9475,21%0,81
39,02% 0,28
44,16% 0,29
4156,12% 0,81
6643,34% 0,00
Alerjik hastalıkların git gide artış göstermesiyle birlikte alerjisi olan kişiler bu durumdan kurtulmanın yollarını arıyor. Gündelik hayatı olumsuz etkileyen ve hayat kalitesini düşüren alerjilerden, alerji aşıları ile kurtulmanın mümkün olduğunu belirten Alerji ve Astım Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay, aşı tedavisi ile ilgili önemli bilgiler verdi.
Alerji aşıları, alerjik nezle, astım, polen, ev tozu akarları ve arı zehiri gibi maddelere karşı alerjisi olan kişilere uygulanan ve tedavi etkisi net olan bir tedavi türüdür. Alerji aşısı yani immünoterapi, kişiye alerjik olduğu maddeden veya alerjenden kademeli olarak artan dozlarda verilmesini içerir. Alerjenin artan artışları, gelecekte alerjen maddeyle karşılaşıldığında alerji belirtilerini azaltan 'bloke edici' bir antikor üretimine neden olarak ve alerjiye neden olan maddelerin salınmasını azaltarak bağışıklık sisteminin kuvvetlenmesini ve alerjinizle barışmanızı sağlar.
Alerji astımı, alerjik riniti, göz alerjisi, polen alerjisi, böcek alerjisi, ev tozu akarları alerjisi, evcil hayvan alerjisi olan kişiler alerji aşısı yaptırabilir. Yıl boyunca şiddetli alerji belirtileri yaşayanlar ve uzun süre ilaç kullanmak istemeyenler için alerji aşıları iyi bir seçenek. Bu tedavi yöntemi, solunan alerjenlere ve böcek zehirlerine duyarlı kişiler için en iyi sonucu verme eğilimindedir.
Bazı durumlarda alerji aşıları yapılamaz. Bu durumlar şunlardır; şiddetli ve kontrolsüz astım, otoimmün hastalıklar, immün yetmezlikler, kanser hastalıkları, kalp ve damar hastalıkları, ciddi kronik ve enflamatuar hastalıklar.
Beta-bloker ve ACE inhibitörü olarak adlandırılan kalp ve tansiyon ilaçları kullananlarda da dikkatli olunması gerekir.
Alerji aşı tedavisinin başarı oranı oldukça yüksektir. Aşı tedavisi günümüzde alerjik hastalıkların mekanizmasını etkileyerek tedavi eden tek yöntemdir. Hastaların büyük bir kısmında alerjinin neden olduğu enflamasyonu engelleyerek şikayetler tamamen düzeltmekte veya azalmaktadır. Böylelikle ilaca gereksinim azalırken hayat kalitesinde artış olur.
Alerji aşısı, alerjik riniti olan kişilerde astım gelişimini azaltır.
Alerji aşı tedavisi, alerjik rinitli hastalarda astım gelişimini ve yeni alerjenlere duyarlılık gelişimini azaltmaktadır. Alerjik rinit ve astımın şiddetini azaltmaktadır. Başarıda en önemli faktör uygun hastanın seçilerek doğru aşının uygulanmasıdır. Aşının başarılı olması için tedavinin alanında uzman kişiler tarafından yapılması gerekir.
Cilt altı enfeksiyon şeklindeki aşılar 5 yaşından sonra, dil altı aşılar ise 3 yaşından sonra yapılabilir.
Aşı tedavisinin etkisi, aşıya başlandıktan 2-4 ay sonra kendini göstermeye başlar. Birinci yılın sonunda aşının etkisi tam olarak görülür. Eğer 1 yıl uygulandıktan sonra herhangi biri iyileşme görülmezse tedavi sonlandırılmalıdır.
Alerji aşıları, ilaç olarak cilt altı enjeksiyon ve dil altına uygulanan damla ve tablet olarak iki çeşittir. Son yıllarda besinler için oral (ağızdan) aşılama yöntemi de kullanılmaya başlanmıştır.
Cilt altı iğne aşı tedavisi (subkütan immünoterapi) kişinin duyarlı olduğu alerjenin suda çözünmüş standardize çözeltisi şeklinde cilt altına enjekte edilir. Bu yöntemde düşük dozda başlanarak belirli aralıklarla dozlar artırılır. Başlangıçta haftalık, daha sonra 15 günlük ve daha sonra da 1 aylık aralarla aşılama yapılır. Süre 3-5 yıl arasında değişmekle birlikte ortalama 4 yıldır.
Alerji aşılarının en önemli yan etkisi alerjik reaksiyona neden olabilmeleridir. Cilt altı iğne aşılarında ise aşının yapıldığı yerde şişlik veya burun tıkanıklığı, gözlerde ve boğazda kaşıntı, ciltte döküntü gibi hafif belirtiler olabilir. Böyle durumlarda doz ayarı yapılarak tedaviye devam edilebilir. Cilt altı enjeksiyonlarda enjeksiyon yerlerinde şişlik sıklıkla gelişmektedir. Ciddi reaksiyonlar çok nadirdir. Her ihtimale karşı aşıdan sonra 30-45 dakika sağlık merkezinde gözlem altında beklenmesi gerekir.
Dil altı aşılarda ciddi bir yan etki görülmemektedir. Dil altı aşılarda görülen yan etkiler daha çok ağızda kaşıntı, şişlik ve irritasyondur ve bu belirtiler aşı devamlılığı ile zamanla kaybolur.
Moleküler alerji testi, alerji aşısı ile ilgili bizlere çok değerli bilgiler vermektedir. Moleküler alerji testi; alerjinin ciddiyeti, gerçek nedeni, aşı içine konulacak alerjen, çapraz reaksiyon gibi pek çok konuda önemli bilgiler sağlar. Alerji aşı yöntemi hakkında da bilgi sağlayan moleküler alerji testi aynı zamanda alerji aşısının yan etki gelişme potansiyeli hakkında da bilgi sağlar. Bu nedenle etkili bir alerji aşısı moleküler alerji testiyle sağlanabilmektedir. Moleküler alerji testi, alerji aşısının başarı oranını artırarak verimli bir tedavi alınmasını sağlayacak etkiye sahip bir testtir.
Alerji aşılarının içinde sadece standardize edilmiş, hastanın duyarlı olduğu alerjen ve aşının etkinliğini artırmak için adjuvan denilen, alerjenin bağlandığı bazı taşıyıcı maddeler vardır. Onun dışında başta kortizon olmak üzere herhangi bir ilaç bulunmamaktadır.
