İklim krizi bize neler getirecek?

İklim krizinin sadece meteorolojik değişimler olmadığını bütün canlıların hayatını etkilediğini anlamamız gerekiyor. Bizi ani hava değişimlerinin yaşandığı mevsimler, seller, yangınlar, hastalıklar, günlük yaşamın daha da zorlaştığı günler bekliyor..

09 Ağustos 2022 Salı 21:23
İklim krizi bize neler getirecek?






Kadriye KOCA

Balık ölümleri, orman yangınları, sıcaklık dalgaları, gıda ürünlerindeki verim kaybı, bazı canlıların habitatlarını kaybetmeleri ve yokolmaları, tanımadığımız virüs ve bakterilerin ortaya çıkması, kirlenen denizler, toprak ve hava… bu kirliliğin getirdiği ve kanımızda bile tespit edilen kimyasallar… işte iklim krizinin hayatımıza etki eden sonuçları bunlar… Bu etkileri tüm dünya yaşıyor, kimi sıcaklıklarla kimi kuraklıkla kimi kirlilikle kimi nükleerle boğuşuyor. Ancak hemfikir olunan bir konu var, bunlar insanoğlunun yeryüzünde yapıp etmelerinin bir sonucu… Antroposen çağı dediğimiz insanın doğayı sonuna kadar sömürdüğü bir çağda olanlar ‘insanın yapıp etmelerinin bir sonucu’… olarak karşımızda duruyor.

Halk sağlığı uzmanları günlük hayatın küresel ısınmanın etkilerine göre düzenlenmesi gerektiğini önerisinde bulunuyorlar. Bu düzenleme yapılmasa bile coğrafi şartlar yeni koşullara geçmeyi zorunlu kılıyor; örneğin Irak’ta sıcaklıkların 50 dereceye çıkması ile 10 eyalette çalışanlara idari izin verildi.

Bazı ülkeler duyarsız kalsa da kalabalık ve topun ağzında olduğu bilim adamlarınca açıklanan Hindistan gibi ülkeler iklim net sıfır hedeflerini ve yol haritalarını açıkladılar. Tek kullanımlık plastikleri yasaklayan Hindistan’da hükümet NetSıfır karbon emisyonu hedefine yönelik iklim planını onayladı ve uygulamaya koydu. 2070’e kadar net sıfır hedefini ulaşmak için 2030’a kadar yüzde 45 emisyon azaltımı hedefi belirledi.

Yeni Zelanda ilk iklim uyum planını açıkladı. Buzulların eriyip suların yükselmesiyle kıyılar sular altında kalacak. Ülkede 70 bin ev yüksek bölgelere taşınacak.

Çin küresel değişikliğin nedeni olan ve emisyonunu azaltmayı hedeflediği karbon için uzaya bir karbon izleme uydusu fırlattı.

İklim krizi zincirleme felaketler getirecek

Şili’de ortaya çıkan derinliği 200 metre olan obruk giderek büyüyor ve yerleşim yerlerine doğru genişliyor. Uzmanlar yeraltı suları çekildikçe başka bazı bölgelerde de obrukların oluşabileceğini belirtiyorlar.

İklim değişikliği kaynaklı doğal afetler bulaşıcı hastalıkların şiddetini arttırıyor, çözülen buzullarda saklı bakteri ve mikroplar insanoğlu ile tanışmaya hazırlanıyor. İklim değişikliği Kuzey Kutup canlılarının yaşam alanlarını tehdid ediyor. Her canlı türü dünya çapındaki bu genel ısınmaya adapte olmaya çalışıyor.

Büyükşehirler asfalta vuran sıcak dalgaları ile daha sıcak olurken, bir yandan da yine sıcaktan eriyen asfaltlar ve zarar gören havalimanı pistleri ile karşılaşacağız. Şimdi den dünya her yanda çıkan orman yangınları ile boğuşuyor. Kayıtlara giren en sıcak Temmuz olarak bilinen bu ayda İspanya ve Paris orman yangınları ile mücadele etti.

