Fransa Tipi Başkanlık Sistemi

Fransa tipi başkanlık sistemi, yarı başkanlık sistemi olarak bilinmektedir.

Bu sistemde, hükümet başkanı ve cumhurbaşkanı arasında yürütme yetkileri paylaşılır. Yasama ve yürütme işbirliği içinde çalışır ve kuvvetler ayrılığı ilkesinin sınırları siliktir. Cumhurbaşkanı genel oy ile halk tarafından seçilir ve hükümet millet meclisi önünde sorumlu sayılır.

Soru: Bizim sistemimize benziyor. Uygulanabilme olasılığı yüksek. Bizde sanki cumhurbaşkanının daha çok gücü var gibi ? Sorumluluk kısmı pek geçerli olmasa da, uygulanabilir diyebiliriz. En azından Meksika tipi başkanlık sisteminden daha demokratik gibi duruyor.

Fransa'nın uyguladığı bu sistemde, parlamenter rejime göre temel farklılıklar şunlardır:

Klasik parlamenter rejim Cumhurbaşkanına sembolik görevler yüklediği halde, Fransa tipi başkanlık sisteminde cumhurbaşkanının yetki alanı daha geniştir.

Örneğin; meclisi dağıtabilme, referandum isteyebilme, anayasa konseyi üyelerini atama ve anayasanın 16 maddesi gereği olağanüstü durum ilan ederek yasama, yürütme ve hatta yargı gücünü elinde toplayabilmektedir. Cumhurbaşkanı, dış politika ve savunma konularında da ağırlığa sahiptir.

Soru: Yasal dayanağı olmamakla birlikte bizde de bu tip başkanlık sistemi zaten uygulanmıyor mu? Yetki sahasının çok daha geniş olduğu bir sistemde değil miyiz?

7 yıl için seçilen Cumhurbaşkanı vatana ihanet dışında mutlak bir sorumsuzluk taşımaktadır. Yasaları onaylayan parlamento, hükümeti denetleme ve düşürebilme yetkisine sahip olduğu halde, cumhurbaşkanına karşı denetleme yönünden her hangi bir yetkisi yoktur.

Soru: Denetleme yönünden her hangi bir yetkisi olmaması, Cumhurbaşkanı'nın istediğini yapabileceği anlamına mı geliyor?