Kaliteli bir uyku çocuklar için büyüme ve öðrenmenin altýn anahtarý. Araþtýrmalar kaliteli bir gece uykusunun, çocuðun gün boyu öðrendiklerini düzenlemesini, enerji depolarýný yenilemesini, zihinsel geliþimini hýzlandýrdýðýný ve bol bol büyüme hormonu salgýlamasýný saðladýðýný gösteriyor. Liv HOSPITAL Kulak Burun Boðaz Bölümü Uzmaný Op. Dr. Tevfik Sözen çocuklarda uyku bozukluðunu etkileyen en önemli faktörün geniz eti büyümesi olduðunu söylüyor ve aileleri uyarýyor: Geniz eti büyüyen çocuk aðýzdan nefes aldýðý için mikroplarý süzemiyor. Bu yüzden ihmal edilen geniz eti problemi enfeksiyon hastalýklarý, sinüzit, ortodontik bozukluklar, büyüme geriliði, dikkat eksikliði ve ona baðlý okul baþarýsýzlýðý gibi pek çok sorunu beraberinde getiriyor. Uykusuzluk zeka geliþimini etkiliyorKaliteli uyku, herkes için, özellikle de çocuklar için büyük önem taþýyor. Çocuklar gün içinde gördüklerini gece uykularýnda öðreniyorlar. Geniz eti büyüyen çocuk düzgün ve saðlýklý uyku uyuyamýyor. Bu çocuklar, horluyor, hatta uykuda nefesleri bir süreliðine durabiliyor. Ailesinin çocuðun nefes alýp almadýðýndan þüphelendiði anlar bile oluyor. Sabaha kadar çocuðunun uykusunu gözlemleyen ebeveynler bile oluyor. Hangi nedenle olursa olsun aðzý açýk uyumak zorunda olan çocuk solunum için burnunu kullanamýyorsa kalitesiz ve kötü bir uyku dönemi geçirir. Fizyolojik solunum burun solunumudur. Öðrenmenin uykuda olabilmesi için uyku hijyeninin hiçbir þekilde bozulmamasý gerekiyor. Çevre þartlarýnda olduðu gibi kiþinin kendine has þartlarýnýn da saðlýklý olmasý gerekiyor. Bu þartlarýn ilki fonksiyonel hava yoludur. Bunun da en baþýnda düzgün nefes alýp verme gelir. Çocuklarda en sýk karþýlaþýlan hava yolu týkanýklýðý sebebi geniz eti büyümesidir. Solunum sisteminin giriþinde yer alan geniz eti dokusu, havadaki antijen ve mikroorganizmalarýn insan vücudunun baðýþýklýk sistemi ile ilk temas noktasýný oluþturuyor. Geniz eti dokusu esas olarak antijen taþýma ve antikor üretiminde rol alýyor, antikor üretimine yol açýyor. Geniz eti 4-10 y aþlarý arasýnda immünolojik olarak en aktif döneme geçiyor. Ergenlik çaðý ile gerileme baþlýyor. Gece öksürüyorsa ve horluyorsa geniz eti olabilirGeniz etin lenf hücresi yapýmýnda rolü vardýr. Yenidoðan döneminde küçüktür. 4-5 yaþlarda daha sýk olmak üzere enfeksiyonlara baðlý olarak büyür. Ýleri yaþlarda küçülme eðilimi gösterir. Geniz etinin büyük olmasý burundan solunuma engel oluþturur ve burun týkanýklýðýna yol açar. Burundan nefes alamayan çocuk, aðýz solunumu yapar; aðýzdan giren hava filtre edilemediði için dýþarýnýn kirli ve mikroplu havasý boðaza ulaþmýþ olur ve çocuk çok sýk üst solunum yolu enfeksiyonu geçirir. Ayrýca kulak ve sinüslerin boþalýmýný bozarak deðiþik boyutta problemlere yol açar. Bu çocuklarda iþitme kayýplarý, horlama, aðýzdan soluma, gece öksürükleri, burun ve geniz akýntýlarý gözlenir. Kronik geniz eti iltihaplarý veya büyümeleri ortodontik bozukluklara yüz geliþiminde bozukluklara ve konuþma bozukluðuna yol açabilir. Geniz eti büyümesi üst solunum yolunu daraltacak boyuta ulaþtýðýnda horlama ve apne dediðimiz uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlarý baþlatýr.Geniz eti ameliyatý ne zaman yapýlmalý?Burun ve boðazýn normal fonksiyonlarýný geri getirmeye yönelik endikasyonlar, geniz eti sorunlarý için en doðru endikasyonlardýr. Geceleri aðzý