• BIST 100

    9279,21%2,25
  • DOLAR

    38,62% -0,07
  • EURO

    43,42% -0,62
  • GRAM ALTIN

    4101,88% -1,92
  • Ç. ALTIN

    6729,79% -1,30

Çay fabrikalarının çay atıkları, toprağın gıdasıdır

TEMA Vakfı üretim aşamasında ortaya çıkan çay atıklarının çay üretimi yapılan toprakların gübresi olduğuna dikkat çekerek; çay atıklarının kompost yapılarak kullanıldığında toprağı beslediğinin ve iyileştirdiğinin altını ?

Ekonomi 16.12.2019 17:52:30
Çay fabrikalarının çay atıkları, toprağın gıdasıdır

Çay fabrikalarının çay atıkları, toprağın gıdasıdır


 

Siyah çay elde edilmesi için fabrikalarda yapılan işlem aşamasında çöp, lif ve tozdan oluşan önemli miktarda çay atığının açığa çıktığını, bunun gübre olarak kullanılmasının çay topraklarının faydasına olduğunu ifade eden TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, 'Yaş çayın içinde yüzde 25 civarında kuru madde bulunuyor. Bunun yaklaşık yüzde 20 kadarı kuru çay olarak alınıyor. Kalan yüzde 5'lik çay atığı ise çay çöpü diye tarif edilen ve çay paketlerine girmeyen bitki artıkları, lif, toz gibi organik maddelerden oluşuyor. Çay üretimi yapılan bölgede yıllık elde edilen toplam ürün 1,5 milyon ton civarında yaş çaydan oluşuyor. Dolayısıyla her yıl yaklaşık 75 bin ton çay atığı ortaya çıkmaktadır. Önemli miktarda azot, fosfor, potasyum ve mikro besin maddeleri içeren bu atıklar, toprağın fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin iyileştirilmesine büyük katkı sağlıyor. Böylesine önemli bir organik maddenin büyük bölümü; enerji sağlamak, depolama veya nakliye giderlerini azaltmak gibi sebeplerle yakılarak yok ediliyor. Oysa yakılarak yok edilen bu zengin organik materyal, bölgedeki çay alanlarının her yıl %10'unu gübreleyebilme potansiyeline sahiptir.

TEMA Vakfı olarak Doğuş Çay iş birliğiyle Rize'de yürüttüğümüz 'Her Dem Toprak İçin' Projesi kapsamında çay atıklarını kompost haline getirerek organik gübre olarak örnek bahçelerdeki topraklara uyguladık. Uygulama yaptığımız alanların tamamında verimin, kimyasal gübre kullanılan alanların üzerinde olduğunu tespit ettik. Bu bakımdan sıfır atık ve geri dönüşümün öneminin daha iyi anlaşıldığı günümüzde üretim aşamasında ortaya çıkan çay atıklarının yakılmaması ve kompost yapılarak gübre olarak kullanılması gerektiğinin altını çiziyoruz,' dedi.

Asitleşme sürdürülebilir çay tarımının önündeki önemli bir engel

Çay tarımı yapılan toprakların büyük bölümü uzun yıllar boyunca gereğinden fazla ve aynı karakterde kimyasal gübrelemeye maruz kalması nedeniyle asitleşmiş halde bulunuyor. Toprak yapısında ciddi bozulmalar yaratan asitleşme, çay tarımının sürdürülebilirliğinin önünde önemli bir engel haline geldi. Bu duruma karşı çalışmalar yürütmek amacıyla TEMA Vakfı ve Doğuş Çay, 2016 yılında Rize'de 'Her Dem Toprak İçin' Projesi'ni başlattı. Projede çay topraklarının sürdürülebilirliği konusunda 12 binden fazla kişi doğru tarım teknikleri konusunda bilgilendirildi, farklı vadilerden seçilen 6 bahçede örnek uygulama çalışmaları yürütüldü. Organik ve konvansiyonel çay tarımı yapılan seçilmiş örnek bahçelerde kimyasal gübre yerine toprak yapısını düzeltmeye yönelik toprak düzenleyiciler (dolomit), çapalama ve çay kompostu kullanıldı. Uygulama bahçelerinde çay atıklarının kompost haline getirilerek gübre olarak uygulandığı alanların tamamında yaş çay yaprağı veriminin, kimyasal gübre kullanılan alanların üzerinde olduğu tespit edildi.

