Boykot İsrail ile ticareti zirveye taşıdı
Türkiye-israil arasında ticaret rekor düzeye ulaştı. ilk kez 5 milyar dolar eşiğini aştı
İsrail’in Gazze’ye yönelik operosyanları sırasında kamuoyunda hızla yayılan boykot, iki ülke arasındaki ticari ilişkileri adeta zirveye taşıdı. Ynet’te Dani Zimat imzasıyla yayınlanan araştırmaya göre Türkiye’de İsrail karşıtı sözler arttıkça, ticaret te adeta katlanarak arttı. İki ülke arasındaki ticaret 5 milyar dolar düzeyine ulaştı. İsrail'de Türkiye'ye yönelik sürdürülen boykot kampanyaları arttıkça Türkiye ile ticaret yapan şirket sayısı da arttı.
Dani Zimat’ın bu konudaki köşe yazısı şöyle:
Recep Tayyip Erdoğanın sözleri ve onu destekleyenlerin şiddet gösterileri Türkiyeye tatile giden İsraillilerin hepsinin iptal etmesine neden oldu. Fakat iki ülke arasındaki ticaret geçen seneden de artarak 5 milyar dolarla rekor seviyeye geldi.
Seçimlerin sona ermesiyle Erdoğanın İsrail karşıtı ağır sözlerinin dozunu azaltır mı? Pek sanmam çünkü bu seçildiği günden beri onun çizdiği yol bu.
5 Kasım 2005 te ilk defa başbakan seçilmesinden üç gün sonra, Erdoğan dünyaya İsrailin bir terör devleti olduğunu bildirmişti. O günden bu güne seneler geçti. İnişi çıkışlı ilişkilerde askeri-turistik-ticari aşklardan ilişkilerin facia denecek seviyelere, ve nihayet Gazze operasyonunun sonrası günlere geldik.
Tarih, Osmanlı sultanı II Bayezid’in 1492 de İspanya’dan kovulan Yahudileri “İspanya kralının böyle bir serveti neden reddettiğini anlayamıyorum” diyerek topraklarına davet ettiğini, ve gemiler göndererk onları Osmanlı topraklarına taşıdığını yazar.
Türkiye, İsraili tanıyan ilkMüslüman ülke. 1948 den beri İsrail ile hepsi bilinmeyen yoğun siyasi, bazıları en yüksek önemde stratejik ilişkileri vardır.
Iki ülke arasında düzgün ilişkilere en önemli engel, şüphesiz Yeruşalayim ile Ankara arasında Filistin sorunu hakkındaki anlaşmazlıklar. Bu kriz 2010 da Mavi marmara olayıyla doruk yapmıştı.
Turizm çökerken ticaret rekorlar kırıyor
Türkiye senelerdir İsrail turistinin en çok rağbet ettiği ülke olmaktan günümüzde başbakanın her fırsatta yaptığı antisemit ve İsrail karşıtı söylevleri yüzünden neredeyse hiçbir İsraillinin gitmek istemediği bir ülke oldu.
Fakat İsrail Türkiye arasındaki ticaret senelerdir bunca krizden etkilenmemiş. 2013 te iki ülke arasındaki ticaret 5 milyar dolara yakın bir rakamla rekor kırdı, ve Türkiye İsrailin en çok ihracat yaptığı altıncı ülke konumuna geldi oldu. 2014 ün ilk çeyreğinde bu rakam%25 kadar artarak, geçen seneye nazaran bir milyar dolar artış gösterdi.
2011 4.02 milyar dolar
2012 3.5 milyar dolar
2013 4.9 milyar dolar
2014 (beklenen) 5.2 milyar dolar
Dünyanın en büyük 16 cı ekonomisi olan Türkiyeyle ticari ilişkilerde olmak isteyen İsrailli şirketlerin de sayısı artıyor.
İsrailde pek çok kişi Türkiyenin her tarafında yapılan gelen azılı antisemit şiddet gösterilerinden sonra iki ülke ilişkilerinin bir son bulup bulmayacağını merak ediyorlar.
Politik sorunlara ticari çözümler
Bu noktada, Türk hükümetinin seneler önce “Ankara forumu” adı altında, İsrail ile Filistin arasındaki sorunları yenilikçi ticari fikirlerle çözmeye yönelik bir toplantılar serisi başlattığını hatırlamakta fayda var. Bu forum çerçevesinde Türkiye Filistin Yönetimine ait topraklarda bir ticaret bölgesi finanse edip çalışma alanları yaratacak ve turizmi destekleyerek Filistine bir katkı sağlayacaktı.
Bu foruma Türk ve İsrailli iş adamları, Türkiye hükümetinden görevliler ve Filistinli iş adamları katıldılar. Bu toplantıların sonucu, strateji olarak, Filistinlilerin İsraile düşmanlıklarına son vermek ve yoksulluklarına bir çare bulmak için ekonomik çözümlerle onları bu durumdan kurtarma çözümleri arandı.
Türkiye İsrail ve Filistinde yapılan bu toplantılardan ne yazık ki ülkeler arası yaşanan politik sorunlar yüzünden bir sonuç alınamadı.
Günümüzde - sayıları az da olsa, bazı İsrailliler Gazzelilere daha iyi yaşam şartları sağlamadıkça Gazze sorununun çözülemiyeceğini düşünüyorlar. Ankara Forumuna katılanlardan biri olan bu satırları yazan ben, ekonomik bir çözümün Gazzedeki kaos’u yeneceğini düşünüyorum. Eğer Gazze’ye ciddi ekonomik bir çözüm teklif edersek, Türkiyeyi ve bütün Türkleri bu süreçte çok hevesli bir ortak olarak yanımızda göreceğiz.