açýk uyuyan, horlayan çocuklarda geniz eti varlýðý hemen akla gelmelidir. Kronik geniz eti iltihabýna baðlý enfeksiyon odaðý olan geniz eti, sinüzit veya orta kulak iltihabý varlýðýnda cerrahi olarak alýnmalýdýr. Ýlaç tedavisine cevap vermeyen çocukluk çaðý sinüzitlerinde geniz eti düþünülmelidir. Sinüzite baðlý göz komplikasyonlarda (göz çevresinde selülit, abse) da geniz eti akla gelmelidir. Ýlaç tedavisinden fayda görülmediðinde cerrahi olarak bunlarýn çýkartýlmasýna baþvurulur.Ameliyatý gerektiren durumlar· Üst solunum yolunun geniz eti büyüklüðüne baðlý olarak týkanmasý· Kötü huylu tümör þüphesi· Çene yapýsýný bozan geniz eti büyümeleri· Sýk tekrar eden geniz eti enfeksiyonlarý· Geniz eti iltihaplanmasýna baðlý olarak sýk orta kulak iltihabý geçirilmesi.· Düzelmeyen sinüzit· Düzelmeyen orta kulak iltihabý· Kronik geniz eti iltihabý· Aðýz kokusuKanýn pýhtýlaþma özelliðinin bozuk oluðu hastalarda geniz eti ameliyatý yapýlmamalýdýr. Yarýk damak durumunda, geniz eti dokusu, normal konuþma ve yumuþak damaðýn boðazý kapatmasý için gerekli olduðundan, geniz eti ameliyatýndan kaçýnýlmasý gereken diðer bir durumdur. Çocuk psikolojik olarak da ameliyata hazýrlanmalýAmeliyat olacak çocuðun, ruhsal olarak da ameliyata iyi hazýrlanmasý gerekir. Aksi halde, özellikle çocuklarda, kabus, idrar kaçýrma, anksiyete gibi ruhsal sorunlar görülebilir. Günümüzde hastalar daha ailelerinin yanýndan ayrýlmadan verilen ilaçlar ile rahatlatýlmakta ve aðlamadan ameliyathaneye alýnmaktadýr. Rahat ve huzurlu þekilde anesteziye baþlandýðý zaman da ameliyat bittiðinde yine ailelerinin yanýnda uyanýp çoðu zaman onlarýn yanýndan ayrýldýklarýný bile anlamamaktadýrlar.
18 Mart 2013 Pazartesi 14:07
Kaliteli bir uyku çocuklar için büyüme ve öðrenmenin altýn anahtarý. Araþtýrmalar kaliteli bir gece uykusunun, çocuðun gün boyu öðrendiklerini düzenlemesini, enerji depolarýný yenilemesini, zihinsel geliþimini hýzlandýrdýðýný ve bol bol büyüme hormonu salgýlamasýný saðladýðýný gösteriyor. Liv HOSPITAL Kulak Burun Boðaz Bölümü Uzmaný Op. Dr. Tevfik Sözen çocuklarda uyku bozukluðunu etkileyen en önemli faktörün geniz eti büyümesi olduðunu söylüyor ve aileleri uyarýyor: Geniz eti büyüyen çocuk aðýzdan nefes aldýðý için mikroplarý süzemiyor. Bu yüzden ihmal edilen geniz eti problemi enfeksiyon hastalýklarý, sinüzit, ortodontik bozukluklar, büyüme geriliði, dikkat eksikliði ve ona baðlý okul baþarýsýzlýðý gibi pek çok sorunu beraberinde getiriyor. Uykusuzluk zeka geliþimini etkiliyorKaliteli uyku, herkes için, özellikle de çocuklar için büyük önem taþýyor. Çocuklar gün içinde gördüklerini gece uykularýnda öðreniyorlar. Geniz eti büyüyen çocuk düzgün ve saðlýklý uyku uyuyamýyor. Bu çocuklar, horluyor, hatta uykuda nefesleri bir süreliðine durabiliyor. Ailesinin çocuðun nefes alýp almadýðýndan þüphelendiði anlar bile oluyor. Sabaha kadar çocuðunun uykusunu gözlemleyen ebeveynler bile oluyor. Hangi nedenle olursa olsun aðzý açýk uyumak zorunda olan çocuk solunum için burnunu kullanamýyorsa kalitesiz ve kötü bir uyku dönemi geçirir. Fizyolojik solunum burun solunumudur. Öðrenmenin uykuda olabilmesi için uyku hijyeninin hiçbir þekilde bozulmamasý gerekiyor. Çevre þartlarýnda olduðu gibi kiþinin kendine has þartlarýnýn da saðlýklý olmasý gerekiyor. Bu þartlarýn ilki fonksiyonel hava yoludur. Bunun da en baþýnda düzgün nefes alýp