Cumhuriyet Gazetesi'nden Sarp Sağkal'ın geçtiğimiz yıl Temmuz ayında gündeme getirdiği, daha sonra aynı gazeteden Tuncay Mollaveyisoğlu'nun araştırma haberlerine konu olan Patara'da kum vurgunu yargıya taşınırken, yeni gelişmeler ortaya çıktı. Antalya Kaş ilçesinde, idealist bir memurun tutanak düzenlemesiyle başlayan kum hırsızlığının arkasında iktidara yakın ilçenin önde gelen isimleri ile kamu görevlileri çıktı. El konulan kumlar sera tarımında kullanıldığı belirlenirken 2 bin 186 kamyon kumun akibeti bilinmiyor.
Dünya mirası Patara'dan kum çaldılar, yakalandılar, el konulan kumu ihaleyle aldılar
Özel kanunla korunan Patara’dan binlerce kamyon kum çalındı. Olay yargıya taşındı. Dava sürerken el konulan kumlar değerinin çok altında ve yasalara aykırı şekilde satıldı. Alan kişi, kum hırsızlığı ile suçlanan şirket sahibinin damadı çıktı.
Akdeniz’de, Likya bölgesinin en uzun akarsuyu Eşen Çayı Deltası’nın ortasında bir cennet: Patara kumulları!.. Patara Antik Kenti’nin yükseldiği, nesli tehlike altındaki caretta carettaların üreme alanı olan, endemik bitki türlerine ev sahipliği yapan, Özel Çevre Koruma Kanunu ile korunan Antalya’nın Kaş ilçesindeki Patara’dan geçen yıl 2 bin 186 kamyon kum çalınmıştı.
Kum deyip geçmeyin... Bölgenin alüvyonlu toprağı ile harmanlanıp seralarda kullanılan bu özel kumun kamyonu 5 bin TL’ye satılıyor. Çalınan kumun piyasa değeri 11 milyon TL’yi buluyordu. AKP’li bazı ilçe başkanları ve meclis üyelerinin dahil olduğu kum hırsızlığı ile ilgili açılan dava sürerken geçen hafta bu kumlar adrese teslim ihale ile satıldı!
Kaş Orman İşletme Müdürlüğü, kum hırsızlığı ile suçlanan Faybahar şirketinin sahibi Mustafa Bahar’ın damadına 400 kamyon kumu, kamyonu 320 TL’den sattı. El konulan kumların yasalara göre satışı mümkün değil. Bu satışı gizlemek için faturaya kum yerine “humuslu toprak” yazıldı. Peki el konulan ve geride kalan 1786 kamyon kuma ne oldu?
Bölgede inceleme yapan Tarım-Orman-İş Sendikası Genel Başkanı Şükrü Durmuş’u aradım, “Geride kalan kumlar kayıtdışı olarak el altından bu firmaya verildi” diyor ve ekliyor: “Özel Çevre Koruma statüsündeki bölgede bırakın kamyonlarca kum çalmayı, bir dal bile alamazsınız. Çünkü yasalar çok açık, el konulan kumlar yargı süreci devam ederken satılamaz. Kumlar çalındığı yere geri dökülmelidir. Ekosisteme büyük zarar verilmesinin yanısıra yapılan vurgun çok büyük… Kaş orman işletme müdürü ve Kalkan orman işletme şefi sorumludur. Tarım ve Orman Bakanımıza sesleniyorum. Lütfen bu hırsızlığa, buradaki şebekeye el atın. Biz çalan kişilere satılan kumla ilgili suç duyurusunda bulunduk.”
Tarım Orman-İş Sendikası’nın Patara kumulları ile ilgili hazırladığı bilim kurulu raporunda kum hırsızlığının tespit edilenin çok üzerinde olduğuna vurgu yapılıyor. Durmuş, “Satılan kumu faturada ‘humuslu toprak’ olarak göstermeleri de büyük bir skandal. Ormancılık tarihimizde ‘humuslu toprak’ diye bir satış yoktur. Orman idaresi yetkilileri, Kaş Belediye Başkanlığı, AKP iktidarına yaslanarak vurgunu gizlemeye çalışıyor. AKP Antalya Milletvekili İbrahim Aydın bölgede bu şebekenin korumacılığına soyundu” diyor.
AKP ile birlikte bölgede artan kum hırsızlığı ekosistemde geri dönüşü olmayan hasara neden oldu. Geçen yıl Orman Muhafaza Memuru Umut Utku’nun mücadelesi sonucu el konulan 2 bin 186 kamyon kumu çalan şirketin ortakları arasında AKP Kaş İlçe Başkan Yardımcısı Osman Deniz Karataç var. Aynı davada AKP’li meclis üyeleri Tevfik Taner ve Nihat Uçar ile Kalkan Orman İşletme Şefi Aydın Ersoy da yargılanıyor.
Kum hırsızlığını tespit eden Utku’yu, AKP’nin devlet gücünü kullanan şebeke memuriyetten attırmış, sendikanın ve kamuoyunun büyük tepkisi ve hukuk mücadelesi sonucu genç memur görevine geri dönebilmişti.
Patara kumunun rüzgâr erozyonu ile yok olmaması ve iç kısımdaki tarım alanlarına da zarar vermemesi için 1930’lu yıllarda ulu önder Atatürk talimat vermiş, kumul hareketini önlemek için getirilen özel bitkilerle perdeleme yapılmış, arkalarına okaliptüs ve Kıbrıs akasyaları dikilerek bölgedeki ekosistem günümüze kadar yaşatılmıştı.
KAYNAK: Cumhuriyet Gazetesi - Tuncay Mollaveyisoğlu
