Bulantý, kusma, ýþýða ve sese aþýrý duyarlýlýk gibi belirtileri olan migren ne yazýk ki tüm dünyada hem kadýnlarda hem de erkeklerde çok sýk görülüyor. Anneden geçen yatkýnlýk, cinsiyet, yaþam ve iklim koþullarý gibi çok çeþitli faktöre baðlý olarak ortaya çýkan migren, daha çok tek yanlý, zonklayýcý, þiddetli, bulantýnýn sýklýkla eþlik ettiði, aðrý sýrasýnda ýþýðýn, sesin rahatsýz ettiði, dört saatten üç güne kadar uzayabilen baþ aðrýsý ataklarý ile kendini gösterebiliyor. Aðrýnýn migren ataðý sýrasýnda beyin zarýnda ve beyin zarýndaki damarlarda oluþan geçici iltihabi durum olduðunu söyleyen Liv Hospital Nöroloji Uzmaný Prof. Dr. Mustafa Ertaþ, bu iltihabi reaksiyonun oluþmasýnda regl (kadýnlarda), rüzgar, klima, açlýk, fazla veya az uyku, stres, fiziksel efor, sigara dumanlý ortam ya da fazla ýþýklý ortamlar yaný sýra gýdalarýn da migrenin belirleyicileri olabileceðini belirtiyor ve ekliyor: “Genetik yatkýnlýkla birlikte çevresel ve kiþisel faktörlerin de çýkýþýnda etkili olduðu migreni tetikleyen gýdalarý fark etmek sizi hastalýða karþý koruyabilir.” Önemli olan tetikleyen gýdayý bulmak Migreni tetikleyen gýdalarýn tespit edilmesinin oldukça güç olduðunu söyleyen Prof. Dr. Mustafa Ertaþ, bunun nedeni þu þekilde açýklýyor: “Tetikleyiciye maruz kalýndýðý anda baþ aðrýsý ortaya çýkmýyor, ortaya çýkýþýna kadar saatler, bazen bir gün geçebiliyor. Bu da tetikleyen gýdayý veya faktörü belirlemeyi güçleþtiriyor.” Mustafa Ertaþ, migrende gýdalara karþý geliþen IgG antikorlarýný kullanarak çapraz karþýlaþtýrmalý, kontrollü, çift kör olarak yaptýklarý klinik çalýþmayla hastalarýn 266 gýdaya karþý IgG antikor düzeyleri ölçülebildiðini söylüyor. Çalýþmadan yola çýkarak hastanýn hassas olduðu gýdalarýn belirlenebildiðini belirten Ertaþ, kiþiye özel olarak bu gýdalarý içeren (provokasyon diyeti, uyarýcý diyet) veya bunlardan arýnmýþ (eliminasyon diyeti, önleyici diyet) diyet hazýrlanabildiðinin de altýný çiziyor. Ertaþ, yapýlan klinik çalýþmanýn sonucunda da önleyici diyet sýrasýnda atak sýklýðý, baþ aðrýlý gün sayýsý, baþ aðrýsý için kullanýlan ilaç sayýsý ve ilaç kullanmayý gerektiren baþ aðrýsý sayýsýnda istatistiksel anlamlý olarak azalma olduðuna dikkat çekiyor. Bu çalýþmanýn sadece gýdalara karþý oluþan antikorlarýn kiþiden kiþiye nasýl çeþitlendiðini göstermediðini söyleyen Ertaþ, ayný zamanda yalnýzca bu antijenlerden arýnmýþ gýdalardan oluþan diyet uygulamanýn bile baþ aðrýlarýnda ne denli anlamlý bir azalmaya neden olduðunu ortaya koymasý açýsýndan oldukça önemli olduðunun altýný çiziyor. BU KURALLARA UYUN, AÐRIDAN KURTULUN ·        Sabah banyo yapýp sokaða çýkmayýn. Gece banyo yapýp saçýnýzý iyice kurutun. Banyo yapýp dýþarý çýkarsanýz baþýnýz esintiyi daha çok hissedecektir. ·        Rüzgarda durmayýn. Baþa doðrudan gelen rüzgarý önlemek çok önemli.  ·        Ev veya araçta klimayý doðrudan yüzünüze üfletmeyin. Çok þiddetli çalýþtýrmayýn.  ·        Migreninizi lodos tetikliyorsa o gün dýþarý çýkmamaya çalýþýn. Kapýyý bile açýp o havayý içeri aldýðýnýzda evinizde lodosun etkisini yaþama þansýnýz var.  ·        Araba yolculuðunda pencereyi esintiyi hissedeceðiniz þekilde açmayýn. Kapalý ortam migren için tetikleyici olabilir. Sigara gibi mesela. Ama yine de arabada içeri hava girsin diye doðrudan yüzünüze esecek þekilde camý açmayýn.  ·        Saç kurutma makinesini ýlýk ayarda kullanýn. Ne çok sýcak ne de çok soðuk olmalý. Vücut ýsýsýna yakýn olmalý ve hýzlý üflememeli.  ·        Jöle sürmeyin. Çünkü jöle iletkenliði artýrýyor. Aslýnda anneler çocuklara kýzmakta çok haklý. Genç migrenli hastalarla büyük bir sýkýntýmýz bu.