verme gelir. Çocuklarda en sýk karþýlaþýlan hava yolu týkanýklýðý sebebi geniz eti büyümesidir. Solunum sisteminin giriþinde yer alan geniz eti dokusu, havadaki antijen ve mikroorganizmalarýn insan vücudunun baðýþýklýk sistemi ile ilk temas noktasýný oluþturuyor. Geniz eti dokusu esas olarak antijen taþýma ve antikor üretiminde rol alýyor, antikor üretimine yol açýyor. Geniz eti 4-10 y aþlarý arasýnda immünolojik olarak en aktif döneme geçiyor. Ergenlik çaðý ile gerileme baþlýyor. Gece öksürüyorsa ve horluyorsa geniz eti olabilirGeniz etin lenf hücresi yapýmýnda rolü vardýr. Yenidoðan döneminde küçüktür. 4-5 yaþlarda daha sýk olmak üzere enfeksiyonlara baðlý olarak büyür. Ýleri yaþlarda küçülme eðilimi gösterir. Geniz etinin büyük olmasý burundan solunuma engel oluþturur ve burun týkanýklýðýna yol açar. Burundan nefes alamayan çocuk, aðýz solunumu yapar; aðýzdan giren hava filtre edilemediði için dýþarýnýn kirli ve mikroplu havasý boðaza ulaþmýþ olur ve çocuk çok sýk üst solunum yolu enfeksiyonu geçirir. Ayrýca kulak ve sinüslerin boþalýmýný bozarak deðiþik boyutta problemlere yol açar. Bu çocuklarda iþitme kayýplarý, horlama, aðýzdan soluma, gece öksürükleri, burun ve geniz akýntýlarý gözlenir. Kronik geniz eti iltihaplarý veya büyümeleri ortodontik bozukluklara yüz geliþiminde bozukluklara ve konuþma bozukluðuna yol açabilir. Geniz eti büyümesi üst solunum yolunu daraltacak boyuta ulaþtýðýnda horlama ve apne dediðimiz uykuda nefessiz kalma gibi ciddi sorunlarý baþlatýr.Geniz eti ameliyatý ne zaman yapýlmalý?Burun ve boðazýn normal fonksiyonlarýný geri getirmeye yönelik endikasyonlar, geniz eti sorunlarý için en doðru endikasyonlardýr. Geceleri aðzý açýk uyuyan, horlayan çocuklarda geniz eti varlýðý hemen akla gelmelidir. Kronik geniz eti iltihabýna baðlý enfeksiyon odaðý olan geniz eti, sinüzit veya orta kulak iltihabý varlýðýnda cerrahi olarak alýnmalýdýr. Ýlaç tedavisine cevap vermeyen çocukluk çaðý sinüzitlerinde geniz eti düþünülmelidir. Sinüzite baðlý göz komplikasyonlarda (göz çevresinde selülit, abse) da geniz eti akla gelmelidir. Ýlaç tedavisinden fayda görülmediðinde cerrahi olarak bunlarýn çýkartýlmasýna baþvurulur.Ameliyatý gerektiren durumlar· Üst solunum yolunun geniz eti büyüklüðüne baðlý olarak týkanmasý· Kötü huylu tümör þüphesi· Çene yapýsýný bozan geniz eti büyümeleri· Sýk tekrar eden geniz eti enfeksiyonlarý· Geniz eti iltihaplanmasýna baðlý olarak sýk orta kulak iltihabý geçirilmesi.· Düzelmeyen sinüzit· Düzelmeyen orta kulak iltihabý· Kronik geniz eti iltihabý· Aðýz kokusuKanýn pýhtýlaþma özelliðinin bozuk oluðu hastalarda geniz eti ameliyatý yapýlmamalýdýr. Yarýk damak durumunda, geniz eti dokusu, normal konuþma ve yumuþak damaðýn boðazý kapatmasý için gerekli olduðundan, geniz eti ameliyatýndan kaçýnýlmasý gereken diðer bir durumdur. Çocuk psikolojik olarak da ameliyata hazýrlanmalýAmeliyat olacak çocuðun, ruhsal olarak da ameliyata iyi hazýrlanmasý gerekir. Aksi halde, özellikle çocuklarda, kabus, idrar kaçýrma, anksiyete gibi ruhsal sorunlar görülebilir. Günümüzde hastalar daha ailelerinin yanýndan ayrýlmadan verilen ilaçlar ile rahatlatýlmakta ve aðlamadan ameliyathaneye alýnmaktadýr. Rahat ve huzurlu þekilde anesteziye baþlandýðý zaman da ameliyat bittiðinde yine ailelerinin yanýnda uyanýp çoðu zaman onlarýn yanýndan ayrýldýklarýný bile anlamamaktadýrlar.
