Sanayi Üretimi

Takvim ve mevsim etkisinden kaynaklanan yükseliş veya düşüş, sanayi üretimi endeksinin doğru şekilde analiz edilebilmesini engeller. Bu sebepten dolayı, sanayi üretiminde genel trendi bulmak için takvim ve mevsim etkisinden arındırılmış olması gerekmektedir.

Bu etkileri arındırmanın bir sürü yolu bulunmaktadır. Bu analizde sanayi üretim endeksini takvim ve mevsim etkisinden arındırmak için endeksin 3 aylık hareketli ortalaması alınmıştır.

Çıkan sonuçlara baktığımız zaman, sanayi üretiminin Eylül'den Ekim'e %4.08 arttığı görülmektedir. Sanayi üretim endeksini oluşturan maddelerden aramalı imalatı, dayanıklı tüketim malı imalat, dayanıksız tüketim malı imalatı ve imalat sanayi sırasıyla %4.11, %8.37, %6.98 ve %5.42 yükselmiştir. Ağustos - Eylül ayları arasında ise toplam endeks %3.99 düşmüştür. Toplam endeksi oluşturan ve yukarıda verilen maddeler sırasıyla %3.99, %4.54, %2.30 ve %3.80 azalmıştır. Aylık sonuçlara bakacak olursak, toplam endeksin Ekim ayki yükselişinin aslında Eylül ayındaki düşüşünün bir düzeltmesi olarak görebiliriz.

Yıllık bazda ise arındırılmış toplam endeks Ekim'de %4.62 artmıştır. Ara maddeler de (yukarıda verilmiş sırayla) %2.92, %6.41, %4.43 ve %5.32 artış göstermiştir. Eylül ayında ise toplam endeks sadece %0.33 yükselmiştir. Ara maddelerden aramalı imalatı %1.11 düşüş, dayanıklı tüketim malı imalatı %0.27 azalış, dayanıksız tüketim malı imalatı %1.06 artış ve imalat sanayi %0.56 yükseliş sergilemiştir. Böylece yıllık bazda bakıldığında da Ekim'de olan artışın bir düzeltme yükselişi olma ihtimali görülmektedir.

2015 yılının toplam üretim ortalaması (mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış şekilde) 122.63 seviyesine yükselmiştir. Böylece endeks aylık bazda %0.30 artmıştır. Ocak 2015'te ise toplam endeks 122.74 seviyesinde gerçekleşmiştir. Böylece, Ocak'tan Ekim ayına bakacak olursak endeksin %0.09 azaldığını görebiliriz. Verileri aynı şekilde hesaplarsanız (Ocak 2015'ten Ekim 2015'e kadar ortalamayı bulmanız gerekir), sanayi üretiminin 9 aydır düşüş trendi içerisinde olduğu görülmektedir. İmalat sanayi de aynı şekilde seyir etmektedir.

Ekim'deki artışın bir düzeltmeden ibaret olması, gerçekleşen yükselişin Türkiye'nin büyümesine olan etkisini azaltma ihtimali bulunmaktadır.