Pandemi bendeki tehlikeyi artırıyor
Hemen herkesin vücudunda bir veya birkaç tane bulunan benler bazı durumlarda deri kanserine dönüşebiliyor! Yazın uzun süreli güneşe maruz kalmaktan kalıtsal özelliklere dek bir çok etkenin yol açabildiği benleri takip altında tutmak ve kimi zaman ayna karşısında kontrol etmek gerekiyor.
Acıbadem Maslak Hastanesi Deri Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sedef Şahin “Pandemi sürecinde hastane ve diğer sağlık merkezlerine gitmeye çekinilmesi, benlerin muayene ve takibinin de göz ardı edilmesine neden oldu. Yeni tanılar dışında, pandemi öncesi tanı almış ve takipte olan melanom hastalarının da rutin kontrollerini aksatabilmesi, hastanın sağlığını ciddi şekilde riske atabilmekte. Benlerdeki olası değişiklerin göz ardı edilmesi, ne yazık ki pandemi sonrası hayatı tehdit edebilen deri kanserinde gecikmiş tanı ve gecikmiş tedavi şeklinde karşımıza çıkacak” diyor. Ben takibinde ABCDE kuralının büyük önem taşıdığını vurgulayan Prof. Dr. Sedef Şahin, bendeki değişimleri bu kurala uygun olarak takip ederek, bazı değişiklikler ya da özellikler gözleniyorsa bir dermatoloğa başvurulması gerektiğini söylüyor. Deri Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sedef Şahin, benleri takip ederek hayat kurtaran ABCDE kuralını anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Renk ve/veya şekil olarak benin bir yarısının diğer yarısına benzememesi.
Benin sınırlarının (yüzeyi değil) düzensiz (girintili-çıkıntılı) olması
Benin renk dağılımının homojen olmaması (kahverengi, siyah, gri, beyaz, kırmızı gibi farklı renklerin, birden fazla sayıda bir arada bulunması)
Benin çapının 6 mm’den büyük olması (kabaca bir kurşunkalem silgisinin çapından büyük olması)
Var olan bir bende meydana gelen boyut, şekil değişiklikleri; bende kaşıntı, kanama, kabuklanma gibi belirtilerin ortaya çıkması.
Dikkat! Bu kişilerde deri kanseri riski yüksek!
Deri Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Sedef Şahin, bazı kişilerin benlerinin muayene ve takibi konusunda çok daha hassas davranmaları gerektiğini belirtirken, deri kanseri açısından riskli grupta olanları şöyle sıralıyor;
- Açık tenli kişiler
- Çilli, renkli gözlü kişiler
- Vücudunda çok sayıda (75-100 veya daha fazla sayıda) beni olanlar
- Ailesinde (özellikle 1. derece akrabalarında –anne, baba, kardeş) melanom öyküsü olanlar
- Çocukluk çağında su toplayacak düzeyde güneş yanığı öyküsü olanlar
- Geçmişinde deri kanseri (bazal ve skuamöz hücreli kanser) öyküsü olanlar
- Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler
Dijital yöntem hayat kurtarıyor, ama!
Son yıllarda benlerin dijital olarak daha detaylı görüntülenmesi ve değerlendirilmesine olanak sağlayan dermoskopi yönteminin, erken teşhiste büyük fayda sağladığına dikkat çeken Prof. Dr. Sedef Şahin “Özellikle çok sayıda beni olan kişilerin mevcut benlerinin bilgisayar ortamında fotoğraflanıp saklanmasına olanak tanıyan bu yöntem, takip sürecinde benlerde meydana gelen değişiklikleri erken ve objektif şekilde fark etmemizi sağlıyor. Risk grubunda olan hastalarımıza, yine bilgisayarlı dermoskopi yöntemi ile tüm vücut ben haritalandırılması yapıp onları bu şekilde takip ediyoruz. Ancak bu tabii ki, sadece hastaların düzenli olarak muayene ve takibe gelmeleri ile mümkün. Ne yazık ki pandemide hastalarımızın bir kısmının COVID-19 bulaşma endişesi nedeniyle bu süreci aksattıklarına şahit olduk. Bunun olumsuz sonuçlarını dilerim pandemi sonrası süreçte gecikmiş tanı ve gecikmiş tedavi şeklinde gözlemlemeyiz” diyor.
