Kırıklarla ilgili efsaneler | Uzmanından kırıkla ilgili bilmediklerimiz
Küçük ya da büyük fark etmeksizin herhangi bir travma sonrasında yaşanabilecek ortopedik sorunların başında kırıklar geliyor. Bu kazalar bazen basit bir düşme olabileceği gibi bazen de trafik kazası gibi daha büyük bedenler olabiliyor. Ancak nedeni ne olursa olsun kırıkların tedavi edilmesi gerektiğinde Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Onur Kocadal, kırıkların doğru tedavi ile iyileşebildiğini ancak kırıkların ameliyatlar olduğunun unutulmaması gerektiğini söyledi. Sık karşılaşılan bu sorunla ilgili bazı yanlış noktalar işaret etti.
"Eğer hareket ettirebiliyorsan kırık yoktur."
Doğrusu: Hareket kaybının kırığın bulgularından biri, ağına bağlı olarak travma sonrasında ağrı duyan eylem çalışmasının hasara neden söyleyen Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Onur Kocadal, şu bilgileri verdi: “Vücudumuz, kırık ağrısı mekanizmasını kullanarak hareketlerimizi kısıtlar. Hareket kısıtlılığının bir diğer sebebi yapısındaki bozulmaya bağlı gelişir. Eklem içi veya parçalı kırıklarda kemik yapının bütünlük kaybı nedeniyle hareket kaybı gelişebilir. Çatlak terimi ise ayrışmamış kırıkları ifade etmek için kullanılır. Hareket kısıtlılığı ve ağrıları biraz daha fazla başka olabilir çatlaklarda da olabilir. ”
Bu doğru yanlış bilinen bilginin yaratabileceği olumsuz etkinin olabileceğine dikkat eden Doç. Dr. Onur Kocadal, “ Ayrışmamış bir kırık cerrahi cerrahi dışı yöntemlerle tedavi edilebilir. Buna karşın önemsenmeyip üzerine yük veya hareket edilmesi durumunda hastalar bu şansı kaybedebilir ”diye konuştu.
“Kırık durumunda mutlaka ağrı vardır, ağrı yoksa kırılmamıştır. "
Doğrusu: Ağrı kırığın temel bulgularından bunun yanında ağrının dışında veya yokluğunun kırık için bir kriter olmadığını söyleyen Doç. Onur Kocadal, şu bilgileri verdi: “Kafa karıştırıcı gibi görünmesine rağmen bu durum tavrı ağrı eşiği ile ilişkilidir. Ağrı eşiği yüksek kişiler basit kırıklarda ağrıyı göz ardı edebilmektedir. Stres kırığı gibi kronik travmaya devam eden hastalık kırıklarında da düşük idrar ağrısı ortaya çıkabilir. ”
Kırığın farkında olmadan ağrısız ya da hafif ağrıyla hareket etmenin ve tedavide geç kalınmaya da neden söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal sözlerine şöyle devam etti; “Ağrıyı az olarak yorumlayıp harekete geçme becerisi kırıktaki ayrışma miktarı artabilir. Bu da uygulanabilir olabilir. Ayrıca kırığın iyileşmesi için hareketin kısıtlanması gerekir. Hareket ettikçe iyileşme periyodu uzayacaktır.”
" Parmak kırıkları kendiliğinden geçer, doktora gitmeye gerek yoktur."
“Kırıklarda kaynama sonrası başarı kırığın yerine ve ayrışma düzeyine bağlıdır. El parmağı kırıklarında verilenma miktarı ve kırığın eklemde kritik öneme sahiptir. Eklem içi kırık veya ayrışma gösteren parmak kırıkları kavrama güçlüğü, hareket kısıtlılığı ve kozmetik deformitelere yol açabilirler. Ayak parmak kırıklarında el parmaklarına tedavi sonuçları daha yüz güldürücüdür. Onunla beraber kırık şüphesi var olabilir tedavi gerektirmez. ”
Parmak kırıklarında yaşının da çok önemli işaret eden Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Ortopedi ve Travmatoloji Doç. Dr. Onur Kocadal, “Farklı büyüme erişkinlerinde erişkinlerde mevcuttur. Büyüme çekirdeği yaralamamaları uzun vadede deformitelere neden olabileceğinden çocuk kırıklarında özellikle önemlidir ”diye konuştu.
“Kırılan kemik daha güçlü olur”
Doğrusu : Bunun da yanlış bilinen bir bilgi olduğunu söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, “Kemiğin dayanıklılığı ile kırık sonrası kaynama hali arasında bir ilişki yoktur. Bu nedenle kırılan kemik daha güçlü olmaz ”diye konuştu.
"Ağrı sadece kırık vardır"
Doğrusu: Travmayla dokuda bütünlük kaybı ancak bunun yanında kırığı enerjinin yumuşak dokuda hasar meydana getireceğini söyleyen Doç. Dr. Onur Kocadal, "Bunun nedeni sadece kırık bölgesinde olmayıp daha geniş alanda da hissedilebilir" dedi.
