Memorial Kayseri Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. Mehmet Halıcı boy uzatmasında kullanılan ilizarov yöntemi hakkında bilgi verdi.
Kemik uzatma ameliyatları çocukluk çağında ya da yetişkinlerde her dönemde yapılabilmektedir. Çocuklarda 4- 6 yaş itibariyle, söylenilenleri yapılabilmesi ve yapılanların farkında olabilmesi için ortalama 6 yaş civarında uzatma işlemlerine başlanmalıdır. Yetişkinlerde her yaşta yapılabilmekte ancak yaşlı hastalarda uygulanamamaktadır. 60 yaşından sonra boy uzatma işlemlerinden uzak durulmalıdır. Birtakım sistemik hastalıkları olanlar (diyabet, kalp yetmezliği, kanser hastası) olanlara ilizarov yapılamamaktadır.
Kemik uzatma işleminin sorunsuz gerçekleşebilmesi için 6 ile 7,5 cm arasında uzama yapılmalıdır. Bazı özel durumlarda, cücelerde bu kemik 8-9 cm’ye kadar uzatılabilmektedir.
Cüce çocuklarda hedef, 150 cm’nin üzerine ulaşmaktır. Eğer hastaya zamanında müdahale edilmiş ve gerekli önlemler alınmışsa, boyu 150’nin üzerine uzatılabilmektedir. Hastaların çocukluktan itibaren takibi çok önemlidir. Cücelerde en az iki uzatma yapılması gerekir. İlk uzatma 4-6 yaş arasında, ikincisi ise 12-14’lü yaşlarda yapılmalıdır.
Kemik uzatma işlemi, kemikler düzeltildikten sonra kemik iliğinin içine konan bir çivi ya da kemiğin üzerine yapışan bir plakla tespit yapılarak, yine ameliyat kesisi oluşturmadan bir santimetrelik kesilerle gerçekleştirilmektedir. Bacaklardaki eğrilik tamamen düzeltilerek kan kaybı yaşanmadan estetik anlamda hastayı rahatsız edecek bir görüntü ortaya çıkmamaktadır. Kesi küçük olsa bile özellikle kadın hastalarda herhangi bir yara izi kalmaması için özen gösterilmektedir.
Bir bacak uzatıldığında kişi 6 -7 ay tek taraflı koltuk değneğiyle yürüyüp, sonra 6 -7 ay diğer taraf için koltuk değneği kullanılmaktadır. Bu süreç tamamlandıktan sonra hastanın yürüyüp koşabilmesi için 6 ay ila 1 yıllık süreye ihtiyaç vardır. Sonra kişi sağlıklı bir birey olarak yaşamını sürdürmekte ve uzayan kemik hiçbir şekilde ayırt edilmemektedir.
İlizarov, sadece boy uzatmak için değil aynı zamanda vücuttaki eğrilerin düzeltilmesinde, kırıkların tedavisinde ve yanığa bağlı deformasyonların düzeltilmesinde de kullanılabilmektedir. Eklem hareket kısıklıklarının giderilmesinde de uygulanan ilizarov yönteminin diğer boy uzatma yöntemleri karşısında bir takım üstünlükleri de bulunmaktadır. İlizarov, kemiği her üç düzlemde düzeltebilen ve uzatabilen bir sistemdir.
