Rus uçağı neden vuruldu? Vur emrini kim verdi?

Türkiye ile Rusya'yı Stalin'in SSCB'sinden bu yana en kritik sürece sokan Rus uçağının vurulmasıyla ilgili akıllara takılan sorular hala cevaplandırılmayı bekliyor. En kritik soru Türkiye Rus uçağını neden vurdu. Dün meydana gelen olayla ilgili ikinci kritik soru Rus uçağını vurma emrini kim verdi?

ANGAJMAN KURALLARI NEDİR?

Türkiye Suriye sınırında son bir yıldır değişen angajman kurallarına, Rusya içerisinde hareket eden tüm askeri araçlar dahil. Suriye hava ve kara sahasını kullanan tüm askeri araçlar bu angajman kurallarına uluslarararsı hukuk kuralları gereği uymak zorunda. Kurallar bu konuda çok açık. Savaş bölgesinde komşu ülkenin kara ve hava sahasına tehdit oluşturan silahlı askeri araçlar uyarılmaksızın vurulabilir.. Hava sahası ihlallerinde ise uluslararası hukuk, ihlale maruz kalan ülkenin yanında duruyor.

VUR EMRİNİ KİM VERDİ ?

Rus uçağının vurulması emri şifreli pilotlara gitti, kendilerine doğru füze geldiğini gören Rus pilotların son hamlesi ise işe yaramadı. Türk avcı uçakları tarafından düşürülen Rus savaş uçağıyla ilgili akla takılan soruları konunun uzmanlarına sorduk.
Böyle durumlarda pilotlar normal sınır devriyelerinden farklı olarak her ihtimale karşı hazırlıklı havalanır. Dünkü olayda F-16 pilotumuz havada iken yerdeki radarlarımızdan ve komuta merkezinden destek alıyor. Son emir aşağıdan verildi. Ancak bu emir açık şekilde verilmez. Belirli bir frekanstan yer ile irtibat kuran pilota şifreli olarak bildirilir. Rusya bir şekilde bu konuşmalara ulaşıp yakında yayınlayacaktır.

RUS UÇAĞININ VURULMA SÜRECİ NASIL GELİŞTİ?

Türkmen dağını bombalayan Rus uçağı manevra yapmak amacı ile sınırımıza uzun süre yakın uçtu ve sınır ihlalinde bulundu. Bölgede uçan iki Türk F-16 uçağı düşman tehdidine doğru yönelmeye başladı. Çok kısa süre içerisinde F-16’lardan birisi ısı güdümlü füzesini ateşledi. Düşman uçağı bu füzenin ateşlendiğini anında gördü. Kaçmak için manevra yaptı ancak kaçışı sırasında isabet alarak Suriye tarafında düştü. Uçak kaçışı sırasında ısı güdümlü füzeyi yanıltmak için ısı fişeği denilen ısı yanıltıcılardan fırlattı fakat başarılı olamadı.

İhlal yapan uçak nasıl uyarılır?

Havadaki düşman unsurlarını uyarmanın çeşitli yolları vardır. Normal şartlarda ‘acil’ kodlu ve o hava sahasındaki tüm uçaklara hitaben ortak bir anons yapılır. İngilizce olarak yapılan bu uyarıda tüm uçaklara hava sahamızı ihlal ettin derhal uzaklaş mesajı gönderilir. Hava sahası ihlalinde bulunan uçağın bu uyarıyı üzerine alınıp uzaklaşması gerekir.

Sınır ihlali varsa düşürmek zorunlu mu?

Hayır düşürmek zorunlu değildir. Ancak angajman kuralları değişti. Bu yüzden düşürülmesi hukuka uygun. Ancak normal şartlarda farklı uygulamalar yapılır. Örneğin ikaz edilen uçağa sağından yaklaşılırsa bölgeden uzaklaş, solundan yaklaşılırsa beni takip et ve peşimden iniş yap denir. Burada uçakların karşı karşıya olma durumu var.

Neden Suriye tarafına düştü?

Uçaklar sınır ihlalinin ardından manevra yapıp döndükleri esnada vuruldu. Zaten genel olarak bir uçağın vurulduğu yere bakmak için önce pilotların nereye düştüğüne bakmamız gerekir. Pilotlar Türkmenlerin kontrolü altındaki Suriye tarafına düştü. Pilotlar vurulduktan hemen sonra atladığı için vurulduğu yere böyle bakılabilir.

Hangi uçak daha avantajlı?

SU-24 uçakları Suriye’de çokça kullanılıyor. Genel özellikleri incelendiğinde bir F-16’ya kıyasla çok daha üstün uçaklar. Gerek çıkabildiği irtifa gerekse manevra kabiliyetine bakıldığında F-16’ları geride bırakan bir uçak. Bu olayda bakış açımız biraz daha farklı. Burada düşman uçağı havadan yere bomba bırakma görevi için havalanmış. Havadan havaya savunmasız bir durumda. F-16’lar ise tamamen havadan havaya saldırıya karşı havalanmış. Bu durumda savunmasız kalan Rus uçaklarını kolayca düşürebildiler. KAYNAK VATAN GAZETESİ