Pıt pet pıt pet
Verdiği zararlar çok net
Pıt pet pıt pet
Naylon poşet…
diye söyler Pıt Pet PETMEN türküsünde Aydın Aydın.
Gerçekten çevre kirliliğine dikkat çekmek için mi yoksa yalnızca şahsına dikkat çekmek için mi bilinmez Aydın, bundan dört yıl önce bu türküye bir de PETMEN karakterli çöplükte geçen bir klip çekmiş. Poşetin paralı olduğu bu günlerde de tekrar gündeme geldi. Hem de klibinden de absürt, dondurucu soğukta, şort yapıp giydiği kara poşetlerle karda yatarak yasaya destek eylemi ile…
Ama konumuz türkücü değil, tabii ki naylon ya da plastik poşetler. Daha doğrusu poşetin ücreti. Verdiği zararlar elbette çok net, kullanımının azaltılması çabaları da tamam ama bu noktada aklıma takılan bir soru var: poşet ücretinin yarıdan fazlası geri dönüşüm katkı payı olarak bakanlığa gidiyor. Oransal anlamda bu kadar yüksek bir katkı payı normal mi?
Daha detaylı açıklayayım. Bilindiği gibi, 1 Ocak'tan itibaren başta süpermarketler olmak üzere perakende noktalarında plastik poşetler 25 kuruşa satılmaya başladı. Marketin poşet maliyeti 10 kuruş sayılırken ücretin 15 kuruşu geri dönüşüm katkı payı olarak devlete aktarılıyor. (Milliyet)
Türk Plastik Sanayicileri Araştırma Geliştirme ve Eğitim Vakfı (PAGEV) Başkanı Yavuz Eroğlu’nun CNN Türk’e verdiği bilgilere göre, 1 adet plastik poşetin markete maliyeti 6,5 ile 8,5 kuruş arasında değişiyor. Aradaki fark da markete kar olarak kalıyor. Maliyete göre markete kalan karda bir sorun yok, ama maliyete göre alınan geri dönüşüm katkı payına ne demeli? 6,5 kuruş iken 15 kuruş katkı payı…
Plastik poşetin fiyatı 25 kuruş. Doğal olarak uygulamanın başladığı ilk günden bu yana poşet tüketiminin azaldığı görülüyor. Tüketiciler ihtiyacı kadar poşet alıyor, çöp poşeti yapmak için alışveriş poşetinin içine ekstra 4-5 naylon poşet atanlar artık bunu aklından geçirmiyor. Bunlar güzel şeyler ama file ya da bez çanta taşımak her zaman mümkün olamadığından (ya da taşımak istenmediğinden) poşetler yine de alınıyor ve kullanılıyor. 10 poşet alınca 2,5 lira, 100 poşet alınca 25 lira, 1000 poşet aldık mı 250 lira ödemiş olacağız. Geri dönüşüm cezamız biraz fazla değil mi?
Bir diğer soru; ücretini ödediğimiz poşetler en nihayetinde yine çöp poşeti oluyor. Bunlar dönüşüyor mu? Hepsi doğada çözünüyor mu? Ne kadar sürede çözünüyor? Çözünürken doğada yok mu oluyor? Doğaya ne kadar zarar veriyor? Mesele eğer çevreyi korumaksa belki de plastik değil çevreci malzemelerden poşet üretmeli…
Son olarak yanlış anlaşılmasını istemem, çevre kirliliğini destekleyen biri değilim aksine evde ve işyerinde organik ve dönüştürülebilen çöpleri ayrıştırır ayrı çöplere atarım, yakın çevremi de bu konuda uyarırım ama bilinç oluşturulurken ve çevreyi koruma adına işler yapılırken daha ölçülü olmalı ve hedefe yönelik daha gerçekçi çözümler sunulmalıdır kanaatimce…
Umarım bundan böyle havada ve çöplerde daha az poşet görür, dönüştürülebilir atıklarımız konusunda daha hassas davranır ve onları dönüşüm için ayrılmış çöplere atar, pilleri pil dönüşüm kutusuna, kızartma yağlarını ilgili istasyonlara bırakır, daha temiz bir çevre için kendimizden başlayarak somut adımlar atarız…
