Yavaş yavaş geçiş yapılan “yeni normal” dönemi ile ilgili herkesin kafasında soru işaretleri var. Coronavirus salgını nedeniyle iki ayı aşkın süredir devam eden Evde Kal süreci yerini kontrollü bir sosyal hayata bırakıyor. Bu dönemde dikkat edilmesi gerekenleri Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko açıkladı...
Türkiye, Ramazan Bayramı sonrasında “normalleşme” sürecine girdi. Bu yeni dönemde “İşe dönüşte nelere dikkat edilmeli? Tatil yapmak, deniz ya da havuza girmek sakıncalı mı? Toplu taşıma araçlarında nelere dikkat etmeliyiz?” gibi birçok konuda akıllarda soru işaretleri var. Normalleşme sürecinin değişmeyen 3 unsurunu maske kullanımı, sosyal mesafe ve hijyen kurallarına uyma olarak sıralayan Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, “Havaların ısınması ile virüsün etkisi azalır mı sorusu çok fazla geliyor. Coronavirus’lerin ultraviyole ışınlarına dayanıklı olmadığı biliniyor. ABD’de yapılan bir çalışmada, hava ısısının artmasıyla virüsün çoğalma etkisinin azaldığı gösterildi. Ancak Güney Amerika’da, hava sıcaklığının yüksek olduğu ülkelerde vakaların görülmesi de kafa karıştırıcı. Yaz aylarında açık havada, daha geniş alanlarda bulunmanın etkisiyle virüsün bulaşmasının azalması bekleniyor” dedi.Doç. Dr. Elif Hakko, bu durumun önlemlerden vazgeçebileceğimiz anlamına gelmediğinin de altını çizdi.
Maske kullanımının sadece işe giderken değil çalışma ortamında da gerekli olduğunu anlatan Doç. Dr. Elif Hakko, “Çalışma ortamlarında maskenin ağzı ve burnu tam olarak kapatacak şekilde kullanılması, ellerin sık sık yıkanması veya el dezenfektanı ile temizlenmesi ve iş arkadaşlarıyla araya 1,5 metre kadar mesafe konması önemli” dedi. Sosyal mesafe kurallarına toplantılarda, açık ofislerde, yemek ve çay, kahve molalarında özellikle maske çıkartıldığında dikkat edilmesi gerektiğini hatırlatan Doç. Dr. Elif Hakko, “Maskeler eller dezenfekte edilmeden çıkarılmamalı ve ortalıkta bırakılmamalı” diye konuştu.
Klimaların virüs yayma açısından riskli olduğunu söyleyen Doç. Dr. Elif Hakko, “Klima temiz hava veriyorsa sorun yok ancak ortamın havasını filtre edip yeniden veriyorsa risk artıyor. Bu sebeple mümkünse pencereler açılarak havalandırma sağlanmalı. Evde veya kendi özel arabanızda sadece sizin kullandığınız klimaların kullanılmasında ise sakınca yok” dedi.
Mümkün olduğu kadar AVM’lere gidilmemesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Elif Hakko, “Gidilecekse açık alanı olanlar tercih edilmeli” dedi.Doç. Dr. Elif Hakko, AVM ziyaretlerinin kısa tutulması, asansör yerine yürüyen merdivenlerin tercih edilmesi ve yüzeylerle temastan kaçınılmasının önemi hatırlattı. Doç. Dr. Elif Hakko, giyinme kabininde deneme yapılacaksa kabinin her müşteriden sonra temizlendiğinden emin olunması, içeride uzun süre kalınmaması ve yüzeylerle temas sonrası ellerin temizlenmesi gerektiğini söyledi.
Maskelerin doğru şekilde takıldığından emin olunması ve maskenin ellenmemesi gerektiğini söyleyen Doç. Dr. Elif Hakko, “Yüzeylerle temas sonrası eller dezenfekte edilmeli. Eldiven kullanmak ise doğru değil. Eldiven takıldığında eldivenlerle her yere rahatça temas ediliyor ve eldivenli ellerle maskeye ve yüze dokunabiliniyor. Çanta, cep telefonu gibi özel eşyalar kirli eldivenlerle kirlenebiliyor. Onun yerine eldiven takılmaması ve ellerin sık dezenfekte edilmesi daha doğru” dedi.
Yaz aylarının gelmesi ile deniz ya da havuza girmenin riskli olup olmadığı konusunda çok fazla soru geldiğini belirten Doç. Dr. Elif Hakko, “Virüs doğru oranda klorlanmış havuz suyuna ya da denize girmekle bulaşmaz ancak sudan çıktıktan sonra güneşlenirken sosyal mesafeye dikkate edilmeli. Havlular kişiye özel olmalı, şezlonglar her kullanımdan sonra silinmeli” dedi.
Restoranlar ve eğlence yerleri ile ilgili de açıklama yapan Doç. Dr. Elif Hakko, “Restoranlar için Sağlık Bakanlığı bazı düzenlemeler getiriyor. Bu önerilere hem işletmeler hem müşteriler uymalı. Servis kaşıkları, tabaklar herkes tarafından ellendiği için açık büfenin riskli olduğu yönünde ortak bir görüş var. Diğer taraftan bulaşıklar yüksek ısıda yıkanırsa kap, çatal, kaşık riskli değil. Ancak yıkandıktan sonra bunların herkes tarafından ellenmeden, doğrudan müşteriye iletilmesi önemli. Aynı şekilde virüs, yemeklerle de bulaşmaz” diye konuştu.
