WASHINGTON

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon) raporuna göre, 2017 yılında ABD’nin dünya çapındaki operasyonlarında 499 sivil yaşamını yitirdi, 169 sivil yaralandı.

Pentagon'un verileri ile bağımsız kaynakların sivil kayıp rakamları arasındaki fark ise dikkati çekti.

Pentagon’un yıllık olarak Amerikan Kongresine sunduğu ve ABD’nin denizaşırı operasyonlarında yaşanan sivil kayıplarına ilişkin raporun detayları ortaya çıktı.

ABD Başkanı Donald Trump’ın başkanlık koltuğundaki ilk yılına ilişkin verilerin yer aldığı raporda, Pentagon'un "denizaşırı operasyonlarda 499 sivilin öldürüldüğü, 169 sivilin yaralandığı" ifade edildi.

Raporda, Irak ve Suriye’de DEAŞ, Yemen’de Arap Yarımadası El Kaidesi, Afganistan’da ise Taliban ve DEAŞ’a karşı yapılan operasyonların mercek altına alındığı belirtilirken, Yemen ve Somali’de yapılan saldırılarda sivil kayıplar olduğuna ilişkin ihbarların “güvenli" bulunmadığı savunuldu. Raporda ayrıca, 450’den fazla sivil kayıp ihbarına ilişkin incelemenin ise devam ettiği bildirildi.

Ortadoğu ve Afganistan'da saldırılar arttı

Rapora göre, Trump’ın Beyaz Saray’daki ilk yılında ABD’nin Afganistan, Libya, Suriye, Yemen ve Somali’de saldırıları artarken, Libya’daki saldırı sayısı düştü. 2016 yılında bin 337 saldırı düzenlenen Afganistan’da geçen yıl bu sayı 4 bin 361'e çıktı. Bir önceki yıl 30 bin 743 saldırının düzenlendiği Irak ve Suriye’de ise 2017 yılında 39 bin 577 saldırı gerçekeştirildi.

Rapor, eski Başkan Barack Obama’nın 2016 yılında çıkardığı bir başkanlık kararnamesi gereğince hazırlanıyor ve bunun her yıl 1 Mayıs'ta kamuoyuna açıklanması gerekiyor.

Sivil kayıp rakamlarında soru işaretleri

Öte yandan Pentagon’un sivil kayıp raporundaki rakamın, aynı bölgede faaliyet gösteren bağımsız sivil toplum kuruluşlarının ve ABD öncülüğündeki koalisyonun sivil kayıp rakamlarından az olması soru işaretlerine neden oldu. Özellikle bağımsız kaynaklar ile ABD'nin açıkladığı rakamlar arasındaki farkın çok büyük olması, "ABD’nin sivil kayıp sayılarını gerçekte olduğundan daha düşük gösterdiği" yorumlarına yol açıyor.

ABD öncülüğündeki koalisyonun Suriye ve Irak’ta Şubat 2017 ile Şubat 2018 arasında yaptığı operasyonlarda meydana gelen sivil kayıp sayısının 640 olması ise açıklanan 499 rakamıyla çelişiyor.

Koalisyonun aylık olarak yayımladığı raporlarda Ocak 2017’de toplam sivil kayıp sayısı 199 iken, Ocak 2018 raporunda bu rakamın 841’e yükseldiği görülüyor. En son dün açıklanan koalisyon raporunda ise sivil kayıplarının Nisan 2018 itibarıyla toplam 892’ye çıktığı belirtiliyor.

Yerel kaynaklara göre kayıp daha fazla

Suriye ve Irak’ta yerel kaynaklardan sivil kayıplarla ilgili bilgileri derleyip yayımlayan "Airwars" adlı internet sitesinde, 2017 yılı ABD operasyonları açısından “en kanlı yıl” olarak nitelendirilmişti.

Bir önceki yıla oranla ABD öncülüğündeki koalisyon kaynaklı sivil kayıplarda yüzde 200 artış olduğu belirtilen raporda, 2017 yılında Irak ve Suriye’de sivil kayıp sayısının 3 bin 923 ile 6 bin 102 arasında değiştiği kaydedilmişti.

ABD, Suriye'de geçen yıl Halep’in Cina köyünde bir camiye hava saldırısı düzenlemiş, saldırıda aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 58 kişi hayatını kaybetmişti. Yine ABD uçaklarının Musul’un batı yakasında bir DEAŞ keskin nişancısını hedef almak üzere füze fırlattığı bir binada 230 sivil yaşamını yitirmişti.

Trump’ın göreve gelmesinden kısa süre sonra Yemen’de El Kaide’ye ait olduğu iddia edilen bir binaya ABD özel kuvvetlerince baskın düzenlenmiş ve 30’dan fazla sivilin hayatını kaybettiği bildirilmişti.

Muhabir: Kasım İleri