
Kuş Gribi ve H1N1 üzerindeki kuşkuların giderilmedin Covid-19'un patlak verdiğini ileri süren India Today, Hindistan Sağlık Bakanlığı'nın ABD ve AB kaynaklı ilaçlara mesafe koymasını kaynak gösteriyor.
Covid-19 aşısı için başını ABD ilaç devlerinin çektiği çok sayıda şirket üretim ve kullanım lisansı alabilmek için kıyasıya yarış halinde. Amerikalı sağlık uzmanlarına göre pazarın 10 yıllık büyüklüğü 22 trilyon doları bulabilir.
Bu konuda bir araştırma yapan Market Watch sitesi, ABD’de corona virüsüne karşı aşı ve ilaç geliştirme çalışması yürüten 11 şirketin, çalışmada ne durumda olduklarını yayınladı. İşte o şirketler ve borsa değerleri:
ABD’li Pfizer Inc şirketi, corona virüsüne karşı aşı geliştirme çalışması yapan Alman BioNTech SE şirketi ile işbirliği anlaşması yaptıklarını duyurdu.
Klinik öncesi aşamada olan çalışmaların Nisan sonunda Almanya ve ABD’de klinik aşamaya geçmesi hedefleniyor.
Pfizer şirketi, Çin’de Şangay Fosun ilaç şirketiyle şirketiyle birlikte de aşı testi yapıyor.
BioNTech hisseleri sadece dün yüzde 66,5 değer kazanırken, son bir aylık yükseliş yüzde yüzde 111’e ulaştı.
Bir süredir düşüşte olan Pfizer hisseleri de dün yüzde 6,5 değer kazandı.
Tedavi geliştirmede faz 3 klinik test aşamasındaki şirketin hisseleri dün yüzde 8,15, son bir ayda yüzde 11,2 değer kazandı.
Şirket, Çin’de test çalışmaları yürütüyor.
Aşı çalışmaları için destek platformu kuran şirketin hisseleri, son bir aylık düşüş trendinin ardından dün yüzde 9,4 değer kazandı.
Queensland Üniversitesi ve Çinli biyoteknoloji firması Clover, şirketin aşı geliştirme platformunu kullanıyor.
ABD’li biyoteknoloji şirketinin hisseleri dün yüzde 16, son bir ayda yüzde 100 değer kazandı. Aşı geliştirme çalışması yapan ve klinik öncesi aşamada olan şirket, Miami Üniversitesi Leonard M. Miller Tıp Fakültesi ile işbirliği yapıyor.
ABD’li şirketin hisseleri dün yüzde 19,73, son bir ayda yüzde 74 değer kazandı. DNA temelli aşı çalışması, klinik öncesi aşamada olan şirket, CEPI tarafından da destekleniyor.
Klinik testlere nisanda başlamayı planlayan şirket, nisanda ayrıca Çin ve Güney Kore’de de aşıyı insanlar üzerinde de denemeye başlayacak. Ş
irket, sonbahara kadar ilk sonuçları almayı ve yıl sonuna kadar 1 milyon aşıyı ek klinik testler ve acil kullanım için hazır etmeyi planlıyor.
Bill ve Melinda Gates Vakfı da şirkete fon sağladı.
Son bir aydır düşüşte olan ABD’li şirketin hissleri dün yüzde 7,44 değer kazandı.
Aşı geliştirme çalışması yapan ve BARDA tarafından da desteklenen şirket, faz 1 klinik testlere yıl sonunda başlamayı planlıyor.
ABD’de insanlar üzerinde aşı testlerine başlayan şirketin hisseleri dün yüzde 6,38, son bir ayda yüzde 49 yükseldi.
RNA temelli aşı geliştirmeye çalışan şirket, şu an faz 1 aşamasında. CEPI tarafından desteklenen Moderna, 16 Mart’ta ABD’nin Seattle kentinde insanlar üzerinde testlere başladığını duyurdu.
Çalışmanın 1 Haziran 2021’de sonuçlanması bekleniyor.
Corona virüsüne karşı tedavi geliştirme çalışması yürüten bir diğer ABD’li şirket Regeneron’un hisseleri dün yüzde 11,53, son bir ayda yüzde 23,6 yükseldi.
Klinik öncesi aşamada olan çalışmada, virüse karşı monoklonal antikor üretimi hedefleniyor.
Şirket, ağustos sonuna kadar insanlar üzerinde teste hazır yüz binlerce doz üreteceğini açıkladı.
Regeneron ile birlikte ortak tedavi geliştirme çalışması yürüten Fransa merkezli ilaç şirketi Sanofi’nin hisseleri dün 2,4 değer kazandı.
Bu çalışma, faz 2 klinik test aşamasında.
Sanofi ayrıca, corona virüse karşı klinik öncesi test aşamasında olan bir aşı geliştirme çalışması yürütüyor.
Corona’ya karşı tedavi geliştirme çalışmasında klinik öncesi aşamada olan ABD’li şirketin hisseleri dün yüzde 9,83, son bir ayda yüzde 186 değer kazandı.
Vir, monoklonal antikor geliştirme çalışmasında Çinli WuXi şirketiyle de işbirliği yapıyor.
