Sonbahar ve Kış aylarında C vitamini deposu, Pandeminin panzehiri mandalinada çok güzel başlayan 2020/21 ihracat sezonu, Aralık ayı başında yaşanan kırağı ve sonrasındaki yağışlar nedeniyle buruk kapanıyor.
İzmir'in mandalina üretimindeki önemli merkezleri Menderes ve Seferihisar başta olmak üzere üretim bölgelerinde mandalinayı önce kırağı sonra yağmurlar vurdu. Mandalina ihracatçısının kolu kanadı kırıldı. Kırağının TARSİM Sigortası kapsamında olmaması üreticiden ürünü almış, bedelini ödemiş olan ihracatçıya çifte darbe vurdu.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği ve Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü işbirliğinde yapılan Ege Bölgesi 2020 yılı Narenciye Rekoltesi'nde mandalina rekoltesinin 2019 rekoltesine göre yüzde 25’lik artışla 154 bin 245 ton öngörülmüştü.
2020 yılı mandalina rekoltesinin çok iyi olduğunu, ihraç sezonunun başladığı 19 Ekim'den Aralık ortasına kadar büyük canlılık yaşandığını belirten Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Aralık ayında yaşanan kırağı ve yağmur nedeniyle mandalina ihracatının büyük yara aldığını kaydetti.
İzmir bölgesindeki mandalina rekoltesinin yüzde 50'sinin daha hasat edilmeyi beklerken kırağı ve yağmurların yaşandığı bilgisini veren Başkan Uçak, 'Kırağı ve yağmurlar öncesinde hasat edilen ürünlerin yüzde 80-90'ı ihracata uygun olurken, kırağı ve yağmur sonrasında bu oran yüze 20-25'e düştü. İhracatçılarımızın tohur olarak satın aldığı henüz hasat edilmemiş bahçelerde yüzde 50-80 arasında kayıplar var. Mandalina ihracatında çok güzel bir performans yakalamıştık. 500 milyon dolara ulaşabilirdik. Ancak kırağı ve yağmur fren yaptırdı' diye konuştu.
'Aralık ayı öncesinde, mandalina ağaçlarının kışa hazırlanması döneminde, mevsim normallerinin üzerinde gerçekleşen sıcaklık ve sonrasında gelen kırağı ve yağışlar hasarın boyutunu büyüttü' şeklinde konuşan Uçak, sözlerini şöyle sürdürdü: ' Meyve kabuklarında önce bir bayılma başladı, daha sonra kırağı ve yağışın etkisi ile kararmalar meydana geldi. Bunun sonucunda oluşan Alternaria alternata (kahverengi leke hastalığı) ve Penicillium italicum (mavi küf) ürünlerde yüzde 50-80 arasında kayba yol açmaya başladı. Sonrasında ürünlerin yüksek pazar değerinde çok ciddi düşüşler yaşandı. Kırağının TARSİM Sigortasına dahil olmaması ihracatçılarımızı ve üreticilerimizi zor durumda bıraktı. Üreticilerimiz ve ihraç için bahçeleri tohur olarak satın alan ihracatçılarımız kırağı zararlılarının ve kırağı etkisi ile verim kaybından oluşan zararın TARSİM kapsamına alınmasını talep ediyor. Kırağı TARSİM kapsamına alınmadığı takdirde üretici önümüzdeki sezon da ağacına bakacak ekonomik güçten, ihracatçımız ise ihraç pazarlarında rekabetçilikten uzak kalacak. Bu sezonu kaybettiğimiz gibi önümüzdeki sezonu da kaybetme riski yüksek olacak.'
Türkiye, 1 Ocak - 26 Aralık 2019 tarihleri arasında 347 milyon dolarlık mandalina ihracatı gerçekleştirmişken, 2020 yılının aynı döneminde mandalina ihracatından yüzde 22'lik artışla 421 milyon dolar döviz kazandı. Türkiye, 2020 yılı için belirlediği 400 milyon dolarlık mandalina ihracat hedefini de geçti.
Rusya Federasyonu 234 milyon dolarlık mandalina ihracatıyla zirvede yer alırken, Ukrayna'ya 55 milyon dolarlık mandalina gönderdik. En çok mandalina ihraç ettiğimiz üçüncü ülke ise 37 milyon dolarlık tutarla Irak oldu. Türkiye, 2020 yılında 67 ülkeye mandalina ihraç etmeyi başardı.