Kompost uygulaması özellikle budama yapılan bahçelerde tarımsal desteklerle teşvik edilmeli

Bölgedeki çaylıkların her yıl %10'u budama işlemine tabi tutuluyor ve budama yapılan alanlardaki ürün kaybı devlet tarafından karşılanıyor. 780 bin dekar çay alanının her yıl yaklaşık 70 bin dekarının budandığı bu alanlarda kompostun serilmesi, çapalanması çok daha kolaylaşıyor. Her yıl fabrikalarda kuru çay üretimi esnasında çıkan yaklaşık 75 bin ton çay atığının dekara 1 ton olacak şekilde kompost haline getirilerek serilmesi mümkündür. Böylelikle her yıl çay bahçelerinin %10'unda dolomit, çapalama, kompost uygulamaları ile bozuluma uğramış topraklar ıslah edilerek daha verimli hale getirilebilir. Çay kompostu uygulamasının budama yapılan çaylıklarda olduğu gibi tarım desteklemesi kapsamına alınarak, çay atığının yine çay tarımına hizmet edecek şekilde değerlendirilmesi ve çay tarımının sürdürülebilirliğine katkı sağlanması mümkündür.

Çay kompostu nedir?

Uygun sıcaklık ve nem koşullarında belirli oranda havalanmanın da sağlandığı ortamlarda mikrobial canlılar tarafından çay atıklarının biyolojik olarak ayrışma ve yapılanması ile oluşan halidir.

Katkı maddeleri ve katılma nedenleri

1-Ahır Gübresi ve Mikroorganizmalar

Her organik artığın olgunlaştırılması işlemi mikroorganizmalar tarafından gerçekleştirilir. Çay atıkları 100⁰C sıcaklığındaki fırınlardan çıktığı için içeriğinde fırınlama sonrası hiçbir canlı bulunmamaktadır. Bu nedenle çay atığına kompostun olgunlaşması ve ayrışması için mikroorganizma kaynağı olarak büyük-küçükbaş hayvanların olgunlaşmış gübresi katılabilir. Ayrıca yapay şekilde üretilmiş mikroorganizmalar da kullanılabilir. 1 ton çay atığına 150 kg ahır gübresi karıştırılmalıdır.

2-Dolomit ya da Tarım Kireci

Çay atıklarının olgunlaştırılması sırasında kullanılacak olan mikroorganizmaların faaliyet gösterebilmeleri için ortam pH'sının nötre yakın olması gerekir. Çay atığının pH'si yaklaşık 5 civarındadır. Bu nedenle bir miktar dolomit veya tarım kireci katılması uygun olacaktır. 1 ton çay atığına 35 kg dolomit veya tarım kireci karıştırılmalıdır. Dolomit ya da tarım kireci organik gübrenin olgunlaştırılmasına hem de aşırı asitleşen çay topraklarının ıslahına katkıda bulunacaktır.

3-Diğer katkı maddeleri

Yukarıda belirtilen maddeler dışında çay kompostu yapımında; ağaç yaprakları, bitkisel artıklar, talaş, sap, saman gibi materyallerin karıştırılması, yığın yapılan çay atığının havalanmasını sağlarken içerdikleri mikroorganizmalarla kompostun olgunlaşmasını da kolaylaştırır. Kompost, organik tarım dışındaki alanlarda toprağın ihtiyacına göre belli oranlarda kimyasal gübre karıştırılarak (organomineral gübre olarak) da kullanılabilir.

Çay kompostunun faydaları;

Bir ton çay atığında ortalama olarak 25 kg saf azot, 3 kg fosfor, 40 kg potasyum bulunmaktadır.

