Batı Afrika ülkesi Togo’da, 1970'lerde yaşanan bir dizi kuraklık ve bunun sonucunda ortaya çıkan gıda kıtlığının ardından dönemin Cumhurbaşkanı Eyadéma Gnassingbé, yerel üretimi artırmak için 'Yeşil Devrim' başlatmıştı. Radyo yayınları ve sokak tabelaları, 'Daha fazla üret - toprak bizi yarı yolda bırakmayacak' ve 'Her Togolu ithalata daha az bağımlı olacak' sloganlarıyla 'tarıma dönüşü' teşvik ediyordu.
1980'lerin başında reformlar Togo'nun tarımsal üretiminin artmasını sağladı. 1990'larda patlak veren siyasi çalkantılar Yeşil Devrim’i yavaşlattı.
Yeşil Devrim, 2017-2030 Togo Agropoles Stratejik Kalkınma Planı ve 2016-2025 Feed Africa Girişimi kapsamında Togo Agro-Gıda İşleme Bölgesi Projesi (PTA-Togo) adıyla 2018 yılında yeniden uygulanmaya başladı.
Türkiye – Togo İş Konseyi Üyesi ve AGB Consultants A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Abide Gülel, geçtiğimiz günlerde Afrika’ya giderek Yeşil Devrim’e katıldı. Abide Gülel, Togo'nun başkenti Lomé'nin yaklaşık 423 kilometre kuzeyindeki Kara bölgesinde başlayacak pilot tarım projesi için Togo Tarım Bakanlığı ile 90 milyon dolarlık anlaşma imzaladı.
Tarım Bakanı Antoine Lekpa Antoine Gbegbeni, Sanayi Bakanı Kodjo Sevon-Tepe Adedze, Yatırımı Teşvikten Sorumlu Bakan Bayan Rose Kayi Mivedor tarafından ayrı ayrı kabul edilen Abide Gülel, adından dolayı da özel ilgi gördü. Abide Togo’da ‘kraliçe’ anlamına geliyor.
Abide Gülel, Togo Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Yatırım Bakanlığı’nın da desteklediği, gençler ve kadınlar başta olmak üzere zenginlik ve istihdam yaratacak projenin nihai hedefleri hakkında şu bilgileri verdi:
“Togo Agro-Gıda İşleme Bölgesi Projesi (PTA-Togo), 2017-2030 Togo Agropoles Stratejik Kalkınma Planı ve 2016-2025 Feed Africa Girişimi kapsamında uygulanan bir pilot projedir.
Beş yıllık bir süre boyunca uygulanacak projenin toplam maliyeti 1 milyar ABD doları. Biz bu projede 90 milyon dolarla yer alıyoruz. Finansman Bank of Africa tarafından sağlandı. Güney Kore Hükümeti’nin de projeye ek finansal desteği var.
Projenin başlaması ile birlikte uluslararası havalimanları, tren hattı ve bölgenin en derin üçüncü limanına sahip Togo üzerinden Türkiye’nin Afrika ticaretinin artması planlanmaktadır.
Projenin amacı, Kara bölgesinde özellikle tarım ürünlerinin işlenmesi, girdi temini ve pazarlama alanlarında özel yatırıma elverişli koşullar yaratmaktır.
1 milyar dolarlık proje; Bassar, Doufelgou, Kéran, Bastar ve Dankpen eyaletlerinde yüzde 51'i kadın olan yaklaşık 303 bin kişiye doğrudan, Kara bölgesinde tahmini 769 bin 940 kişiye de dolaylı fayda sağlayacak.
Proje sonunda; ithal ikame maddelerinin (pirinç, mısır, soya fasulyesi, piliç eti) ve ihracatının (kaju fıstığı ve susam) üretkenliği ve tarımsal üretiminde artış; agro-park özel yatırımı yoluyla yerinde işlenen tarım ürünlerinin payında yüzde 19'dan yüzde 40'a artış. (90 bin ton/yıl çeltik, 15 bin ton/yıl mısır, 10 bin ton/yıl soya fasulyesi, 20 bin ton/yıl yem, 10 bin ton/yıl kaju fıstığı, 10 bin ton/yıl susam, yılda 3 milyon civciv üretimi, yılda 2 milyon piliç kesimi) hedefleniyor.
Afrika tarım sektörü teknolojik ve dijital yenilikçiliğe son derece açık. Togo’da yapacağımız yatırımlarla Afrika’da sürdürülebilir kalkınmaya önemli katkılar sunmayı hedefliyoruz. Togo Afrika ülkeleri içerisinde siyasi olarak istikrarlı ve güvenli bir ülkedir. Türkiye – Togo İş Konseyi Üyesi olarak yatırımcılarımızı Togo’ya davet ediyorum.”
Abide Gülel, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Togo ziyaretinin ardından, iki ülke arasında imzalanan anlaşmalar çerçevesinde, Türk ürünlerinin ve Türk teknolojisinin TOGO’ya ihracını sağlamak amacıyla, Togolu bürokratları Togo Hükümeti’ne bağlı Togo Tarımsal ve Gıda Kalkınma Ajansı (APRODAT) ile Türkiye’ye getirmiş ve İstanbul’da iş dünyasıyla buluşturmuştu.
Başkent: Lomé
Nüfus: 8 milyon
Yüzölçümü: 56.785 km2
Konuşulan Diller: Fransızca (resmî dil), Ewe, Kabiye, Mina, Hausa, Gen
Para Birimi: FCFA (Batı Afrika Frangı)
GSYİH: 5,35 milyar ABD Doları (2018)
Etnik Yapı: Togo’da 37 farklı etnik grup mevcuttur. Ewe, Kabiye, Cotocoli, Moba, Ouachi, Mina, Aja, Bassari, Konkomba, Kabrai, Ana, Lamba, Ehoue ve Alaposolar
Avukat, iş insanı, sporcu.
Gülel Hukuk Bürosu kurucusu.
Uluslararası yatırım şirketi AGB Consultants A.Ş. sahibi.
Kripto varlıklar eğitim ve danışmanlık platformu Lexcio kurucu ortağı.
Gülel Hayvancılık A.Ş. Yönetim Kurulu üyesi.
Uluslararası Nükleer Hukuk Birliği’nin INLA Yönetim Kurulu Üyesi.
INLA Türkiye Başkanı.
DEİK (Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu) Üyesi
DEİK Türkiye – Kanada İş Konseyi Üyesi
DEİK Türkiye – Togo İş Konseyi Üyesi
KAGİDER (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) Üyesi
KOREV (Koruyucu Aile Evlat Edinme Derneği) Üyesi
WiLAT (Taşımacılık ve Lojistik Sektöründeki Kadınlar Derneği) Üyesi
TİDER (Temel İhtiyaç Derneği) Üyesi
İskoçya’da Enerji Hukuku alanında yüksek lisans yaptı.
Fransa’da uluslararası liderlik doktorası yapıyor.
Finlandiya’da sokak yarışlarıyla ralliye başladı.
İş hayatında hız kesmeden ilerliyor.
