Neden oyun oynarız?

Ali Mete Koca: Oyunların Bilinen Tarihi

Tarih binlerce yıl boyunca insanoğlunun iyi bir oyuncu olduğunu kaydetti. Antik uygarlıklardan kalma en eski yazılı kayıtlar, sıklıkla Tic Tac Toe gibi basit oyunlardan bahseder. Medeniyet ilerlerken oyunların karmaşıklığı da arttı. Oynanan en eski oyunlar muhtemelen basit yarış türevleriydi, fakat birçoğu yüzyıllar geçtikçe gelişip olgunlaşarak Satranç ve Şogi gibi modern oyunlara dönüştüler. Oyunlara ve oyun tahtalarına yapılan atıflar sıklıkla Hadrian duvarı gibi eski kalıntılara kazınmış bir şekilde bulunmuştur.

 “Oyun oynamayı yaşlandığımız için bırakmıyoruz, oynamayı bıraktığımız için yaşlanıyoruz.”

-George Bernard Shaw

Oyunların Stratejileri

Oyunlarda uzmanlık yalnızca çok nadir bir yetenek olarak görülmez, aynı zamanda entelektüel maharetin göstergesi olarak da görülür. Edebiyatta sıklıkla entelektüel mecaz olarak kullanılan oyun satrançtır; birçok yazar satrancı çalışmaları içinde kullanmıştır. Örneğin Goethe " zekanın ölçüt taşı" olarak satrançı gösterirken Lenin "aklın spor salonu " olarak nitelendirmiştir.

Oyunlar ciddi midir ?

Oyun oynamayı gayriciddi olarak görenlerimiz var. Oysa oyun oynarken kendinize dışarıdan bir gözle bakabilseydiniz, ne kadar ciddi olduğunuzu görebilirdiniz. Bazen bulunduğumuz duruma dışarıdan bakmak zor olabiliyor. Oyun oynayan bir grubu düşünün, örneğin Monopoly ya da Tabu oynayan grupları düşünelim. Oyun olduğunun farkında olsa da kişiler için oyunun kuralları son derece ciddidir ve kurallara uyulması ile ilgili son derecede hassastırlar. Oyun oynamanın ciddi olmadığını söyleyen birisinden kendisinin ve/veya çevresininin oyun oynarken nasıl davrandığını düşünmesini isteyebilirsiniz.

“Oyun sıklıkla sanki ciddi öğrenimden bir kurtuluşmuş gibi görülür. Ancak çocuklar için oyunun kendisi ciddi öğrenimdir.”

- Bay Rogers

1961 - İlk dijital oyunlardan biri: Space War

Spacewar ilk dijital bilgisayar video oyunlarından biridir. İki kişilik oynanılan bir oyundur. Ekranın ortasında gemileri yutan bir yıldız vardır, yutmasını önlemek için manevra gerektiren bir oyundur. 1961 yılında yapımlarına başlanılan oyunun yapımı tam 200 saat sürdü. Oyunun ek özellikleri Dan Edwards, Peter Samson, ve Graetz tarafından geliştirilmiştir. Oyunun asıl geliştiricisi ise Steve Russell'dır. Oyun, 1962 yılının Şubat ayında çıkmıştır.

1972 - Konsollu oyun Pong

Atari tarafından pazara sürülen “Pong” isimli ilk nesil salon konsol oyunlarının ilham kaynağı olmuştur. Atari ABD’deki ilk oyun şirketidir ve zirve noktasında pazarın %80’ine egemen olmuştur.

Audio teknolojiklerin gelişimi ile oyunlara müzik entegre edilmesi mümkün olmuştur. Endüstrinin ikinci temel gelişim dinamiği ise, oyun konsolları ile oyunların salonlardan evlere taşınabilmesi olmuştur. Atari VCS (Video Bilgisayar Sistemi) ev konsollarının önemli bir örneği olmuştur.

1994 - CD-ROM etkisi

Bu dönemde CD-ROM teknolojisinin gelişimi, beşinci nesil oyun konsollarının geliştirilmesini sağlamış ve SONY Bilgisayar Eğlence Şirketi bu konsolların ilk örneklerini 1994’te Japonya’da piyasaya sürmüştür. Oyunların CD’lerde depolanması müzik ve ses efektlerinin de oyunlarla bütünleşmesini sağlamıştır. Bu teknolojik dönüşüm, SONY’i video oyunları endüstrisinde büyük bir oyuncu haline getirmiştir.