İklim kriziyle mücadelede kadınların liderliğine ihtiyaç var.

BM iklim krizinde kadınların liderliğine ihtiyaç olduğun belirtiyor. Kadınlar seslerini duyurmaya çalışıyorlar, ancak yönetim kademelerinde yeterince yer almayan kadınlar seslerini duyurmakta zorlanıyorlar, eşitlik ve iklim adaleti istemek konuya olan duyarlılıklarından dolayı onların yüksek sesle dile getirdikleri talepleri oluyor.

Komplo teorilerini bırakın, iklim krizi tüm dünyayı etkileyecek

COP26’daki vaatlerine Paris iklim anlaşmasındaki taahhüdlerine rağmen ülkeler iklim görevlerini yerine getirmiyor, yakın geleceğin su ve sıcaklık krizleriyle veya gıda yetersizlikleriyle dolu olması bile hükümetleri harekete geçirmeye yetmiyor, iklim krizinin en çok etkilenen ülkeleri fakir ülkeler olacağı için mi bu böyle, iklim adaletsizliği tüm dünyayı saracak, zenginler hayatlarını aynı şartlarda devam edecekleri için mi bu böyle, nesiller arası adalet ve iklim adaleti artık sorgulanmaya başlanan kavramlar olarak karşımıza çıkıyor.

Ülkeler şu iki sorunu öncelikli ciddiye almalı, Gıda kıtlığı ve göç dalgaları.. Uzmanlar 86 milyon Afrikalının önümüzdeki 20 yılda göçmen durumuna düşeceğini hesaplamışlar. Somali şiddetli kuraklık yaşıyor, kuraklık kızamık ve kolera vakalarını arttırmış durumda. Şu an Yemen, Güney Sudan, Nijerya, Afganistan kıtlık çeken ülkeler, iklim değişiminden de ilk etkilenecek bölge Madagaskar olacak, onu Hindistan ve Akdeniz çevresi ülkeleri izleyecek. Tebdirlerin aksatılmadan alınması lazım. Dünya genel sıcaklığının 2 derecenin üstüne çıkması yaşanmaz bir dünya demek oluyor. Öyle komplo teorileriyle dünyanın nüfusunun azaltılacağına inanmak yerine bizi bekleyen iklim krizlerinin nüfus hareketlerini etkileyeceğini hesaplamak daha gerçekçi olsa gerek.

Ülkeler karbonsuz bir ekonomiye hazırlanmak zorunda. Buna ilişkin takvimlerini açıklıyorlar ancak bu konuda bir şey yapmayan ülkeler de var, onları yeni ekonomik modele uyum sağlayamadıkları için daha sert süreçler bekleyecek.

Haliç’e ulaşan Alibeyköy deresinde toplu balık ölümleri görülüyor. Bölge sakinleri İSKİ’ye haber verdi, yetkililer inceleme yapıyor ancak kirliliğin fabrika atıklarından kaynaklanabileceği belirtiliyor.

Kızılırmak’ın ıslahı için 21 milyon lira ödenek ayrıldığı basında yer almıştı. Ancak bu yaz yine Kızılırmak’ta da balıklar ölüyor, bunu suyun sıcaklığı, kuraklık ve bununla birlikte sudaki oksijen seviyesinin azalması olarak açıklayan uzmanlar iklim krizinin sonuçları olarak bunu değerlendiriyor. İklim krizinde İtalya’nın en uzun nehri Po kuruyor. Su tasarrufu için halkı bilgilendirme çalışmaları yapılıyor.

Güneydoğu aşırı sıcaklıklarla kavruluyor. Cizre’de sıcaklık 47.4 dereceyi buldu. İnsanlar evlere kapanınca esnaf kepenk indirdi. Bursa ovası can çekişiyor. Rumelifeneri’nden Karadeniz’e dökülen Kolağası deresi kirlilik ve koku nedeniyle sıcak günlerde çevre sakinlerinin hayatını çekilmez hale getiriyor.

