Memur ve memur emeklisine temmuzda yapılan zam oranı nasıl yanlış hesaplandı? Cumhuriyet Gazetesi'nde bugün Nergis Şimşek imzasıyla yayınlanan haberde ilginç detaylar yer alıyor.
İktidarın övünerek duyurduğu maaş zammı eksik hesaplandı. Temmuzda yüzde 45.06 artış yapılmalıydı. Ancak zam oranı tırpanlanarak yüzde 41.69 olarak açıklandı. Ocakta verilen iyileştirme geri alındı.
İki kurum tarafından 2022 yılına ilişkin açıklanan aylık, altı aylık ve yıllık tüketici fiyatı endeksi ve değişim oranlarına (TÜFE) bakıldığında rakamlar arasındaki farklılığın neredeyse yarı yarıya olduğu görülüyor.
Ancak, hissedilen hayat pahalılığı nedeniyle verilerine gerçeği yansıtmadığı şüphesiyle yaklaşılan ve büyük ölçüde güven kaybı yaşayan TÜİK’in belirlediği veriler maalesef tüm resmi işlemlerde dikkate alınıyor. Bu nedenle gerek memur, gerekse SSK ve Bağ-Kur emekli maaş zamları TÜİK tarafından belirlenen enflasyon oranları çerçevesinde değerlendiriliyor.
TÜİK tarafından 2022 yılı Haziran ayı enflasyon oranının yüzde 4.95 şeklinde açıklanmasıyla birlikte 2022 Ocak-Haziran dönemi için bir önceki aya göre tüketici fiyat endeksi değişim oranları aşağıdaki tabloda gösterildiği şekilde oldu ve SSK, Bağ-kur ve kısmen memur emekli aylık zamlarını belirleyen, bir önceki yılın aralık ayına göre değişim oranı yüzde 42.35 olarak hesaplandı.
Sosyal Güvenlik Kurumunun (SGK) internet sayfasında yer alan verilere göre 2022 Nisan ayında aylık almakta olan emekli memur sayısı 2 milyon 390 bin 823. Memur emekli maaşlarının artırılmasında, SSK ve Bağ-Kur emeklilerinde olduğu gibi son altı aylık enflasyon oranı doğrudan kullanılmıyor. Memur ve memur emekli aylıklarına yapılacak zamlar, toplusözleşme ile belirleniyor. 25.8.2021 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kamu Görevlilerinin Geneline ve Hizmet Kollarına Yönelik Mali ve Sosyal Haklara İlişkin 2022 ve 2023 yıllarını kapsayan 6. Dönem Toplusözleşmede; memur ve memur emeklilerinin aylıklarında; 2022 Ocak döneminde yüzde 5 artış yapılacak ve sözleşme zammının yanında 2021 yılı son altı aylık enflasyon oranının yüzde 3’ünü geçen kısmı da bu orana eklenecek idi.
2021/Temmuz-Aralık dönemi enflasyon oranı yüzde 25.47 oldu. Bu arada toplusözleşmedeki yüzde 5 zammına ayrıca hükümet tarafından verilen yüzde 2.5 iyileştirme puanı eklenince hesaplanan memur emekli aylığı zammı (1.2547/1.03 x 1,075 = 30.95=) yüzde 30.95 oranında oldu ve uygulandı.
2022 Temmuz döneminde ise yüzde 7 artış yapılacak ve sözleşme zammının yanında 2022 yılı birinci altı aylık enflasyon oranının yüzde 5’ini geçen kısmı da bu orana eklenecek idi. 2022 Ocak-Haziran dönemi enflasyon oranı yüzde 42.35 oldu. Bu durumda hesaplanan memur emekli aylığı zammının (1.4235/1.05x1.07 =45.06 =) yüzde 45.06 olması gerekiyordu. Ancak, memur emekli aylığı zammı yüzde 41.69 olarak açıklandı.
Yüzde 41.69 olarak açıklanan memur emekli aylığı zammı hesabının, Ocak 2022 döneminde toplusözleşmede yer almayan ancak hükümetin iyileştirme puanı olarak verdiği yüzde 2.5 oranındaki zammın, 2022 Temmuz döneminde enflasyon oranından düşürülerek yapıldığı anlaşılıyor. Diğer bir ifadeyle, hükümet iyileştirme zammı olarak 2022 yılı birinci altı aylık dönemde verdiği yüzde 2.5 oranındaki zammı, ikinci altı aylık dönemde enflasyon oranından düşerek geri aldı.