2000 – Gelişme  dönemi

Oyun endüstrisinin en önemli pazar dinamiği Japon şirketi Sega’nın konsol üretimini bırakması ve onun yerine Amerikan Microsoft firmasının bu pazara girişi olmuştur. Böylece bu dönemde Sony, Nintendo ve Microsoft üç ana konsol platformu üreticileri haline gelmiştir. Bu teknolojik değişim daha büyük depo kapasitesi sağladığından oyunların yerelleşmesini de daha kolay hale getirmiştir.

2006 - Yedinci nesil konsollar

Günümüze kadar devam eden ilerleme döneminde, yedinci nesil konsollar geliştirilmiştir. Bunların en önemli örnekleri Xbox 360, PS3 ve Wii’dir. Bu konsollar sadece oyun deneyimini geliştirmekle kalmayıp, oyunu bir multimedya eğlence ve iletişim aracı haline dönüştürmüşlerdir. Yedinci nesil konsolların gelişmiş donanımları sayesinde daha fazla yazılım içeriğine sahip olabilmeleri oyunların yerelleşme süreç ve dinamiklerini de daha komplike hale getirmiştir.

2011 - “Star Wars: The Old Republic”

Oyunun geliştirilmesi 6 yılı almış olup maliyeti yaklaşık 200 milyon dolar olmuştur. Bu tür oyun projeleri, ses, programlama, animasyon, grafik, pazarlama, tasarım ve yapım gibi farklı alanlarda uzmanlaşan yüzlerce uzmanı içeren kadrolarla geliştirilmektedir

2016 - Sanal Gerçeklik VR

Günümüz teknolojisi olan VR oyunlara farklı bir boyut getirerek oyunların içine girmemizi sağlamıştır. Sanal bir gerçeklikle oyunun içinde kendimizi gerçek bir karakter gibi hissetmemizi sağlar.

İnternetin Oyunlar İçin Önemi

İnternet oyunları büyük kitlelere aktarmak için mükemmel bir ortam sunar. Bu 1997'de dünya satranç şampiyonu Gray Kasparov ile IBM'in Derin Mavi isimli bilgisayarı arasındaki mücadele sırasında çarpıcı bir şekilde sergilendi. Karşılaşma  ibm'in internet sitesinde canlı yayınlanmıştı ve son oyun tek başına 1996 Atlanta Olimpiyatlarının tüm tıklanma sayısından daha fazla tıklandı. İnternet ayrıca coğrafik olarak birbirine uzak olan oyuncuların birlikte rekabet etmelerine imkan tanır.

Sonuç olarak;

Araştırmalar oyunculara çekici gelen oyunların özelliklerini araştırmıştır. Bir çalışma, oyun oynarken elde edilen keyif ve gevşetme, birinin gerçek hayatında sahip olabileceği herhangi bir kısıtlama bulunmaması, oyunun sanatsal unsurunun ve oyunun etkileşimliliğinin ve rekabet gücünün olması gibi birçok özelliği keşfetmiştir.

Şimdi, neden oyun oynamaya devam ettiğimizden bahsedelim. National Dong Hwa Üniversitesi’nde yapılan bir çalışma, oyun oynamaya devam etmek istenip istenmediği konusunda memnuniyetin ve akış tecrübesinin önemli bir rol oynadığını tespit etti. Daha önce belirtildiği gibi, akış ve eğlenceye ilişkin faktörler arasında oyun öyküsü, grafikler ve kontrol bulunur.  Bunların hepsi oyunun sürekliliğini sağlar. Oyun oynamanın sosyal yönü de çok önemlidir. Özellikle çok oyunculu ve çevrimiçi oyunlarda, bir kişi çokça başarı sağladıysa, kabul gördüyse ya da oyuncularla birçok bağlantı kurduysa, bunlar bir kişinin oyun oynamaya devam etmesinde  önemli bir rol oynar.

Son olarak, oyun oynamanın bazı olumlu etkilerine dikkat çekelim. Araştırmalar, oyuncu olmayanların aksine, oyuncuların daha iyi bir görsel-işitsel koordinasyona, mekansal gösterim, ikonik beceriye ve görsel dikkate sahip olduğunu göstermiştir. Ayrıca, son zamanlarda, oyun dünyasında, insanların oyunu sadece eğlenceden başka bir amaçla kullanmaya ilgi duydukları odakta bir değişiklik olmuştur. Bunlar ciddi oyunlar olarak adlandırılırlar  ve amaçları sağlık, eğitim ve daha pek çok konuda yaşanan sorunlara yardımcı olmakla ilgilidir.