Oy kullanmayanlara para cezası
Oy kullanmayana para cezası. oy kullanmamanın cezası nedir?
Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde sandık başına gitmeyenlere kötü haber. Yıllardır uygulanmayan para cezası, son günlerde kaynak arayışına giden Maliye'nin iştahını kabartırsa 13 milyon vatandaşa para cezası gelebilir. Oy kullanmayan vatandaşlara verilecek para cezası uygulamasını Yüksek Seçim Kurulu il ve ilçe seçim kurullarının takdirine bırakmış durumda. Yerel YSK kurulları masrafı yüksek olduğu gerekçesiyle yıllardır bu cezayı uygulamıyor.
OY KULLANMAMAMIN CEZASI NE KADAR?
Seçimlerde geçerli mazereti olmadan oy kullanmayanlarla ilgili ceza 2839 sayılı Milletvekili Seçim Kanunu’nunda yer alıyor. Bu maddede yer alan “Seçimde oy kullanmayanlar” başlıklı 63.maddesinde, “Seçmen kütüğünde kaydı ve sandık listesinde oy kullanma yeterliliği bulunduğu halde, Milletvekilliği genel ve ara seçimlerinde, meşru mazeretleri olmaksızın katılmayanlar, ilçe seçim kurulu başkanı tarafından on bin lira para cezasıyla cezalandırılırlar. Bu karar kesindir” hükmü yer alıyor. 2972 sayılı Mahalli İdareler İle Mahalle Muhtarlıkları Ve İhtiyar Heyetleri Seçimi Hakkında Kanunu’nda da, Ek madde 1’de ise, “Seçmen kütüğüne kaydı ve sandık listesinde oy kullanma yeterliliği bulunduğu halde, mahalli idareler genel ve ara seçimlerine meşru mazeretleri olmaksızın katılmayanlar ilçe seçim kurulu başkanı tarafından 200.000 (ikiyüzbin) lira para cezası ile cezalandırılır. Bu karar kesindir.” deniyor. Buna göre sandığa gitmeyenlere, 22 TL cezası uygulaması öngörülüyor. Kanunda konulan cezaların uygulaması ise İlçe Seçim Kurulları Başkanları'na bırakılıyor. Ancak 22 TL'lik cezayı tahsil etmek için yapılan yazışmalar ve masraf göz önünde alındığında ceza genellikle uygulanmıyor.
Halk oylamasıyla yapılan ilk cumhurbaşkanı seçiminde katılım oranı düşük oldu. YSK'nın verilerine göre 52 milyon 920 bin 985 kayıtlı seçmenin 39 milyon 851 bin 594'ü oy kullandı. Oy kullanmayan seçmen sayısı 13 milyon 69 bin 364 oldu.
MASRAFI DAHA FAZLA
Yerel seçim ve milletvekili genel seçimlerinde sandığa gitmeyen vatandaşlara kanunen para 'cezası kesilir' hükmü var. Cumhurbaşkanlığı seçimiyle ilgili kanunda böyle bir para cezası öngörülmemiş. Fakat ilgili knunda "Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde, 'özel bir maddeyle belirtilmediği müddetçe' yerel seçim ve milletvekili seçimlerindeki kural ve düzenlemeler geçerlidir" ibaresi yer alıyor.
Hali hazırda, mevcut düzenlemeye göre oy kullanmayan kişilere 22 TL ceza kesilebiliyor. Fakat bugüne kadar bu ceza uygulanmadı. Bunun nedeni yapılması gereken masrafın, cezadan fazla maliyetli olması. Fakat ceza hükümleri uygulansaydı, sandığa gitmeyen 13 milyon seçmen 22 TL ödeyecek, bu da devletin kasasına yaklaşık 286 milyon lira koyacaktı.
Fotoğraf paylaşanlara 250 TL
SEÇİMLERİN Temel Hükümleri Kanunu'na göre oy kullanırken kabine fotoğraf makinesi video kayıt cihazı, ses kayıt cihazı ve cep telefonu sokmak yasak. Ayrıca çekilen görütülerin medya dahil twitter facebook gibi dijital alanlarda paylaşılması da para cezası kapsamında. Bu kurala uymayana 2008 yılı itibarıyla 200 lira para cezası öngörülmüştü. 2014'te ise ceza 250 Tl olarak güncellendi.
