Akıllı Dönüşümde Kadının Rolü
 

İstanbul Gedik Üniversitesi ve Yönetim Araştırmaları Derneği iş birliği ile düzenlenen Yönetim Araştırmaları / Mühendislik Uygulamaları Dijital Sempozyumu (YÖNAR/MU’2021)’nda 3 Nisan Cumartesi günü “Enerji Değişmek için Dönüşürken Kadının Gücü” konulu çevrimiçi panel gerçekleşti. 

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu’nun panel başkanlığını yürüttüğü oturumda, İş Annesi Derneği Kurucu Başkanı Aynur Gönce, Yenilenebilir Enerji ve Enerji Sektörü Türk Kadınları Grubu (TWRE) Kurucu Başkanı Sedef Budak, Gufo İletişim Kurucusu Derya Adin ve İstanbul Gedik Üniversitesi Öğretim Elemanı Enda Tolon söz aldı.

Kadın istihdamı enerji sektöründe artmalı

İstanbul Teknik Üniversitesi Öğretim Üyesi ve Sürdürülebilir Üretim ve Tüketim Derneği (SÜT-D) Başkanı Prof. Dr. Filiz Karaosmanoğlu: “Akıllı Dönüşüme Yolculuk diyerek bir araya geldiğimiz YÖNAR’21’de akıllı enerji sistemleri, ulaştırma, ısıtma ve endüstrinin elektrifikasyonunu mühim. Enerji sektörünün değişmek için dönüşümünde kadın istihdamı enerji sektöründe artmalı. Kadın gücü erişilebilir ve temiz enerji için ülkemizin enerjisini artıracak” dedi.

İş Annesi Dostu Ödülleri hayata geçirilecek

İş Annesi Derneği Kurucu Başkanı Aynur Gönce: “Sürdürülebilir enerjiye geçişte pek çok yöntem, yaklaşım ve kaynak kullanımı da dönüşüyor. Şirketler, hükümetler bu dönüşümde kadının enerjisinin sağlayacağı katkının yeterince farkında mı? Araştırmaların ve kadın istihdamında öncü adımlar atan şirketlerin verileri açıkça ortaya koyuyor ki kadınlar iş hayatında daha detaycı ve birçok işi bir arada yürütebilme becerisi çok yüksek. Kadınların enerjisi, iş süreçlerini geliştirmede çok büyük bir fark yaratabiliyor. Kadınların ikna kabiliyeti, gelişmiş planlama yeteneği, yaratıcı zekası, kriz çözme becerisi kesin olarak bu dönüşümün bir parçası haline getirilmeli.

Dünyada kadının benzersiz enerjisinden yararlanmakta öteden beri bir isteksizlik var. Elbette bu isteksizliğin sosyolojik ve politik açıdan çok derinlere inen kökleri var ama o kökleri yerinden sökebiliriz. Bunu kız kardeşlik enerjisinin gücü sayesinde birlikte başarabiliriz. Kız kardeşlik enerjisinin ve kadın çalışanların birbirine desteğinin şirketlerde bir kurum kültürü olarak yerleşmesi için İş Annesi Derneği olarak Fokus Grup etkinlikleri yapıyoruz. İş annelerinin enerjisini yükseltmek ve bu enerjiyi en verimli şekilde kullanmalarını sağlamak şirketlerin, işverenlerin, markaların, yerel yönetimlerin en önemli sorumluluklarından biri. İş Annesi Derneği’nin hedefi, bu bilincin ve bu yaklaşımın oluşmasını, gelişmesini sağlamak. Bu amaçla ‘İş Annesi Dostu Ödülleri’ni planlıyoruz. İşe alımlarda ‘anne olma potansiyeli’ üzerinden kadınlara yönelik olumsuz karar verme yaklaşımının ortadan kaldırılması amacıyla pilot şirketlerden başlayacak şekilde ‘Ebeveyn Destek Birimi’ kurulmasına ve iş hayatında ‘Ebeveyn Destek Sorumlusu’ pozisyonunun oluşturulmasına öncülük etmeyi planlıyoruz. Ayrıca özellikle sanayi sektöründe ve kadın istihdamının çok düşük olduğu sektörlerde ‘İş Annesi Dostu Şirket Dönüşümü’ programını hayata geçirmeye karar verdik. Bunun için şirketlere rehberlik etmek amacıyla, uzmanlar ve akademisyenlerle birlikte bir kılavuz hazırlıyoruz. Detaylarını kamuoyu ile yakında paylaşacağız” diye konuştu.

Toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamayan projelere finans muslukları kapandı

Yenilenebilir Enerji ve Enerji Sektörü Türk Kadınları Grubu (TWRE) Kurucu Başkanı ve rüzgar ve güneş enerji santralleri teknik yatırım danışmanı Sedef Budak konuşmasında, Dünya Bankası liderliğinde belirlenen toplumsal cinsiyet eşitliği ve kapsayıcılık standartları ile artık ülkeler ve şirketler için borçlanma şartlarının değiştiğine ve sürdürülebilir, temiz, eşit ve adil olmayan projelerin finans musluklarının kapatıldığına dikkat çekti.

2018 yılında kurulan TWRE’nin sektörün her kesiminden kadın üyelere sahip olduğunu açıklayan Budak, “TWRE’nin üye profiline bakıldığında yüzde 1 oranında CEO, yüzde 3 oranında genel müdür,  yüzde 3 oranında girişimci ve şirket sahibi, yüzde 3 akademisyen, yüzde 5 danışman, yüzde 7 öğrenci, yüzde 10 uzman, yüzde 36 mühendis ve yüzde 32 diğer kollarda yani mühendis olup mühendislik yapamayan, basın yayın, ticaret, finans, yönetim konularında çalışan kadınlar yer alıyor. Mühendislik dallarında ise; elektrik, elektrik - elektronik, makine, malzeme, kimya, fizik, jeotermal, meteoroloji, harita ve çevre mühendislerinin yanı sıra şehir plancısı ve mimara kadar pek çok farklı daldan mezun üyemiz mevcut” diye konuştu.

“Sıfır karbon aşısına ihtiyaç var”

Tüm dünyayı ortak bekleyen tek krizin iklim krizi olduğuna dikkat çeken Gufo İletişim Kurucusu Derya Adin, enerji kullanım alışkanlıklarında kapıda olan değişim ve dönüşümün sağlanması için tüm dünyanın sıfır karbon aşısına ihtiyaç duyduğunu belirtti. Adin: “Burada aşı için özel bir formüle de gerek yok. Yapılması gereken şey karar vericiler, özel sektör, sivil toplum, akademi ve kamunun tam anlamıyla bir iş birliği içinde hareket etmesi” dedi. Koronavirüs küresel salgını gösterdi ki; kadın liderler kriz dönemlerini daha başarılı yönetiyor diyen Adin, iklim krizini kadının gücüyle yeneceğimize inandığını açıkladı.

Bilinçlenmenin önemini de vurgulayan Adin, bilinçlenen toplumun enerjiyi daha verimli tüketeceğini ve tükettireceğini hatta karbonun denetçisi olacağını aktararak bu noktada medyaya da sorumlu vatandaşlık görevi düştüğünü ifade etti. Medyada enerjinin A’dan Z’ye doğru, tarafsız ve anlaşılır bir şekilde anlatılmasına ihtiyaç olduğuna dikkat çeken Adin, bunun için enerji sektöründeki bu değişim ve dönüşümün günlük hayattaki yansımalarının medyada daha fazla yer alması gerektiğinin altını çizdi.

Kadın profesörlerin oranı yüzde 20

İstanbul Gedik Üniversitesi Öğretim Elemanı Enda Tolon ise şunları aktardı: “Üniversitelerin temel mühendislik dallarında, fen bilimlerinde, hukukta, sosyal bilimlerde enerjinin tüm yönleri ile ilgilenen bilim insanları bulunmakta. Hemen hemen tüm branşlarda enerji ve hatta enerji-çevre ilişkisinin de akademik müfredatlarda yer 

aldığını görmekteyiz. Ülkemizde, mühendislik ve doğa bilimleri fakülteleri ile enerji enstitülerinde öğretim elemanları sayılarına bakıldığında akademik kadrolardaki kadın akademisyen sayılarının profesör kadrosunda yüzde 20 kadın, doçent kadrosunda yüzde 29, Dr. öğretim üyesi kadrosunda yüzde 33, öğretim görevlisi kadrosunda yüzde 39, araştırma görevlileri kadrosunda yüzde 40 olduğu görülüyor. Toplum tarafından inşa edilen toplumsal cinsiyete ilişkin rol ve beklentileri aynı şekilde yükseköğrenim kurumlarına da yansıdığını ve karar alma mekanizmalarında kadınların daha az temsil edildiğini görmekteyiz. Hali hazırda görev yapan ve atanan rektörlerden 127 devlet üniversitesinde 8 rektör, 74 vakıf üniversitesinde 9 kadın rektör bulunuyor. Kadınların yükseköğrenim olanaklarından ne kadar ve nasıl yararlandıkları, akademik kariyerde ilerleme olanaklarının araştırılması önem taşıyor. Kadınlar olarak bizler toplumumuzun gelişmeye ve de değişime olan akıllı 

yolculuğunu enerjimizle yönetebiliriz.”