Hastaneden doktor randevusu alamayan vatandaşa Teletıp dayatması
Halk Sağlığı Uzmanı İzmir Eczacı Odası Büyük Kongre Delegesi Dr. Öğretim Üyesi Bülent Kıran, sağlık hizmetinin en temel özelliğinin hasta ile hekim ve sağlık çalışanlarının yüzyüze görüşmesi olduğunu belirterek belirterek Teletıp uygulamasıyla özellikle saglık okuryazarlıgı düşük halkın hizmete erişiminin zorlasacağını ve parası olanlar özel hastanelere yonlendirilecegini söyledi..
Dr. Öğretim Üyesi Bülent Kıran şunları söyledi; "Sağlık Bakanı 01.09.2023 tarihli basın açıklamasında; ”Teletıp" denilen uzaktan muayene hizmeti ile "Aile hHekimlikleri ve Sağlıklı Yaş Alma Merkezleri" nden başlayarak hastalara uzaktan rapor ve reçete yazımına geçileceği ve böylece hastaların sağlık kuruluşları ve hastanelere gidişlerini azaltmayı planladıklarını duyurdu.
TELETIP NASIL BAŞLADI?
Bilindiği gibi sağlık hizmetinin en temel özelliklerinden biri ve hasta müdahalesinin esası hastanın hekim ve sağlık çalışanlarıyla aynı ortamda yüzyüze görüşmesine dayanır. 10 Şubat 2022 tarihli Resmi Gazete'de yayınlanan "Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında Yönetmelik" pandemi sonrasında olağanüstü durumlarda sağlık hizmetinin kesintisiz devamının sağlanabilmesi de düşünülerek yayımlanmıştı. Bu süreçte hastanelere girişleri azaltmak için rapor süreleri uzatılmış, reçete yazımına gerek olmadan eczacılara ilaç verebilme yetkisi tanınmış ve uygulama bir kaç kez ve yıl sonuna kadar uzatılmıştı. Uzaktan Sağlık Hizmetlerinin Sunumu Hakkında (Teletıp) Yönetmeliğindeki asıl amaç hastaların salgın hastalıklar, sel, deprem gibi acil durum ve doğal afet durumları ile sağlık kuruluşlarına erişimin sınırlı olduğu hallerde, kronik hastalıkların takibi hastaların sürekli kullandıkları ilaçlarına erişimi kolaylaştırmak amacını taşımaktaydı.
SAĞLIK HİZMETLERDİNE ERİŞİM GİDEREK ZORLAŞIYOR
Oysa şimdi bu uygulamanın kamu hastanelerindeki randevu verilememe sorununu çözmek amacıyla genelleştirilmeye çalışıldığı anlaşılmaktadır.
Sağlık hizmetlerine erişimin giderek zorlaştığı hastaların randevu bulamadığı ve çoğu hastanın sağlık okuryazarlığının oldukça düşük oldugundan sistemden nasıl yararlanabileceğini bilemediği (özellikle yaşlı hastalar) günümüzde hizmetinin uzaktan sunuluyor olması, sağlık hizmetinin niteliğinden ödün verilmesine kaçınılmaz olarak yol açacak ve hastaların sağlık sorunlarının büyümesine ve tedavi maliyetlerinin artışına yol açacaktır.
GEREKSİZ İLAÇ KULLANIMI ARTACAK!
Teletıp uygulamasının normal muayene yerine yaygın kullanımı hasta, hekim ve sağlık çalışanlarının tıpta esas olan yüzyüze hizmet sunmalarını engelleyerek tıbbi malpratis hatalarını, gereksiz ilaç kullanımını ve sağlık maliyetlerini yüksekteceğinden kaçınılması ve sadece olağanüstü durumlar ile sınırları çok net çizilmis özel hallerde kullanılması gerekmektedir.
Sağlık hizmetlerinde esas olan hizmetin halkın kolay erişebileceği yerlerde kurulan sağlık kuruluşlarında sevk zincirine uygun olarak 1.basamak sağlık kuruluşlarından 2. hastanelere ve özel dal merkezlerine kadar kolayca sıra alınıp ücretsiz muayene olabilecekleri bir sistemin kurulmasıdır.
Oysa bugün tam tersine halka yakın noktalardaki devlet hastaneleri kapatılarak halk yerleşim yerlerinden uzakta, ulaşımı zor yerlerde kurulmuş devasa şehir hastanelerine gitmeye zorlanmakta ve parası olanlarsa özel hastanelere yönlendirilmektedir. Böylece anayasal bir hak olan sağlık hakkı, parası olanların satın alabildiği tüketici hakkına dönüştürülmektedir.
ECZACILIĞIN ESASI YÜZYÜZE DANIŞMANLIK HİZMETİDİR
Öte yandan hekimlerin yüzyüze muayene ve eczacıların ilaç ve eczacılık hizmetinin esasını oluşturan yüzyüze danışmanlık hizmeti bu uygulamayla ortadan kaldırılmakta, akılcı ilaç kullanımına engel olunarak, hastanın ilaç tedavisinden beklenen yararın azalmasına veya tamamen hatalı ilaç kullanıma, sağlıkta maliyet artışlarına yol açılacak bir uygulamaya dönüsmektedir.
AMAZON ONLİNE ECZACILIK İÇİN LOBİ FAALİYETİ YAPIYOR!
Ayrıca bu uygulamaların dünyanın en büyük online parakende zinciri Amazon Şirketi'nin Türkiye'de online ilaç ve eczacılık hizmeti yapabilmek için uğraştığı ve lobicilik faaliyetlerinde bulunduğu bir takvime denk gelmesi de düşündürücüdür.
Teletıp bu şekilde uygulanırsa özel hastaneler, büyük ilaç dağıtım kanalları, yabancı şirketler ve yerli ortakları zenginleşmeye devam ederken, fakir halkın kendi bütçesinden yaptığı sağlık ve ilaç harcamaları artacak ve sağlık çalışanları da bu uygulamanın kaybedeni olacaktır.
Halkın temsilcilerinin, ilgili meslek kuruluşlarının, bilim insanlarının paydaş olarak görüşlerinin alınmadan dayatmaya uygulanacak sağlık politikalarının başarılı olma şansı yoktur.
Bu nedenle durumun söz konusu uygulamaya başlanmadan önce yeniden değerlendirilerek sivil toplum ve ilgili meslek orgutleri paydaşlarıyla birlikte ortak akılla çözüme bağlanmasının halk sağlığı, tıp ve eczacılık mesleği adına gerekli olduğunu düşünüyorum."
