İSTANBUL (AA) - Sağlık Bilimleri Üniversitesi Öğretim Üyesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Nurgül Ceran, gribin atak hızının yıllık salgın sırasında yüzde 10-20'yi bulduğunu ve geniş insan kitlelerini etkilediğini belirterek, "Dünyada salgın sırasında 3-5 milyon kişide hastalık ciddi seyretmekte, 250-500 bin kişi grip ve komplikasyonları nedeniyle ölmektedir." dedi.

Ceran, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gribin, "Influenza A" veya "Influenza B" virüsleriyle oluşan yaygın akut solunum yolları hastalığı olduğunu belirterek, sorunun, duyarlı kişilere kolayca bulaşıp, ateş, baş ağrısı, hapşırma, güçsüzlük gibi şikayetlerle seyrettiğini söyledi.

Gribin, sağlıklı kişilerde kendini sınırlasa da yüksek risk grubundaki bireylerde ciddi hastalık, komplikasyon ve ölüme varan sorunlara neden olduğunu vurgulayan Ceran, gebelerin, 6 ay-5 yaş arası çocukların, 65 yaş ve üzerindeki kişilerin, HIV/AIDS veya bağışıklık sistemi baskılanmış hastaların, astım, kronik kalp veya akciğer hastalığı olanların ve sağlık çalışanlarının yüksek risk grubunda yer aldığını söyledi.

Prof. Dr. Nurgül Ceran, hastalığın, kış mevsiminde ortaya çıktığını vurgulayarak, şu bilgileri verdi:

"Yıllık salgın sırasında atak hızı yüzde 10-20'yi bulmakta ve geniş insan kitleleri etkilenmektedir. Dünyada salgın sırasında 3-5 milyon kişide hastalık ciddi seyretmekte, 250-500 bin kişi grip ve komplikasyonları nedeniyle ölmektedir. Türkiye'de de solunum hastalığı bulguları olan kişilerin yüzde 16'sında etkenin influenza virüsü olduğu bildirilmiştir. Gribin komplikasyonları kulak enfeksiyonları, sinüzit, akciğer enfeksiyonlarıdır. Ayrıca grip, astım, kalp hastalıkları, diyabet gibi kronik hastalıkları kötüleştirebilir. Sorunun daha az görülen diğer ciddi komplikasyonları arasında ise kalp, beyin ve kas dokusunun iltihabı ve çoklu organ yetmezliği yer alır. Grip başlıca, hasta kişilerin öksürme, hapşırma veya konuşması sırasında çevreye saçtıkları virüs içeren partiküllerin solunmasıyla ve daha az oranda grip olan kişinin elleriyle bulaşır. En bulaşıcı dönem hastalık başladıktan 3-4 gün sonradır. Bazen belirtiler çıkmadan bir gün öncesinden 5-7 gün sonrasına kadar hastalık bulaştırılabilir. Virüsle karşılaştıktan sonra 1-4 gün içinde, ortalama 2 günde belirtiler başlar."

Gribe karşı korunmada en etkili yolun aşılanma olduğuna dikkati çeken Ceran, "Virüse karşı, 60 yıldan uzun süredir etkili ve güvenli aşılar elde edilmektedir. Grip aşısının her yıl tekrarlanması gerekmektedir. Bu, virüsün yapısının değişikliğe uğraması nedeniyledir. Virüsün RNA'sında nokta mutasyonları olmakta, bu değişimlerin zaman içinde birikmesiyle bağışıklık sisteminin tanımadığı antijenik olarak farklı bir yapı ortaya çıkmaktadır. Her yıl aşı içeriği gözden geçirilmekte ve etkili yeni içerikli aşı üretilmektedir." diye konuştu.

Prof. Dr. Ceran, aşının yararlarını şöyle anlattı:

"Aşılama, gripten korumak, riskli gruplarda hastanede yatış oranlarını, yoğun bakım ihtiyacını azaltmak ve gribe bağlı ölüm oranlarını düşürmek gibi yararları beraberinde getirir. Aşılamayla gebelerin korunması sağlanırken, anneden geçen antikorlar nedeniyle doğum sonrasında bebek de korunmaktadır. Sağlık çalışanları aşılanarak hem kendilerini korumakta hem de hizmet verdikleri hastaları korumaktadır. Aşılama, ideal olarak toplumda grip ortaya çıkmadan olmalıdır. Grip mevsimi kuzey yarım kürede ekim-mayıs ayları arasıdır. Mümkünse ekim sonuna kadar aşılama yapılmış olmalıdır. Eğer yapılmadıysa grip mevsimi boyunca ocak ayı sonrasına kadar yapılabilmektedir."

Aşı nedeniyle görülebilecek yan etkilere de değinen Ceran, kişilerde aşı yerinde lokal reaksiyonun yanı sıra, yumurta veya aşının içindeki herhangi bir bileşiğe alerjisi olan kişilerde alerjik reaksiyonların da gelişebileceğini ancak yumurta yemesinde sıkıntı olmayan kişilerde aşının rahatça uygulanabildiğini belirtti.

Prof. Dr. Ceran, daha önce Guillain-Barre sendromu geçiren kişilere, 6 aylıktan küçük bebeklere ve aşı içeriğindeki maddelerden birine alerjisi olanlara grip aşısının önerilmediğine dikkati çekerek, "Anlatılanları özetleyecek olursak, grip riskli gruplarda ciddi seyirli ve ölümle sonlanabilen kolay bulaşan bir enfeksiyondur. Hastalığa bağlı komplikasyon ve ölüm riskiyle kıyaslandığında aşının yararları tartışmasız ön plandadır. Grip aşısı, komplikasyonları ve toplumda duyarlı kişi sayısını azaltmaktadır. Yüksek risk grubundaki kişilerin her yıl aşılanmasının gerekli olduğu düşünülmektedir." değerlendirmesinde bulundu.