Ticaret Bakanlığı tarafından başlatılan çalışmalar kapsamında doğrudan satış sektörünü tamamen yeniden yapılandıracak önemli bir girişimde bulunuldu. Hazırlanan yönetmelik önerisi, tüketici haklarını artırmakta ve yanıltıcı taahhütlere ile belge olmadan yapılan işlemlere karşı önlem alacaktır. En dikkat çekici yeniliklerden birisi de doğrudan satış şirketlerine "satış yetki belgesi" alma zorunluluğunun getirilmesidir. Bu belge olmadan faaliyetlerin sürüdürülmesi artık mümkün olmayacaktır..
"Cayma hakkı 30 güne uzatılmakta, iade bedeli kapsamı genişletilmektedir"
Taslağın en önemli unsurlarından biri, tüketicilere sağlanan cayma haklarının 14 günden 30 güne çıkarılmasıdır. Bu şekilde, mal teslimi yapıldıktan sonraki 30 gün içinde, herhangi bir gerekçe sunmaksızın ve ceza ödemeksizin sözleşmeden vazgeçmek mümkün hale gelecektir. En önemli olan, cayma hakkından yararlanan tüketicilerin, yalnızca ürünün ücretini değil, aynı zamanda ürünün teslimi ile ilgili tüm harcamaları da geri alabileceklerdir. İade işlemleri, cayma bildirimleri işlemi yapıldıktan sonraki 30 gün içerisinde sonuçlandırılacaktır. Hizmet satışlarında söz konusu hak, satışın yapıldığı tarihten itibaren geçerli olmaya başlayacaktır.
Satış Yetki Belgesiyle Yeni Üyelik Kuralları
Yeni yapılan düzenleme ile, doğrudan satış firmalarının “satış yetki belgesi” edinmesi zorunlu hale gelmektedir. Bu belge 3 yıllık süreyle geçerli olacak ve başvuru aşamasında tüketici haklarını koruyan ek belgeler talep edilebilir. Ayrıca, doğrudan satıcı olabilmek için en az 18 yaşında olmak gerekmektedir. Sisteme katılan bireyler, tercih ettikleri zaman ve herhangi hukuki sorumluluk taşımaksızın ayrılma hakkına sahip olacaktır. Özellikle ilk 30 gün içerisinde ayrılma talebinde bulunan satıcıların ellerinde bulunan kullanılmamış olan ürünler, şirket tarafından teslim alınacaktır.,
Gerçek Dışı Taahhütlere ve Zora Son Verme
Yeni öneri, doğrudan satış sistemi içesinde sıkça rastlanan aşırı ya da gerçekleşmesi imkânsız olan vaatleri yasaklamaktadır. Artık hiç kimse, zorla, aldatma ya da rahatsız edici yollarla sisteme katılamayacak. Şirketler, doğrudan satıcılara verdikleri komisyon, primler ve ödül şeklindeki kazançların toplamdaki miktarını, net yıllık satış döneminde yüzde 40'ını geçmeyecek biçimde sınırlamak zorunda olacaklardır.
İstisnalar ve Tüketiciye Bilgi Verme Yükümlülüğü
Yönetmelik, cayma haklarının kullanılamayacağı belirli istisnai durumları da açıklamaktadır. Tüketicinin özel tercihine göre üretilen ürünler, çabuk bozulduğu bilinen gıdalar, hijyen sebepleriyle iade edilemeyen ürünler ve kurulumu tamamlanmış cihazlar gibi gruplarda cayma hakkı geçerli olmayacaktır. Aynı zamanda; doğrudan satış firmalarına müşteri bilgilendirme sistemleri oluşturma yükümlülüğü getirilmektedir. Şirketler, tüketicilerin kendi haklarını öğrenebileceği, cayma hakları şeklinde önemli bilgilere ulaşabileceği ve şikayetlerini iletebileceği dijital iletişim altyapılarını oluşturmakla sorumlu olacaktır.