Perakende yasa tarası masada
Esnaf ve sanatkarların uzun zamandır beklediği perakende sektörünü düzenleyen yasa tasarısı taslağı başbakanlıkta. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanarak gönderilen ‘Perakende sektörünü düzenleyen yasa tasarısı’ 4 Haziran 2014 Çarşamba günü masaya yatırılıyor. Küçük Esnaf ve Sanatkârın perakende sektörünün kurallarının konulmasına ilişkin taleplerini içeren yasa tasarısına tarafların katılımı ile Başbakanlıktaki toplantıda son şekli verilecek. Bu tasarının yasalaşması ile TESK Genel Başkanı Bendevi Palandöken’in yıllardır dilinden düşürmediği ticarete kural gelmiş olacak. Taraflar toplantıda yasa tasarısında yapılması gereken ve ilave edilmesini istedikleri konulara ilişkin görüşlerini yazılı olarak sunacaklar. Tasarı ile ilgili çok yazılar yazdık çizdik. Gelinen bu noktayı küçük esnaf ve sanatkar adına sevindirici buluyorum. Tasarıda AVM, Büyük Mağaza, Zincir Mağaza, Mağaza markalı ürün, özel yetkili işletme gibi hukukumuzda olmayan ticari kavramların artık tanımı da yapılıyor.
Tasarının kanunlaşması ile haksız rekabetin bir nebze ortadan kalkacağını ve tüketicilerin güvenle alış veriş yapacağını söyleyebiliriz. Bu tasarının getirdiği bazı yenilikleri şöyle sıralayabilirim. Öncelikle perakende sektörü ile ilgili veri tabanı oluşturulması için PERBİS adıyla Perakende Bilgi Sistemi oluşturuluyor. İşyeri açma ve çalışma ruhsatları (PERBİS) üzerinden elektronik ortamda düzenlenecek. Üretici ve tedarikçiler ile AVM’ler arasında imzalanacak sözleşmelerde bulunması gerekli asgari hususları Gümrük ve Ticaret Bakanlığı belirlemeye yetkili. Büyük ve zincir mağazalar ile bayi ve özel yetkili işletmelerin üretici ve tedarikçiden mağaza açılışı ve tadilatı, ciro açığı, banka ve kredi kartı katılım bedeli talep edilemeyecek. Hızlı tüketim mallarının bedeli 30 gün içinde üretici ve tedarikçiye ödenecek. Mağaza markalı ürünler üzerine üreticinin tanıtımını öngören (ad, unvan ve marka) bilgileri yazılacak. Kampanyalı satışlarda satış süresi 3, işyerinin tasfiye süresi ise 6 ayı geçmeyecek.
Kısacası her gün tasfiye var diye indirimli satışlar yapılamayacak. Seri ve sezon sonu, ihraç fazlası, kusurlu ve benzeri malların satışında fabrika çıkış fiyatı uygulanacak.
Tasarı bunlarla sınırlı değil. AVM’ler, büyük mağaza ve zincir mağazalar müşterileri için otopark alanı oluşturulacak. Satış alanının en az binde beşine tekabül eden alan sosyo-kültürel alan olarak ayrılacak. Yani acil tıbbi müdahale ünitesi, ibadethane, bebek bakım odası, çocuk oyun alanı ile ortak kullanım alanları engelliler ile yaşlı ve çocukların ihtiyaçlarına uygun dizayn edilecek. Esnaf ve sanatkârlar ile kaybolmaya yüz tutmuş meslekle ilgili ürünlerin satışının yapılması için kiraya verilmek üzere yer tahsisi yapılacak. Ayrıca, yöresel ürünlerin satışı için raf alanı ayrılacak. AVM ve diğer büyük mağazaların açılış ve kapanış saatleri büyükşehirlerde büyükşehir belediye encümenleri, diğer şehirlerde belediye encümenlerine yetkili veriliyor. Bu noktada belediyelere yetki verilmesi yanlış. Çünkü dünyada nasıl ise bizde de aynı olmalı ve ticaretin kuralı net konmalı. Yine esnaf ve sanatkârlar tarafından kanunda öngörülen şartlar çerçevesinde tedarik ve dağıtım kooperatifleri kurulabilecek. Ayrıca, Bakanlığa, Perakendeciler Konseyi oluşturma yetkisi veriliyor. En önemlisi AVM’lere yapı ruhsatı verilirken, Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği ile Ticaret ve Sanayi Odalarından görüş alınacak. Ustalık belgesi işyeri açılırken ve odaya kayıt sırasında istenilmeyecek. Hafta Tatil Ruhsatı esnaf ve sanatkârları da içine alan, perakende işletmeler için uygulanmayacak.
Öte yandan 13 Mesleki Federasyonun seçim maratonu bugün başlıyor. Bugün ilk seçimi Elektrikçiler ve Elektronikçiler Federasyonu, 3 Haziran 2014 Salı günü ise Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu (TŞOF) seçimlerini gerçekleştirecek.
