Çoğu kişi için hiç şüphesiz yaz tatilinin anlamı deniz ve havuz eğlencesidir. Ağrılı romatizmal hastalıkları olan kişiler için ise tatil, yüzme ve eğlence aktivitelerinden çok sıcak kum banyosu ve güneşlenmekten ibarettir.
Fakat vücut ağrılarından biraz olsun kurtulmak için kolları, bacakları ya da tüm vücudu sıcak kumların içine gömmenin ve saatlerce kumun içinde beklemenin felce kadar varabilecek ciddi tablolara neden olabileceğini biliyor muydunuz?
Peki ya sıcak kumun romatizmaya iyi gelmediğini, aksine kumun hasta bölgeye basınç yapabildiğini ve mevcut iltihabı daha da yayabildiğini?
Central Hospital'dan Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Uzm. Dr. A. Şahap Demirboğan, bilhassa kalp ve damar hastalıkları, yüksek tansiyonu olan hastalara ve ileri yaştaki bireylere sıcak kum banyosunun etkileri konusunda uyarılarda bulunuyor.
Tüm yıl boyunca tatil hayalleri kuran ve yaptıkları planları uygulamaya koyan tatilciler, soluğu tatil merkezlerinin kumsallarında alıyor. Gençler ve çocuklar deniz ve havuz etkinliklerine rağbet ederken, belirli bir yaşın üstündeki tatilciler ise tercihini sıcak kum banyolarından yana kullanıyor.
Çünkü genel olarak halkımız arasında kolları, ayakları veya vücudu kızgın kumlara gömmenin ağrılara iyi geldiğine dair bir inanç hakim.
Fakat kızgın kumların içeriğinin yalnızca kumdan oluşması nedeniyle herhangi bir hastalığa birebir iyi geldiği söylenemez. Ayrıca çoğunlukla kireçlenme problemlerinde ve kas gevşemesi nedeniyle tercih edilen kum banyoları geçici bir süre rahatlama sağlar. Çünkü sıcak kum, kısa süreli bir etkiye sahiptir.
Bu nedenle ağrılı vücut şikayetleri için saatlerce kızgın kumların içinde ve güneşin altında kalmaktan sakınılmalıdır. Bu tür şikayetleri olanlar mutlaka bir fizik tedavi uzmanına başvurmalıdır.
Kumların sahip olduğu ağırlık belirli bir basınç sağlaması sebebiyle masaj etkisi yaratabiliyor. Bu da kişilerde bir rahatlama yaşanmasını sağlayabiliyor. Bu gevşetme dışında kumun hiçbir tedavi etkisi yoktur. Fizik tedavi yöntemlerinde ise, ağrıyı kesme, dolaşımı arttırma ve kas spazmının azaltılması gereken durumlarda yüzeysel sıcaklık veren tedavi araçları kullanılır. Bu araçlar arasında; elektrikle ısınan battaniye ve yastık, sıcak havlu ya da kompresler, sıcak şu şişeleri veya paketleri, sıcak kum, tuz ve kül tohum torbalarının yanı sıra ısıtılmış taşlar sayılabilir.
Fizik tedavi sırasında çeşitli araçlarla, ısınan çevre yumuşak dokularındaki moleküllerin hareketinde artış elde edilirken, kaslarda da gevşeme sağlanır. Vücut derisindeki uyarılan ısı alıcıları sayesinde ise damarlar genişler ve beraberinde metabolizma hızlanır.
Kızgın güneş, kalp-damar hastalıkları ve yüksek tansiyon gibi sağlık sorunları olan kişiler için ciddi riskler taşır. Bu hastalar, bilhassa başlarını direkt güneş ışınlarından korumalı, şapkasız güneş altında bulunmamalıdır. Ayrıca vücudun yüksek miktardaki kumların içine gömülmesi kalbin zorlanmasına ve beyindeki basıncın artmasına yol açabiliyor. Bu etkiler ise kızgın güneşe maruz kalınmasıyla birlikte, tansiyonun yükselmesine zemin hazırlayabiliyor. Bu nedenle yaz tatillerinde kaplıca, sıcak kum ve güneş gibi vücuda aşırı sıcaklık yükleyen durumlar mutlaka hekim kontrolünde gerçekleştirilmelidir.
Diyabet hastaları ve bilhassa yaraları veya nöropatileri olan tatilcilerin de kum banyolarından uzak durmaları gerekiyor. Ayrıca varis problemleri yaşayanlar, bacaklarında çeşitli damar, iltihabi veya akut safhada romatizmal hastalıkları olanlar bu uygulamalardan kaçınmalıdır. Bahsi geçen bu hastalıklara sahip bireylerin bacaklarını kuma gömmeleri çok ciddi sağlık sorunlarının yaşanmasına yol açabilir. Hatta sıcak kum nedeniyle tansiyonu yükselebilecek veya kalp rahatsızlıklarında artış görülebilecek hastalar felç riskiyle dahi karşı karşıya kalabilir.
Tatil dönemlerinde kum banyosuna, özellikle vücut ağrılarından kurtulmak isteyen yaşlı bireyler ilgi gösteriyor. Sıcak kum banyoları her ne kadar halk arasında sıklıkla uygulanan bir tedavi biçimi haline gelmiş olsa da, biz bu uygulamayı önermiyoruz. Çünkü romatizmal hastalıklara yapılacak herhangi bir ısıtıcı müdahale fayda sağlamadığı gibi dokulardaki şişmeyi de tetikleyebiliyor.
Yaz tatillerinin olmazsa olmazı deniz ve kumdan eğlence aktivitelerinin dışında sağlık için faydalanmak amaçlanıyorsa;
Sık sık egzersizler yapılmalı,
Kan dolaşımını hızlandırması ve bacak-kalça kasları için kusursuz bir egzersiz olması nedeniyle mümkün olduğunca kum üzerinde yürüyüşler yapılmalıdır.
Kumlar üzerinde uzanmak, güneşlenmek ya da yürüyüş yapmak isteniyorsa güneşin zararsız olduğu saatler beklenmelidir.
Deniz banyosu ise birçok hastalığı önlediği gibi, mevcut hastalıkları da iyileştirebiliyor. Bilhassa kas sisteminin güçlenmesine katkı sağlıyor. Bu nedenle bol bol yüzülmelidir.