Edirne’de fuel oil havuzu patlayan tesisin Çevresel Etki Değerlendirme onayı olmadan devam ettiği ortaya çıkmıştı. Asfalt şantiyesinde fuel oil kazanı patladı, tonlarca yakıt çevreye yayıldı.

Kışın temizlenen Van gölünden 130 m3 dip çamuru temizlendi. Marmara’da etkili olan müsilaj için de benzer çalışma yapılabilir. Uzmanlar çözüme yönelik ayrıntılı rapor sundular.

Savaşla gelen Nükleer felaket riski

Rusya Ukrayna savaşında nükleer santralin vurulması tehlikeyi arttırdı. Putin’in Avrupa’nın en büyük nükleer santrali olan Zaporijya nükleer santrali vurması veya çatışmalar sırasında isabet alması halinde Uluslararası Atom Enerji Kurumu dünya için büyük bir çevre felaketi yaşanacağı uyarısında bulundu. BM dünyayı ‘Zaporijya’ya yönelik askeri harekat nükleer felaket riskine işaret ediyor’ sözleriyle uyardı. Nükleer felaket demek aynı zamanda yıllarca etkisi devam eden çevre felaketi demek oluyor. Yani bu riskin şakası yok…

İklim krizi hayatımızı nasıl etkiliyor?

İngiltere merkezli çevre hareketi Just Stop Oil (petrolü durdurun) aktivistleri protestolarını İngiliz Kraliyet Akademisindeki Leonardo Da Vinci’nin ‘Son Akşam Yemeği’ tablosu önünde yaptı. Mesaj çok net yaşadığımız yıllar insanoğlunun yeryüzü serüveni için ‘son akşam yemeği’ olabilir.

Avrupa kuraklıkla boğuşuyor. Londra’nın güneyinde bulunan Thames nehrinin kaynağı kurumaya başladı. Karadağ’ın Podgorista yakınlarında bulunan ‘Niagara Şelalesi’nin kuruduğu haberleri geliyor.

Akdeniz’in yüzey sıcaklığı rekor dereceye ulaştı, denizdeki biyoçeşitlilik tehlike altında. Akdeniz yüzey sıcaklığı Temmuzda 30.7 derece olarak ölçüldü. Deniz suyu sıcaklık artışları deniz altındaki canlıların yaşam alanlarını yok ediyor, biyoçeşitliliği azaltıyor. Doğada var olan canlı türlerinin iklim değişimiyle yok olabileceği belirtiliyor. İklim değiştikçe birçok canlı yaşam alanını habitatını kaybediyor.

Kıbrıs adası su sıcaklıklarının artmasıyla istilacı balık türlerinin geldiğini bildirdi. İstilacı balıklar çoğalıyor, mercan balıkları ölüyor.

Tarım alanları zarar görüyor, biyoçeşitlilik tahrip oluyor, orman alanlarının yok olması ile dünyadaki oksijen seviyesi azalıyor, içilebilir su miktarı azalıyor, sıcaklık artışı her canlının yaşamını zorlaştırıyor.

Yine de bir ümit var, şirketler sürdürülebilirlik planlarını yapıyor, karbon net sıfır olma yolunda hedef büyütüyor. Enerji üretim şeklindeki değişim tüm ekonomik süreçleri değiştirecek. Dünya büyük değişimler yaşayacak gibi görünüyor. Üretim ve tüketim ilişkilerine dayanan her değişim zorlayıcı ve kalıcı olur, sermaye akışı değişimin yönünü belirler.. Sermaye temiz ve yeşil bir dünyaya doğru kaymazsa kaybeden herkes olacak. Bunu iyi anlamak lazım. Çevre kimsenin ödevini yapmadan sınıf geçebileceği bir ders değil ama her canlı için hayati olduğu kesin…

Son Güncelleme: 11.08.2022 19:33
Yorumlar
Avatar
Adınız
Yorum Gönder
Kalan Karakter:
Yorumunuz onaylanmak üzere yöneticiye iletilmiştir.×
Dikkat! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, müstehcen, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen Üye/Üyeler’e aittir.