Çay Kompostu;

1-Toprağın su tutma kapasitesini artırır.

2-Toprağın besin maddesi miktarını artırır.

3-Topraktaki bitki besin elementleri arasındaki ilişkiyi düzenler.

4-Toprağın sıcaklığını artırır.

5-Toprak canlılarını, mikrobiyolojik aktiviteyi artırır.

6-Toprağın havalanmasını sağlar.

7-Çayda verimi artırır.

8-Lif ve selüloz oranını düşürerek kuru çay kalitesini artırır.

9-Kuru çay randımanını yükselterek maliyetleri düşürür.

10-Toprağın kimyasal gübre bağımlılığını azaltır.

Gözaltına alınanların isimleri belli oldu

İBB'ye İSKİ operasyonu Sazlıdere intikamı mı?

İstanbul'da deprem | Naci Görür önemli soruya cevap verdi

İstanbul'da deprem | 6,2 için uzmanlar ne diyor?

23 Nisan kutlu olsun | Milli Karargah 105 yaşında

İstanbul Boğazı Yunus Gözlem etkinlikleri başlıyor

Tıklamadan önce düşünün

AcerPro'nun 20.Yılı Dijital Dönüşümün Mimarı

Menenjit saatler içinde ölüme neden olabiliyor!

Gençler ‘dalgalı’; kıdemli çalışanlar ‘ikinci’ ve ‘portföy’ kariyer peşinde

Bodrum Rallisi'nde heyecan dorukta

Gürültü hassasiyeti sağlığı tehdit ediyor!

Rüzgar endüstrisi 2.2 milyar dolara ulaştı

Türk doktorlardan tıp tarihinde dünyada bir ilk

Anksiyete kişinin işlevselliğini bozuyorsa önlem alınmalı!

Orzaks, Bilimin Işığında Geleceğe Yatırım Yapıyor

Sigorta Sektörünün Dijital Dönüşümünde 20 Yıllık Yolculuk Acerpro

İstanbullular Millet İftarında buluştu

Bursa'da otelde yangın faciası 2 kişi can verdi

Boykot listesi güncellendi, dev meydan mitingleri geliyor

Her Şey Çok Güzel Olacak Berkay tutuklandı

Kartalkaya faciası | Ruhsat veren müdür gözaltında

AKP'li Mücahit Birinci'ye tepki yağdı

Miting meydanlarını gölgeleyen küfürlere tepki yağıyor

TKP: Yönetici ve üyelerimiz derhal serbest bırakılmalıdır

KOBİ’ler için hassas verileri koruma rehberi

Saraçhane meydanı 5. gününde doldu | 15 milyon oy kullandı

Silivri'de İmamoğlu - Özdağ karşılaşması

İmamoğlu'na karar muamması! Yandaşlar servis etti, savcılık yalanladı

Ekrem İmamoğlu tutuklandı | Türkiye'ye yazık oldu

Yükleniyor

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 32 26 1 5 51 83
2.Fenerbahçe 32 23 3 6 48 75
3.Samsunspor 33 17 10 6 12 57
4.Beşiktaş 32 15 7 10 17 55
5.İstanbul Başakşehir 32 15 11 6 9 51
6.Eyüpspor 33 14 11 8 8 50
7.Göztepe 32 12 10 10 13 46
8.Trabzonspor 32 12 10 10 13 46
9.Kasımpaşa 32 10 9 13 -2 43
10.Konyaspor 33 12 14 7 -4 43
11.Antalyaspor 32 12 13 7 -20 43
12.Gazişehir Gaziantep 32 12 14 6 -4 42
13.Kayserispor 32 10 11 11 -10 41
14.Rizespor 32 12 16 4 -12 40
15.Alanyaspor 32 9 15 8 -11 35
16.Sivasspor 33 9 17 7 -13 34
17.Bodrum FK 32 9 16 7 -13 34
18.Hatayspor 32 4 21 7 -31 19
19.Adana Demirspor 32 2 26 4 -51

YAZARLAR