9255,97%-0,25
38,75% 0,36
43,59% 0,20
4140,61% 0,91
6729,79% 0,00
2019 emekli maaşı zammının ardından evde bakıma muhtaç engelliler ile ailelerine belli koşullar altında verilen maaşlara da zam geldi. 2019 yılının ilk altı aylık enflasyon rakamlarına göre, engelli aylığı ve evde bakım parası zammı ile birlikte bayram ikramiyesi de yeniden düzenlendi. Evde bakım aylığı alma şartı için aranan gelir miktarını, bayram ikramiyesi artırdığı için geçen yıl kesintiye gidilmişti. Bu yıl bu kesinti yapılmayacak?
Her ay ödenen bakım maaşı 1305 lira, üç ayda bir ödenen engelli maaşı da engel derecesine göre en az 1269 liraydı (aylık 423 TL).
Yeni zamlarla birlikte evde bakım maaşı temmuzda 1384 TL’ye yükseldi. Yüzde 40 ila yüzde 69 engellilik oranı bulunan engellilerin aylığı ise 509.13 TL’ye (üç aylık 1527 TL), yüzde 70 ve üstü engellilik oranı bulunan ve başkasının bakımına muhtaç engellilerin ise 763.69 TL’ye (üç aylık 2 bin 589 TL) çıktı. Temmuz aylıkları ödendiği için ilk zamlı aylıklar ağustos ayında verilecek, temmuz ayının farkı da aylıklara yansıyacak. Bu maaşı alanlar primsiz rejimden yararlanıyor. Yani herhangi bir sigorta primi ödemesine gerek olmuyor.
Devlet, 5 milyon engelli vatandaşa engel durumuna göre maaş desteği sağlıyor. Bunun şartları ise 1) Gelir kriterlerinin uygun olması, 2) Bakıma muhtaçlık kriterinin olması, 3) Ağır engelli olduğunu belirten sağlık kurulu raporunun bulunması gerekiyor. Evde bakım parası almak için hane halkının tüm net geliri toplanıyor ve hane halkı sayısına bölünüyor. Buna engelli kişi de dahil.
Gelir kriteri ocak itibarıyla 1219 lira olarak uygulanıyor. Örneğin; 4 kişilik bir haneye ayda 4876 liranın altında gelir giriyorsa bakım maaşı için başvuru yapılabiliyor. Muhtaçlıkta ise yeme, içme, tuvalet, banyo gibi ihtiyaçlarını tek başına yerine getirip getirmediğine bakılıyor.
Evde bakım maaşı almak için tam teşekküllü bir hastanenin sağlık kurulu tarafından düzenlenmiş engel oranının en az ‘yüzde 50’ olan ve ‘ağır engelli’ bölümünde ‘evet’ yazan rapor gerekiyor. Küçük çocuklarda rapor 1-2 yıllık veriliyor. Bakım parası 1384 lira olarak uygulanıyor. Bu maaş için engelli kişinin ikametgâhının bulunduğu yerdeki ‘Aile ve Sosyal Politikalar İl Müdürlüğü’ne veya varsa ‘İlçe Müdürlüklerine’ başvuru yapılıyor.
Engelli aylığı alabilmek için kaymakamlıklardaki ‘Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’na başvuru yapılması gerekiyor. Bakım aylığında gelir şartı 1219 lira fakat, engelli aylığı bağlanacak kişide bu şart 607 lira olarak uygulanıyor. 2019 yılında engelli aylığı almak için başvuracak kişiler, diğer şartları sağlıyorlarsa ve yaşadıkları hane içindeki kişi başına düşen gelir 607 liranın altındaysa, engelli aylığı alabilirler.
Hesap yapılırken bayramlarda ödenen 1000’er liralık emekli ikramiyeleri geliri artırdığı için çoğu kişi bakım maaşından mahrum kalıyordu. Hatta bakım maaşı kesilenler olmuştu. Yasal düzenlemeyle bu engel ortadan kalktı. Artık bayram ikramiyeleri evde bakım yardımında gelir şartı hesaplanmasına dahil değil. Kesilen maaşlar da iade edildi.
