Türkçe'nin sultanı Ali Şir Nevai | Doğumunun 580. yılında anılıyor

Türkçe'nin sultanı Ali Şir Nevai doğumunun 580. yılında anılıyor

Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü’nün desteği ile Avrasya Türk Dernekleri Federasyonu tarafından yürütülen “Ali Şir Nevai ve Eserlerinin Tanıtımı Projesi” kapsamında Ankara’da Gazi Üniversitesi’nde “Nevai ve Eserleri Sempozyumu” ile “Nevai Minyatürleri Sergisi” düzenlendi.

Gazi Üniversitesi ve Bilge-Türk Vakfı’nın katkılarıyla düzenlenen etkinlik, Uzbek Pedia TV’nin hazırladığı “Nevai Tanıtım Sinevizyon” gösterisi ile başladı.

Sempozyumun açılışında Avrasya Federasyonu Genel Başkanı İsmail Cengiz, Bilge Türk Vakfı Başkanı, Vali Güngör Azim Tuna ve Gazi Üniv. Rektörü Prof.Dr. Musa Yıldız ve Özbekistan Büyükelçisi Alişir Azamhocayev günün anlam ve önemi hakkında konuşma yaptılar.

Konuşmacılar; Türkçe’nin Sultanı ünvanına sahip Nevai’nin dünya edebiyatına Shekspir’den daha fazla ve daha önemli katkısı olduğu, ancak yeterli derecede tanıtımı yapılmadığı belirtilerek, bütün Türk Devlet Topluluklarında ders kitaplarında ele alınması gereken biri olduğu vurgulandı. Vali Tuna, “bütün hayatını Türkçe’nin tanıtımına vakfeden ve arkasında 30 eser bırakan devlet ve siyaset adamı Ali Şir Nevai’nin gençlere tanıtılması gerektiğini” belirtti.

Gazi Üniversitesi Rektörü Prof. Yıldız konuşmasında, “15. yüzyılda Türkçe’nin zenginliğini ortaya koyan Nevai’nin eserlerinin gençlerin anlayabileceği şekilde sadeleştirilmesi gerektiğini, Nevai'nin 'Türkçe'nin Sultanı' unvanını fazlasıyla hak ettiğini, ” vurguladı.

“...Ali Şir Nevai büyüğümüzün de tıpkı Yesevi gibi Fars dilini bilmesine rağmen Türkçe'yi sevip söyleyerek baş tacı olmuş ve çağlar ötesine de mesajını verdiğini” belirten Prof. Dr. Yıldız, Ali Şir Nevai'nin “Bağrıma ey ayrılık dikeni her zaman saplanma. Ey gönül yüz eziyet gelse göze başkasını alma. Bin bela yüklense ey can yardan ayrılma. Olsa yüz bin canın al ey hicran lakin kılma yarimi benden cüda yahut beni ondan cüda” şiiri ile sözlerini sonlandırdı.

“Nevai’nin bütün Türk aleminin ortak kültür sembollerinden biri olduğunu ve bu nedenle “Nevai Ödülleri”nin verilmesinin önemine” işaret eden Özbekistan Büyükelçisi Azamhocayev, Türkiye kütüphanelerdeki Nevai ile ilgili 300 el yazması eserin birer kopyasını Taşkent’e gönderen Türkiye Cumhuriyeti’ne Özbek halkının minnettarlığını ifade etti.

Avrasya Federasyonu Başkanı İsmail Cengiz; Nevai için sırayla Taşkent’te, Semerkant’ta, İstanbul, Bursa, Adana ve Şanlıurfa’da da benzeri tanıtım etkinliklerinin düzenleneceğini, Nevai ve Hayatı ile Nevai ve Eserleri hakkında iki kitabın yayınlanacağını, Nevai’nin Türkçe’nin Farsça’dan üstün olduğunu anlatan “Muhakemetü’l Lügateyn” adlı eserinin günümüz Türkçesine sadeleştirilerek neşredildiğini belirtti.

Protokolün selamlama konuşmaları sonrasında, Özbekistan Büyükelçisi Azamhocayev, Rektör Musa Yıldız’a, Avrasya Federasyonu Başkanı Cengiz de Vali Güngör Azim Tuna’ya Özbek milli giysisi “çapan”ı giydirdi.

NEVAİ ŞİİRLERİ ÖDÜLÜ

Daha sonra “Nevai Şiirleri Okuma Yarışması”nda dereceye girenlere Federasyon Başkan Yardımcısı Ekber Yassa tarafından ödülleri verildi. Yarışmada birinci olan Azerbaycan’dan gelen Müşfiqa Şükürova ile çocuklar kategorisinde birinci olan Hamzah Yurttash ödüle layık görülen şiirlerini seslendirdiler.

NEVAİ VE ESERLERİ SEMPOZYUMU

Etkinliğin ikinci bölümünde “Ali Şir Nevai ve Eserleri Sempozyumu”na geçildi.

Prof. Dr. Gülay Mirzaoğlu’nun yönettiği sempozyumda;

1. Başkent Üniversitesi’nden Prof. Dr. Abdurrahman Güzel “Ali Şir Nevai ve Türkçeciliği”;
2. Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gülay Mirzaoğlu “Ali Şir Nevai Şiirinin Türk Dünyası Müzik Kültürüne Yansımaları”;
3. Gazi Üniversitesi’nden Prof. Dr. Fatma Açık “Sedd-i İskenderi” de İdeal Devlet Adamı”;
4. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi’nden Prof. Dr. Funda Toprak “Ali Şir Nevayi’de İlim ve Cehalet Anlayışı”;
5. Hacı Bayram Veli Üniv.den Dıç. Dr. Veli Savaş Yelok “Anadolu Sahası Tezkirelerinde Alişir Nevayi”;
6. Bandırma 17 Eylül Üniv.den Doç. Dr. Bahtiyar Arslan “Türk Romanında Ali Şir Nevai”;
7. İstanbul Üniversitesi’nden Doç. Dr. Emek Üşenmez “İngiltere’deki Nevai Yazmaları” tebliğleri sunuldu.

NEVAİ MİNYATÜRLERİ SERGİSİ

Sempozyum’da tebliğ sahiplerine katılım ve teşekkür sertifikalarının verşlmesinin ardından “Ali Şir Nevai’nin Minyatürleri Sergisi”nin açılışı gerçekleştirildi.

65 adet minyatürden oluşan sergi hakkında katılımcılara bilgilendirmeler yapıldı ve konuyla ilgili tanıtım broşürü ile yaka rozeti sergi ziyaretçilerine dağıtıldı.

TÜRKİSTAN PİLAVI İKRAMI

Katılımcılarla birlikte toplu hatıra fotoğrafının ardından Gazi Üniversitesi’nin havuzlu dostluk bahçesinde yapılan “Türkistan Pilavı” ikramı ile etkinlik sona erdi.

Nevai etkinliğinin gerçekleşmesine katkı sağlayan Erkin Sabit’e, Nurahmset Yurttaş’a, Nasır Ahmad Özbekoglu’na, Suhrab Halim’e, Nazif Salihi’ye, Selim Buhari’ye, Hüdai Nazar’a,Hikmet Elp’e; Yusuf Yusufoğlu, Tahir Vatanoğlu ve Mehmet Dönmez’e; ayrıca Prof. Dr. İhsan Kalenderoğlu, Doç. Bahtiyar Arslan ile Doç. Emek Üşenmez’e teşekkür sertifikaları takdim edildi.